Szwecja
VIII/IX w. - Wokół jeziora Melar (Svealand) kształtuje się najstarszy szwedzki związek plemienny znany pod nazwą Svear.
Początek IX w. - Wysepka Björkö na jeziorze Melar staje się jednym z najważniejszych ośrodków Skandynawii. Na wysepce już w V w. istniała osada, którą teraz rozbudowują wikingowie. Tak powstaje miasto Birka utrzymujące związki handlowe ze wszystkimi portami Bałtyku i Morza Północnego, a pośrednio z basenem Morza Śródziemnego i Azją. Jego mieszkańcy słyną z bogactwa.
Wykopaliska archeologiczne przeprowadzone w XX w. ujawnią w Birce monety z Kalifatu, rzemieślnicze wyroby z Irlandii, jedwabne tkaniny z Dalekiego Wschodu a nawet posążek Buddy.
IX - X w. - Sigtuna i Uppsala (osada istniejąca już w VI w.) są najważniejszymi ośrodkami politycznymi w konfederacji plemion szwedzkich. Uppsala jest też głównym ośrodkiem religijnym Szwecji.
Ok. 829 r. - W Svear panuje na poły legendarny władca Bjorn.
Od ok. 830 r. - Trwa chrystianizacja Szwedów mimo oporu ludności.
Św. Oskar (później uznany za patrona Szwecji) buduje pierwszy kościół.
Połowa IX w. - W Svear rządzi Olaf (jego imię znaczy Pochodzący Od Bogów), następca Bjorna.
IX/X w. - Na zachodnim wybrzeżu Gotlandii funkcjonuje portowa osada Visby prowadząca dalekosiężny handel na Bałtyku. Z Visby wywozi się przede wszystkim solone śledzie i suszone dorsze.
Ok. 980 r. - Eryk Zwycięski, następca Olafa, zostaje królem Szwedów w Uppsali i zakłada dynastię Yngling.
Jego żoną jest Sigrid Storråda (Sygryda Dumna), córka szwedzkiego wodza Skagula. Po śmierci króla Sigrid wyjdzie za mąż za władcę Danii Svena I Widłobrodego i jako jego żona będzie potem królową Norwegii (ok. 1000-1014) i Anglii (ok. 1013-1014)
- Ok. 995 - 1022 r. - Pierwszy dobrze opisany w kronikach władca, Olaf Skötkonung, syn Eryka.
Konsoliduje kraj i popiera chrześcijaństwo jako ideologię cementującą państwo.
Największe miasta kraju to stolica Sigtuna, Uppsala jako centrum religijne i Birka będąca głównym ośrodkiem handlowym. Po zniszczeniu Birki przez piratów w XI w. centrum handlu przeniesie się do Sigtuny. Dużą rolę odgrywa Kalmar (twierdza do XVII w.) nad Cieśniną Kalmarską oddzielającą Olandię. Na północy władza Szwedów sięga jeziora Stornsjön i rzeki Skellefte. Do XII w. postępuje chrystianizacja i feudalne poddanie chłopów rycerstwu (szlachty) oraz duchownym. Jednak tradycje rodowe (riksdag - szwedzki parlament) i duża samodzielność wspólnot wiejskich powoduje, że większość chłopów zachowuje osobistą wolność i własną ziemię aż do Reformacji. Tradycyjnie wody, lasy i ziemie nieuprawne pozostają wspólną własnością wszystkich członków danej społeczności.
Wkrótce pojawią się pierwsze monety, będą to na przykład bite jednostronnie denary (brakteaty) Magnusa I.
XI - XII w. - Szwedzi podporządkowują sobie Wyspy Alandzkie oraz zachodnich Finów między zatokami Fińską i Botnicką: zakładają miasto Abo i zaczynają chrystianizację Finlandii. Zajmują tereny Gotów na południu zwane Götaland oraz dwie duże wyspy na Bałtyku - Olandię i Gotlandię z największym miastem Visby. Od 1061 r. kupcy Hanzy praktycznie rządzą Gotlandią i Visby., które staje się jednym z najważniejszych ośrodków hanzeatyckich.
Od 1022 r. - Synowie Olafa, Anund Jakob (1022-1050) i Emund Stary (1050-1060) prowadzą planową politykę jednoczenia kraju i podporządkowywania sobie lokalnych wodzów.
Ok. 1060 r. - Wygasa dynastia Yngling, a walkę o władzę wygrywa Stenkil Ragnvaldsson, zięć Emunda Starego.
Zapoczątkowuje dynastię, która utrzyma się do 1130 r.: Halsten (1066-1070, syn Stenkila), Hakan Rudy (usuwa Halstena), Inge I (syn Stenkila usunięty w 1080 r. i ponownie na tronie w latach 1083-1110), Sven Blot (do roku 1083, szwagier Inge), Filip (1110-1118, syn Halstena), Inge II (1118-1130, brat Filipa).
XII - XIII w. - Ekspansja Szwecji na północ aż do Laponii. Rozwój gospodarki zaznacza się między innymi powstawaniem nowych ośrodków. Na przykład kopalnie miedzi w Falun (koło jeziora Runn) do XVII w. będą największym centrum produkcji miedzi w Europie (zamknięte w XVIII w.). Rozwój handlu przede wszystkim związanego z niemiecką Hanzą, która w dużym stopniu kontroluje szwedzką gospodarkę.
Ok. 1130 r. - Tron szwedzki zdobywa Sverker I. Według legendy zamordowany w 1156 r.
Ok. 1130 r. - Po zniszczeniu centrum germańskiego kultu w Uppsali powstaje pierwsze biskupstwo, a w 1164 arcybiskupstwo. W największej skandynawskiej katedrze w Uppsali, będą odtąd koronowani kolejni królowie Szwecji.
Druga połowa XII w. - Panuje Eryk (kuzyn Sverkera I, święty i patron Szwecji) Zamordowany i pochowany w Uppsali.
