Wczesna historia Sudanu
Ok. 200 000 r. p.n.e. - Sudan jest odwiedzany przez człowieka neandertalskiego.
Ok. 20 000 r. p.n.e. - Zbieracko-myśliwska ludność buszmenoidalna dominuje na całym kontynencie afrykańskim. Starsze formy człowieka zanikają lub są spychane na dalekie południe Afryki.
8000 - 6000 r. p.n.e. - Rybacy i zbieracze korzystający z dzikich roślin przechodzą do osiadłego trybu życia. Stałe osady z ceramiką powstają między innymi w masywie Air.
Od 6. tysiąclecia p.n.e. - Wpływy kultur neolitycznych z pogranicza saharyjsko-sudańskiego.
Megalityczne budowle i relikty kultu Bogini-Matki, mimo islamizacji, utrzymają się w zachodnim Sudanie aż do XX w. n.e.
Do 4. tysiąclecia p.n.e. - Pasterstwo (bydło, owce, kozy) i rolnictwo (proso, sorgo) obejmuje sawanny Sahary i Sudanu aż do jeziora Czad. Na południu Nubii w Dolinie Nilu tak gęsto pokrytego roślinnością, że rzeka jest niezdatna do żeglugi (strefa zwana sudd) rozwija się rolnictwo korzystające z gorącego, wilgotnego klimatu.
4. - 2. tysiąclecie p.n.e. - Wysychanie sawann na Saharze powoduje wędrówkę jej ludności na północ ku Morzu Śródziemnemu i Europie, na południe do Sudanu i na wschód do Doliny Nilu.
Ciemnoskórzy Bantu dominują w zachodnim i południowym Sudanie, a jaśniejsi chamici w części centralnej, spychając starszą ludność buszmenoidalną utrzymująca się z myślistwa. Nowe ludy rozpowszechniają hodowlę bydła (pasterstwo).
Mandingo zaś pod presją suchego klimatu i okresowych wylewów rzeki rozwijają nad Nigrem rolnictwo, które zapewnia im gospodarczą stabilizację.
Od 1. tysiąclecia p.n.e. - Intensyfikacja handlu między Doliną Nilu, Morzem Śródziemnym i rejonem Nigru przez ziemie Sudanu.
Początek II w. p.n.e. - Rzymianin Julius Maternus dociera z północy do jeziora Czad.