Kolejni władcy z dynastii Sverkera to: Magnus Henriksson (ok. 1161), Karol (do ok. 1167, syn Sverkera), Kol Jonsson (do ok. 1173), Kanut Eriksson (ok. 1173-1196, syn Eryka Świętego), Sverker II (1196-1208, syn Karola), Eryk Knutsson (1208-1216, syn Kanuta, usuwa Sverkera II), Jan I (1216-1222, syn Sverkera II), Eryk Eriksson (1222-1229, syn Eryka Knutssona), Kanut Długi (1229-1234, zięć Eryka) i znowu Eryk Eriksson (do 1250 r.).
1154 r. - Eryk Święty oficjalnie wprowadza chrześcijaństwo w Finlandii, chociaż proces chrystianizacji napotyka opór i potrwa jeszcze kilka wieków.
1161 r. - W Visby na Gotlandii powstaje organizacja niemieckich kupców, zaczątek Hanzy. Jest to konsorcjum o charakterze kapitalistycznym, którego członkowie to ludzie różnych narodowości i z różnych krajów, a łączy ich chęć zysku czerpanego z obrotu towarami i pieniądzem.
1187 r. - Najazd piratów z Estonii niszczy Sigtunę.
XIII w. - Kalmar staje się najbardziej niedostępną twierdzą, uznawaną za „klucz” do Szwecji.
1250 - 1275 r. - Władzę sprawuje Waldemar (przez matkę Ingeborgę wnuk Eryka Knutssona) i zakłada dynastię Folkung. Po jego usunięciu na tron wstępuje Magnus I Ladulas (1275-1290, brat Waldemara).
XIII/XIV w. - Folkungowie wprowadzają lwa jako godło państwowe. (od XV-XVI w. będą też używane trzy korony).
1252 - 1255 r. - Powstaje mała warowna osada Sztokholm (stocks i holm – suszarnie dorsza i wyspa) na skalistych wysepkach: Stadsholmen, Riddarholmen i Helgeandsholmen. Według tradycji zakłada ją Birger Jarl.
Po upadku Sigtuny Sztokholm stanie się nową stolicą Szwecji i bazą dla dalszej ekspansji w stronę Finlandii oraz na południe.
1284 r. - Po opanowaniu Pojezierza Fińskiego Szwecja uznaje ograniczoną autonomię księstwa Finlandii, a fińska szlachta zostaje zrównana w prawach ze szwedzką.
1290 - 1318 r. - Król Birger Jarl, syn Magnusa I. Zostaje usunięty, ustępując bratankowi Magnusowi II.
XIII/XIV w. - Folkungowie wprowadzają lwa jako godło państwowe. Od XV-XVI w. będą też używane trzy korony.
XIV w. - Hanza wyrasta na największe mocarstwo Bałtyku.
Jednak już w XV w. zaczyna się jej schyłek na skutek wewnętrznych tarć między hanzeatyckimi miastami, wyczerpania łowisk śledzi na Bałtyku i pojawienia się nowych potęg (Holandia, Brandenburgia, Moskwa).
1303 - 1373 r. - Św. Brygida (Birgitta). Po serii widzeń zakłada zakon w mieście Vadstena nad jeziorem Vättern. Tu również znajdą się jej szczątki przewiezione z Rzymu i będą przechowywane jako relikwie.
1319 - 1364 r. - Król Norwegii Magnus VII Eriksson (do 1355 r., w Szwecji do 1364 r. jako Magnus II) zaczyna unię personalną Szwecji i Norwegii. Tę zjednoczeniową politykę kontynuuje jego syn Haakon VI Magnusson (1355-1364)
1323 r. - Szwecja i hanzeatycki Nowogród dzielą Finlandię - jej południowo-zachodnia część przypada Szwecji.
1332 - 1360 r. - Wykorzystując kryzys w Danii, Szwedzi zajmują Skanię (południowy kraniec Półwyspu Skandynawskiego). Utracą ją, kiedy Dania odzyska dawną siłę w 1360 r.
1364 r. - Hanza doprowadza do obalenia Folkungów i wynosi na tron Albrechta z Meklemburgii (siostrzeniec Magnusa II). Nowy król faworyzuje Niemców i kupców z Hanzy, co w 1389 r. wywołuje powstanie poparte przez duńską królową Małgorzatę. Niemiecki władca zostaje usunięty, a Szwecja dostaje się pod wpływy Danii.
Powstaje godło Szwecji z trzema koronami, które w XV w. wejdzie w skład tak zwanego dużego godła o czterech polach.
1387 r. - Podczas wojny szwedzko-duńskiej po stronie Szwedów walczą kaperzy (piraci działający na rzecz określonego władcy lub państwa) znani jako Likedeeler (Dzielący Się Po Równo) lub Fratres Vitalienses (Bracia Witalijscy). Ich baza jest Gotlandia.
1396 - 1397 r. - Powstaje Unia Kalmarska. Duńska królowa Małgorzata I wykorzystuje wewnętrzne trudności Szwecji, aby ją połączyć z Danią i Norwegią.
1398 r. - Współdziałające ze sobą floty Hanzy i Zakonu Niemieckiego usuwają z Bałtyku piracką organizację Likedeelerów. Zakonne wojska lądują na Gotlandii i likwidują tamtejsze ośrodki pirackie. Morscy rozbójnicy przenoszą się więc na Morze Północne.
XV w. - Wyspy Alandzkie zostają samodzielnym regionem Szwecji z centrum w Kastelholm.
1412 r. - Z woli Małgorzaty I władzę w wielkiej skandynawskiej federacji obejmuje król Eryk VII Pomorski, dziedziczny władca Pomorza, książę Słupska, od 1389 r. król Norwegii, a od 1396 r. również król Danii. Niestety, polityczna przewaga Duńczyków i trudny charakter Eryka, który nie potrafi godzić interesów poległych mu krajów wywołują niezadowolenie w Szwecji i szereg zamieszek. Chodzi między innymi o niemiecki Szlezwik, Holsztyn i Pomorze, które Dania chce zająć, a Szwedzi pragną pokoju z Niemcami, z którymi handlują. Na przykład eksportują do Niemiec rudę żelaza. Poza tym Eryk VII faworyzuje Duńczyków i Niemców na wysokich stanowiskach w administracji państwa.
Od 1423 r. - Eryk VII prowadzi walki o Szlezwik, który chciałby przyłączyć do Danii.
1429 r. - Podniesienie ceł za przepływanie Cieśnin Duńskich ma zapewnić królowi pieniądze na prowadzenie wojny z Niemcami, lecz uderza w interesy kupców, zwłaszcza szwedzkich, co powoduje rosnące niezadowolenie.
1434 - 1436 r. - Wielkie antyduńskie powstanie szwedzkich chłopów i górników. Z czasem do powstania przyłącza się też arystokracja. Na czele buntu stoi Engelbrekt Engelbrektsson, który rozbija i wypiera większość duńskich oddziałów. Jednak spór z arystokratami doprowadza do zabicia Egelbrektssona i ostatecznie powstanie upada. Szwecja formalnie powraca więc do unii, lecz jest bardziej samodzielna pod rządami rady złożonej głównie z miejscowych arystokratów. Odtąd trzy królestwa tworzące skandynawską unię mają własną radę, a łączy je jedynie osoba monarchy. Co prawda Eryk VII Pomorski zobowiązuje się do równego traktowania zjednoczonych królestw, lecz nadal faworyzuje Danię.
1438 - 1439 r. - Skonfliktowany ze Szwedami Eryk VII Pomorski wywołuje nowy spór ogłaszając swoim następcą Bogusława IX, mimo że ciąży na nim kościelna klątwa. W 1439 r. Rada Królestwa Szwecji powołuje regenta Karola Knutssona Bonde.
Niedługo potem rady królewskie trzech państw tworzących skandynawską unię detronizują Eryka: Duńczycy 23 czerwca, Szwedzi we wrześniu, a Norwegowie w 1442 r. Eryk przenosi się na Gotlandię i przez kilka następnych lat jest piratem. Wreszcie w 1449 r. wojska szwedzkie zajmują wyspę, zmuszając Eryka do ucieczki na Pomorze.
1440 - 1448 r. - Królem Szwecji i Danii jest Krzysztof III Bawarski z dynastii Wittelsbachów zaproszony na tron po usunięciu Eryka VII.
1448 - 1470 r. - Walka o tron Szwecji między Karolem Knutssonem Bonde, czyli Karolem VIII (rządzi w latach 1448-1457, 1464-1465, 1467-1470) i Christianem I, królem Danii (rządzi w Szwecji w 1457-1464 i 1465-1467).
1471 - 1503 r. - Panuje Sten Sture Starszy (1471-1497, 1501-1503) i król Danii Jan II (1497-1501).
1477 r. - Powstaje pierwszy szwedzki uniwersytet w Uppsali.
1504 - 1520 r. - Władzę sprawują regenci Svante Nilsson (do 1512 r.) i Sten Sture Młodszy.
Początek XVI w. - Dania dąży do opanowania Morza Bałtyckiego. Duński król Christian II likwiduje szwedzką samorządność i w 1520 r. wkracza z wojskiem do Sztokholmu. Na jego rozkaz zostaje ściętych około 80 osób („krwawa łaźnia sztokholmska” 8-9 XI) przeciwnych duńskiej dominacji. Doprowadza to jednak do antyduńskiego powstania popieranego przez hanzeatycką Lubekę.
1507 r. - Duńscy piraci niszczą szwedzki zamek Kastelholm na Wyspach Alandzkich.
1521 - 1523 r. - Powstańcy stopniowo wypierają Duńczyków z centralnej części Szwecji.
Na czele ruchu obejmującego drobną szlachtę, mieszczan i chłopów staje szlachcic Gustaw Waza.
- 1523 r. - Powstańcy zdobywają Sztokholm i Gustaw I zostaje obwołany królem (1523-1560).
Imię Gustaw (staronormańskie gudh i stafr - walka i kij lub szwedzkie gote i staf - bóg wspiera) będzie odtąd tradycyjne w dynastii Wazów. Król buduje szereg zamków wokół Sztokholmu (na przykład Vadstena), zwiększa aktywność gospodarczą i usprawnia zarządzanie finansami. Wprowadza srebrne talary (1534). Musi poza tym poskromić chłopskie powstania antyfeudalne (od 1526 r.) grożące rozprzężeniem państwa.
1527 r. - Gustaw I zakłada narodowy kościół szwedzki. Postępuje luteranizacja kraju i systematyczna sekularyzacja (zajęcie dóbr kościelnych). W 1544 r. parlament szwedzki (riksdag) w Westeras wprowadza luteranizm jako oficjalne wyznanie, odsuwa kler katolicki od polityki i sankcjonuje sekularyzację dóbr kościelnych. Lars Petri tłumaczy Biblię na szwedzki (1541), a Michael Agricolas opracowuje luterański obrządek dla Finów.
1536 - 1543 r. - Reforma gospodarki i sekularyzacja powodują zmianę właścicieli ziemi, nie likwidując jednak feudalizmu, co przy ogólnym wyniszczeniu kraju i biedę wywołuje nową falę chłopskich buntów, zwłaszcza na południu. Z czasem najemne wojska królewskie poskramiają buntowników, część chłopów zaciąga się do armii i wreszcie następuje pewna poprawa gospodarki. Natomiast zawarty w 1541 r. traktat z Danią przewiduje współpracę w walce z buntami.
1539 r. - Katolicki biskup Uppsali, a potem arcybiskup w Rzymie, Olaus Magnus (1490-1557) rysuje świetną mapę północnej Europy opanowanej przez Reformację. W 1555 r. pisze książkę Historia narodów północy.
1542 r. - Gustaw I poszukując nowych źródeł dochodu, zajmuje wszystkie ziemie pozbawione aktualnie właściciela. Przejmuje też dla państwa złoża mineralne (1551), co przy dużych zasobach rudy żelaza przynosi mu ogromne zyski.
Od drugiej połowy XVI w. - Wyspy Alandzkie są terenami myśliwskimi dla władców Szwecji. Wprowadza się tu sarny, łosie i jelenie (jeleń będzie potem godłem wysp).
1560 - 1568 r. - Panuje król Eryk XIV, syn Gustawa I.
Zajmuje północne Inflanty (1561). Zatarg ze szlachtą i bratem Janem (więzionym w Kalmarze od 1563 r.) powoduje oskarżenie go o chorobę psychiczną. Obalony (1568) przez swego brata Jana jest więziony na zamkach w Kalmarze i Kastelholm (Wyspy Alandzkie, 1571). Umiera otruty w 1577 r.
- 1569 - 1592 r. - Panuje król Zygmunt III Waza.
W wojnie z Rosją (1558-1583) zajmuje część Karelii i wyspę Dago (1582). Zostaje królem Rzeczpospolitej (1587), a potem Szwecji (1592). W roku 1600 riksdag detronizuje go za fanatyczny katolicyzm i próby restauracji potęgi Kościoła w oparciu o zdominowaną przez katolików Rzeczpospolitą. Już jako król Rzeczpospolitej Zygmunt III podejmuje próbę zbrojnego odzyskania tronu Szwecji, lecz ponosi klęskę pod Jönköping.
1604 r. - Riksdag wybiera na króla luteranina Karola IX (rządzi do 1611 r., syn Gustawa I), co wywołuje protesty ze strony Zygmunta III i Rzeczpospolitej.
XVII w. - Rozwój szwedzkiej gospodarki w coraz większym stopniu opartej na handlu i rzemiośle.
Szwedzi czerpią ogromne dochody z eksportu żelaza dzięki złożom rud a także srebra, miedzi i cyny. Rośnie produkcja broni, papieru i wyrobów z drewna eksportowanych do wielu krajów Europy.
Na początku stulecia powstaje Göteborg, który szybko stanie się największym portem Szwecji dzięki dogodnemu położeniu nad Cieśniną Kattegat. Nawet port w Sztokholmie ustępuje nowemu miastu.
XVII w. - Chrystianizacja północnych obszarów Szwecji zamieszkanych przez Saamów. Wyrazem ekspansji nowej wiary jest budowa szeregu drewnianych kościołów jak na przykład w Jukkasjärvi w roku 1608.
1611 - 1613 r. - Wojna kalmarska z Danią. Szwecja uzyskuje zwolnienie swoich statków z opłat za przepływanie przez Cieśniny Duńskie (pokój w Knäred).
1611 - 1632 r. - król Gustaw II Adolf (syn Karola IX). Dzięki gospodarczemu powodzeniu Szwecji jest w stanie opanować niemal całe wybrzeże Bałtyku (dominium Maris Baltici).
1617 r. - Szwecja zajmuje Ingrię nad Zatoką Fińską i wschodnią Karelię (do jeziora Ładoga).
1621 r. - Szwecja zajmuje północno-zachodnie a potem w ciągu roku niemal całe Inflanty, wypierając wojska polsko-litewskie. Potwierdzi to pokój w Altmark (1624), ale walki będą trwać jeszcze wiele lat aż do zawarcia pokoju w 1660 r., który zalegalizuje szwedzkie zdobycze.
1627 r. - Powstaje Kompania Południowa do handlu z krajami pozaeuropejskimi.
Szwecja próbuje zdobyć kolonie, lecz zostaje wyparta przez inne mocarstwa. Upadają szwedzkie kolonie: Nowa Szwecja w Ameryce (1638) zajęta przez Holendrów (1655) i Carolusborg w Afryce (1652-1657) opanowany przez Brytyjczyków (1664).
1628 r. - W Sztokholmie zostaje zwodowany wielki i niebywale bogato wyposażony okręt Vasa, lecz niemal natychmiast po opuszczeniu portu przewraca się i tonie. Przyczyną było zbyt wiele dział umieszczonych na wyższych pokładach, co podniosło środek ciężkości okrętu i spowodowało jego niestabilność, więc niewielki podmuch przewrócił go. W roku 1664 szwedzki oficer Hans Albrecht von Treileben i Niemiec Andreas Peckell używając prostych dzwonów nurkowych wydobywają z wraku 53 działa, lecz potem Vasa popada w zapomnienie. Dopiero w roku 1956 odnajduje go archeolog-amator Anders Franzen, a w roku 1959 potężny wrak zostaje wydobyty na powierzchnię. Odtąd stoi w sztokholmskim muzeum jako jedna z największych atrakcji turystycznych.
1630 r. - Szwecja przystępuje do wojny przeciw Niemcom, aby podbić zachodni Bałtyk.
W 1631 r. Szwedzi pokonują Habsburgów w Saksonii, ale w trakcie walk ginie król Gustaw II Adolf. Szwedzka armia rabuje tereny, na które dotarła, w tym między innymi Pragę jako ośrodek władzy cesarskiej.
- 1632 - 1654 r. - Panuje królowa Krystyna (1629-1689), córka Gustawa II Adolfa, protektorka kultury i uczona.
Realną władzę sprawuje jednak kanclerz zmarłego króla (od 1612 r.) Axel Oxenstiern.
Krystyna jest transwestytką z przewagą cech kobiecych i biseksualistką. Nigdy nie wyjdzie za mąż. Słynie z inteligencji i szerokiej wiedzy. O północy 24 XII 1654 r. przechodzi na katolicyzm, rezygnując tym samym z tronu Szwecji zarezerwowanego wyłącznie dla luteran. Resztę życia spędza w Rzymie i tam umiera w 1689 r.
1634 r. - Wyspy Alandzkie tracą administracyjną odrębność i zostają podporządkowane Abo.
1643 - 1645 r. - Najazd na Danię. Po pokoju w Brömsberö Szwecja zajmuje Ozylię i Gotlandię, norweskie prowincje w centrum Skandynawii, Jämtland i Herjedalen (między rzekami Dal i Indals) i duński Halland (wybrzeże Kattegatu).
1644 - 1776 r. - Szwecja produkuje największe w dziejach metalowe monety z miedzi wydobywanej w kopalniach w Avesta i Falun. Nie mając dość srebra z powodu wydatków wojennych, Szwedzi emitują miedziane pieniądze płytowe z nabitymi znakami srebrnych talarów o wartości równej wartości miedzi z płyty. Są to na przykład prostokątne płyty ważące 2 kg z wybitym znakiem talara. Największa miedziana moneta-płyta odpowiadająca 10 talarom ma grubość 1 cm, szerokość 30 cm i długość 70 cm, a waży 19,71 kg. Ale nawet lżejsze, jak na przykład płyta półtalarowa, bardzo rzadko trafiają na rynek, ponieważ są zbyt ciężkie i niewygodne w użyciu. W wymianie handlowej używa się papierowych zaświadczeń, że dana osoba faktycznie posiada określoną ilość miedzi. Jest to krok w stronę banknotów z nadrukowaną wartością.
Od 1645 r. - Rozwój szwedzkiej prasy.
1648 r. - Koniec wojny trzydziestoletniej (po części z inicjatywy Krystyny). Szwecja zajmuje Pomorze (Szczecin, Kamień, Rugia) i księstwo biskupów z Werden między ujściem Łaby i Wezery.
1654 r. - Wraz z abdykacją królowej Krystyny kończy się dynastia Wazów. Na tron wstępuje Karol X Gustaw (1654-1660) z bawarskiej dynastii Wittelsbach (wnuk Karola IX). Zasłynie jako świetny wojownik. W polityce wewnętrznej ogranicza wpływy wielkich rodów, odbierając im ziemie należące niegdyś do monarchii (1655).
1655 - 1660 r. - Seria wojen Karola X Gustawa, pragnącego Szwecję uczynić panem Skandynawii i całego Bałtyku.
Walki zostaną przerwane nagłą śmiercią wojowniczego króla. W latach 1655-1660 Szwedzi podbijają niemal całą Rzeczpospolitą. W 1656 r. wybucha wojna z Rosją sprzymierzoną z Rzeczpospolitą i Danią. W latach 1657-1658 Szwecja toczy wojnę z Danią zakończoną pokojem w Røskilde. Szwecja zajmuje duńskie prowincje na Półwyspie Skandynawskim (na południu Skania i Blekinge oraz nad Kattegatem Bohuslan i Halland) oraz Bornholm (tylko do 1660 r.). Do Szwecji zostaje też przyłączona norweska prowincja Trondheim (do 1660 r.), co daje Szwedom dostęp do Morza Norweskiego.
Rzeczpospolitą ratuje akcja Danii, Rosji i Austrii, zaniepokojonych nadmiernym wzrostem potęgi Szwecji. Mimo to, na mocy pokoju w Oliwie (1660) Szwedzi zajmują całe Inflanty aż do Dźwiny, odcinając Rosję od Bałtyku.
Druga wojna z Danią (1658-1660) doprowadza do zjednoczenia wszystkich krajów Półwyspu Skandynawskiego pod władzą Karola X Gustawa. Dzięki militarnej pomocy Brandenburgii, Holandii i Rzeczpospolitej Dania utrzymuje niepodległość i, zgodnie z Traktatem z Kopenhagi, odzyskuje Trondheim oraz Bornholm (na wyspie wybuchł antyszwedzki bunt, który doprowadził do wygnania najeźdźców). Opłaty za pływanie przez Cieśniny Duńskie przypadają po połowie Szwedom i Duńczykom.
W 1659 r. kończy się wojna z Rosją: pokój z Kordis (1661) nie wprowadza żadnych zmian terytorialnych.
- 1660 - 1697 r. - W Szwecji panuje król Karol XI (syn Karola X Gustawa).
Umacnia swoją władzę, zwalcza szlachtę i doprowadza do zajęcia wielu szlacheckich majątków. W 1666 r. wydaje manifest do Szwedów, w którym zapowiada reformy państwa, w tym ochronę obiektów zabytkowych o wartości historycznej. W roku 1680 parlament przyznaje królowi niezależność od rządu, co stwarza podwaliny pod budowę absolutyzmu. Państwo jest mocarstwem stojącym u szczytu politycznego powodzenia.
1661 r. - W obliczu kryzysu finansowego jako następstwa wieloletnich drogich wojen na rynku brakuje cennych kruszców, a więc pieniędzy. Rząd wprowadza zatem papierowe banknoty (pierwsze w Europie) jako ekwiwalent monet, zwłaszcza ciężkich pieniędzy płytowych.
1666 r. - W Lund powstaje drugi szwedzki uniwersytet.
1668 r. - Powstaje Riksbank należący do państwa, jeden z pierwszych banków centralnych na świecie. Ma regulować rynek i stabilizować kurs waluty, czyli jej wartość w stosunku do złota, srebra i innych walut. Bank centralny zajmuje się też emisją papierów wartościowych i banknotów, gwarantując zarazem ich wartość.
1674 - 1679 r. - Wojna Szwecji sprzymierzonej z Francją przeciwko Brandenburgii, Danii i Holandii. Kończy się utrzymaniem dawnego stanu posiadania jej uczestników.
1688 - 1772 r. - Emanuel Svedenborg. Wszechstronny myśliciel, polityk, uczony i mistyk, znany przyrodnik, matematyk i autor kilku projektów technicznych. Pisze też prace z astronomii i geologii. Jednak od 1743 r. zajmuje się głównie teologią i przeżywa serię mistycznych widzeń inspirowanych chrześcijaństwem. Publikuje relacje z mistycznych podróży i rzekomych rozmów z istotami z innych planet, aniołami i duchami. Przepowiada przyszłość (między innymi śmierć cara Piotra III i swoją własną), a kilkakrotnie faktycznie wykazuje zdolności telepatyczne (widzenie pozazmysłowe na odległość i w czasie). Na bazie jego koncepcji powstanie nowy ruch religijny.
1697 r. - Pożar niszczy królewski pałac w Sztokholmie i pochłania dużą część zgromadzonych tu dzieł sztuki i książek.
1697 - 1718 r. - Panuje młody (w chwili objęcia tronu ma 18 lat) i zapalczywy król Karol XII, syn Karola XI.
Jego monarchia, aczkolwiek rozległa i uznawana za mocarstwo, zaczyna odczuwać skutki wieloletnich wojen (wyludnienie, zniszczenie kraju, braki finansowe). Zauważalne są także braki żywnościowe, częściowo związane z ochłodzeniem, co odbiło się na niższych plonach. Łupieżcze wojny zdają się być wyjściem z sytuacji, przynosząc nowe tereny, ludzi i łupy, lecz wymagają też potężnych nakładów.
1699 r. - Powstaje antyszwedzka koalicja złożona z Danii, Rosji i Saksonii (w unii personalnej z Rzeczpospolitą) próbująca złamać hegemonię Szwedów nad Bałtykiem.
XVIII w. - Szwedzi przejmują od Rosjan sztukę wyrabiania mocnego alkoholu (wódki) ze zboża lub ziemniaków (od X w. znali bardzo drogą destylację wina).
W zimnym skandynawskim klimacie, wódka staje się powszechnym lekiem i używką, a alkoholizm, czyli nadmierne spożycie alkoholu, stanie się problemem Szwecji przez kilkaset następnych lat.
- XVIII w. - Tak zwana mała epoka lodowa osiąga apogeum - seria bardzo ostrych zim występuje w całej Europie.
Szczególnie surowa jest zima 1739/1740 r.: w niektórych częściach Hiszpanii leżą 2 m śniegu, w temperaturach poniżej -40oC zamarzają wszystkie rzeki centralnej i północnej Europy, a nawet Bałtyk oraz Kanał La Manche. Na bałtyckim lodzie stają karczmy dla sań jeżdżących zimą między Szwecją i Polską.
- 1700 - 1721 r. - Wojna północna, mająca zmienić sytuację nad Bałtykiem. Wywołuje ją Rosja, która chce zdobyć dostęp do morza, a Dania pragnie odzyskać dawną rolę głównej skandynawskiej potęgi, lecz na ich drodze stoi Szwecja.
Dzięki śmiałej kampanii Karola XII Szwedzi zwyciężają Danię (pokój w Travendalh, 1700). Następnie Karol XII brawurowym atakiem pokonuje trzykrotnie liczniejszą armię rosyjską pod Narwą (1700) i wypiera Rosjan na południe od Dźwiny (1701). Potem jednak następuje zmiana sytuacji spowodowana głównie przez nadmierną pewność siebie Karola XII, który uwierzył w swój wojskowy geniusz. Wbrew radom generałów po Narwie nie rozbija Rosji do końca, lecz zajmuje się walkami w Saksonii i Rzeczpospolitej. W 1706 r. Szwedzi opanowują północ Rzeczpospolitej, wkraczają do Saksonii i zmuszają Augusta II do rezygnacji z tronu Polski. Wbrew rozsądkowi Karol XII prowadzi swoją armię aż na południową Ukrainę. Tymczasem Rosja zbiera siły i w wielkiej bitwie pod Połtawą (27 VI 1709) w Ukrainie rozgramia Szwedów. Zwycięscy Rosjanie zajmują szwedzkie Inflanty (1710-1721) oraz część Finlandii i wkraczają do północnych Niemiec.
Niejako rekompensując straty w 1710 r. Magnus Stenbock zdobywa miasto Helsingborg (celowo zniszczone przez Duńczyków), ostatni duński przyczółek na Półwyspie Skandynawskim. Szwecja zachowuje Pomorze Szwedzkie: Rugię, Stralsund i Wismar (z Wismaru wycofuje się w 1716 r.). Karol XII podejmuje jeszcze próbę podboju Norwegii (1718) należącej do Danii, ale umiera podczas oblężenia twierdzy Fridrikshald.
Jego następczyni i siostra, królowa Ulryka Eleonora (1718-1720) kończy wreszcie wojnę. Formalnie odstępuje Hanowerowi i tak wcześniej utracone ujście Łaby i Wezery (1719), a Prusom oddaje ujście Odry (1720). Na mocy pokoju z Frederikborg (1720) Duńczycy zajmują Holsztyn i otrzymują prawo pobierania opłat od szwedzkich statków płynących przez Cieśniny Duńskie. Umowa z Rosją zawarta w Nystad (1721) oddaje Rosjanom Inflanty, Ingrię i Karelię. Szwecja przestaje być mocarstwem.
1701 - 1744 r. - Anders Celsius, astronom, twórca skali temperatur. Uczestniczy w wyprawie Maupertiusa do Laponii. Słusznie zorzę polarną uważa za zjawisko magnetyczne. W Uppsali zakłada duże obserwatorium astronomiczne (1740-1741).
1707 - 1778 r. - Karol Linne (Linneusz), sławny biolog. Zasłynie ze swojej klasyfikacji organizmów żywych.
1713 r. - Powstaje urząd ombudsmana, który ma kontrolować działalność urzędów i zwalczać nadużycia ze strony urzędników.
1720 - 1751 r. - Panuje król Fryderyk I z Hesji, mąż Ulryki Eleonory.
1731 - 1813 r. - Istnieje handlowa Kompania Wschodnioindyjska, mająca rozwijać kolonialną politykę Szwecji. Zdoła jednak założyć tylko kilka faktorii w Chinach.
1741 - 1743 r. - Przegrana wojna z Rosją po klęsce pod Willmanstrand w Finlandii (1741) i okrążeniu armii przez Rosjan koło Helsingfors (Helsinki, 1742). Po pokoju z Abo zachodnia Karelia przechodzi pod władzę Rosji. Fryderyk I popada w coraz wyraźniejszą zależność od Rosji.
1748 r. - W dniu urodzin króla Fryderyka I 23 kwietnia zostaje ustanowione jedno z najwyższych szwedzkich odznaczeń Kunglige Serafimerorder, czyli Order Królewski Serafinów. Jest przyznawany tylko najwyższym urzędnikom, generałom i biskupom oraz głowom obcych państw. Poza tym otrzymują go męscy członkowie rodziny królewskiej po konfirmacji (bierzmowaniu) w 15 roku życia. Kawalerowie orderu muszą parę dni w roku pracować jako pielęgniarze lub darował pieniądze na Szpital Serafinów w Sztokholmie.
Król tworzy system orderowy, zgodnie z którym Oorder Królewski Serafinów może otrzymać tylko ten poddany szwedzkiego tronu, który wcześniej otrzymał Order Miecza za osiągnięcia w sferze wojskowe albo Order Gwiazdy Polarnej przyznawany za pracę w administracji lub kulturze.
Od 1902 r. królowa Szwecji, a od 1952 r. również inne kobiety będą mogły nosić Order Królewski Serafinów. Od 1975 r. zaś order nie będzie już przyznawany obywatelom Szwecji.
- 1751 - 1771 r. - Panuje król Adolf Fryderyk (prawnuk siostry Karola X), pochodzący z Holsztynu i spokrewniony z dynastią rosyjską. Zaczyna dynastię Holstein-Gottorp. Szwecja dostaje się pod wpływy Rosji. Umacnia się pozycja arystokracji.
Szwecja bierze udział w wojnie siedmioletniej przeciwko Prusom, częściowo jako członek Rzeszy, a częściowo w nadziei odzyskania wpływów na południowym brzegu Bałtyku.
- 1771 - 1792 r. - Panuje król Gustaw III (syn Adolfa Fryderyka).
W bezkrwawym zamachu stanu obala rządy arystokracji popierane przez rosyjskiego ambasadora. Wprowadza konstytucję (1772), która znosi władzę parlamentu i przekształca Szwecję w monarchię absolutną.
Wykorzystuje kłopoty Rosji walczącej z Turkami i wypowiada jej wojnę, zakończoną uznaniem Szwecji za państwo w pełni niepodległe. Szwecja stabilizuje swoją gospodarkę, rozwija się burżuazja.
Pojawiają się nowe technologie. Na przykład powstaje szwedzka rasa świń pochodząca ze skrzyżowania odmian miejscowych i świń chińskich, wkrótce będzie znana w całej północnej Europie.
Dzięki wielkim i łatwo dostępnym złożom magnetytu (okręg Norbotten w Laponii, Kirunavara i Gellivara oraz Grängesberg i Dannemora w środkowej Szwecji) Szwecja stanie się potęgą w eksporcie rud żelaza w XIX-XX w. Będzie wywozić je głównie przez norweski port Narvik.
1772 r. - Zostaje ustanowiony Order Królewski Wazów, jedno z głównych szwedzkich odznaczeń (do 1975 r.).
1792 r. - Król zostaje zamordowany podczas balu maskowego. Na tron wstępuje Gustaw IV Adolf (1792-1809, syn Gustawa III). Nowy monarcha zwalcza idee demokratyczne (na przykład zakaz przywozu książek z Danii i Francji wydany w 1803-1804 r., aby zahamować napływ nowych ruchów intelektualnych), nakazuje kontrolować teatry i wydawnictwa. Od 1805 r. Szwecja należy do koalicji antyfrancuskiej.
1809 r. - Wojna z Rosją zakończona utratą Finlandii i Wysp Alandzkich (granica z Rosją opiera się już o wybrzeża właściwej Szwecji). W tej sytuacji Gustaw IV zostaje obalony przez wojsko, a władzę obejmuje Karol XIII (1809-1818, syn Adolfa Fryderyka). Szwecja traci status lokalnego mocarstwa
Kraj otrzymuje nową konstytucję (1809), zostaje zniesiona cenzura państwowa i kościelna (1810). Flaga państwowa Szwecji jest odtąd niebieska z żółtym krzyżem, a w jej godle tradycyjnie znajdują się trzy korony.
1810 r. - Z inicjatywy króla Karola XIII powstaje centrum kształcenia lekarzy wojskowych w miejscowości Solna pod Sztokholmem. Od 1822 r. centrum badawcze i uczelnia noszą nazwę Carolinska medico-chirurgiska institutet, czyli Instytut Karolinska. Tutaj będzie potem działać komitet przyznający Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
1810 - 1814 r. - Szwecja zawiera pakt z Rosją (1812) i atakuje profrancuską Danię (1813).
Pokój w Kilonii (Kiel, 1814) oddaje Szwecji Norwegię (unia personalna), ale bez Islandii.
1814 r. - Szwecja ostatecznie rezygnuje z mocarstwowych ambicji. Odtąd zachowuje neutralność na arenie międzynarodowej, aby uchronić się przed atakami.
1818 r. - Bezpotomna śmierć Karola XIII kończy dynastię Holstein-Gottorp.
Francuski marszałek Jean Baptiste Bernadotte (adoptowany przez Karola XIII i zaakceptowany przez parlament w 1810 r.) wstępuje na tron jako Karol XIV (1818-1844).
Co ciekawe, założyciel nowej dynastii Bernadotte był jednym z najaktywniejszych przeciwników monarchii we Francji i głosował za ścięciem Ludwika XVI, a nawet kazał sobie wytatuować napis zapowiadający śmierć królów.
Nowy władca przeprowadza komasację gruntów (1827), co usprawnia rolnictwo i zwiększa jego wydajność. W 1830 r. następuje zwiększenie liczby przedstawicieli burżuazji w parlamencie, a od 1834 r. mogą w nim uczestniczyć również bogaci chłopi. W 1842 r. zostaje wprowadzony obowiązek uczenia się dzieci w szkołach pięcioletnich.
1832 - 1901 r. - Nils Adolf Nordenskjoeld, znany szwedzki badacz krajów polarnych i uczony.
1833 - 1896 r. - Alfred Nobel, wynalazca dynamitu i wielki przemysłowiec.
W 1900 r. zakłada fundację, która rozdaje doroczne nagrody za dokonania szczególnie użyteczne dla ludzkości: w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury i działalności na rzecz pokoju, a od 1969 r. dodatkowo w ekonomii. Nagrody mogą być przyznawane tylko żyjącym osobom.
1844 r. - E. Patsch prezentuje bezfosforowe zapałki, co wykorzysta J. E. Lundström i uruchomi pierwszą przemysłową produkcję zapałek w Jönköping. Szwecja staje się potęgą w tej dziedzinie do lat 1930. Potem w Jönköping powstanie sławne muzeum przemysłu zapałczanego.
1844 - 1859 r. - Król Oskar I (syn Karola XIV) demokratyzuje państwo.
Ogłasza wolność prasy, reformuje szkolnictwo (1849). Powstaje kolej konna w Värmland, a w 1856 r. kilka linii kolei parowej. Zostaje ukończony kanał Götta (Kanał Gotajski, rozbudowywany od ok. 1607 r.), który łączy Bałtyk poprzez jezioro Vänern z cieśniną Kattegat i dalej z Morzem Północnym, omijając Cieśniny Duńskie.
1849 - 1912 r. - August Strindberg, sławny pisarz i dramaturg.
Druga połowa XIX w. - Bieda związana z szeregiem nieurodzajnych lat powoduje ogromną emigrację do Ameryki Północnej; w ten sposób Szwecja traci ponad 20% ludności. O tragicznym losie wieśniaków i ich emigracji opowiadają słynne powieści Vilhelma Moberga napisane w pierwszej połowie XX w. i sfilmowane przez Jana Troella.
1854 - 1897 r. - Salomon August Andrée. Słynny inżynier, uczony i podróżnik. Ginie podczas próby dotarcia balonem Bieguna Północnego, kiedy powłoka zostaje oblodzona i traci możliwość unoszenia się w powietrzu. Szczątki wyprawy (w tym zapiski i fotografie) odnalezione w 1930 r. zostaną umieszczone w muzeum w jego rodzinnym mieście Gränna.
1855 r. - Francja i Wielka Brytania gwarantują Szwedom pomoc na wypadek konfliktu z Rosją.
1857 r. - Wprowadzenie wolności wyznania.
1859 - 1872 r. - Król Karol XV (syn Oskara I).
Zakazuje prywatnej produkcji wódki (1860), aby ograniczyć alkoholizm.
1861 r. - Rosjanie zakładają portowe miasto Mariehamn na Wyspach Alandzkich (część należącej do Rosji Finlandii).
1865 - 1952 r. - Podróżnik Sven Hedin. Po studiach w Niemczech, gdzie jest uczniem Ferdinanda von Richthofena, organizuje ekspedycję do Persji, Mezopotamii i na Kaukaz, a potem słynne wyprawy kartograficzne do chińskiego Turkiestanu (1894) i Tybetu (1899-1902, 1907-1909), które dostarczają cennych informacji między innymi Brytyjczykom rywalizującym z Rosją o wpływy na tym obszarze. Swoje wyprawy opisuje w wielu publikacjach, z których najbardziej znaną stanie się książka Trans-Himalaya. O znaczeniu zbieranych przez niego informacji świadczy wielka liczba odznaczeń i honorowych tytułów przyznawanych mu przez rozmaite rządy.
1866 r. - Reforma parlamentu zwiększa wpływy inteligencji i chłopów.
1872 - 1907 r. - Panuje król Oskar II, brat Karola XV.
Powstaje pierwsza fabryka celulozy w Bergvik (1872). Dzięki lasom Szwecja staje się wkrótce celulozowym potentatem i eksporterem drewna oraz papieru.
1873 - 1914 r. - Skandynawska unia monetarna (korona) Szwecji, Danii a potem Norwegii ułatwia rozwój gospodarczy.
1876 r. - Lars Magnus Ericsson zakłada w Sztokholmie firmę Ericsson. W ciągu kilku następnych dziesięcioleci firma zdobędzie kluczową pozycję w telekomunikacji na obszarze Skandynawii i rozszerzy swoją działalność na inne kraje Europy a potem także kraje pozaeuropejskie. W XX w. stanie się jedną z wiodących firm w dziedzinie telekomunikacji od telefonii po sieci komputerowe.
1879 r. - Powstaje firma Bofors eksportująca kutą stal. Alfred Nobel, który w latach 1894-1896 jest właścicielem firmy, przestawia ją na produkcję broni. W tej formie Bofors będzie istnieć jeszcze w XXI w.
1879 - 1910 r. - Rozwój kapitalistycznej gospodarki sprzyja szybkiemu postępowi przemysłowemu, ale wywołuje też wyzysk robotników, strajki i w konsekwencji narastanie nastrojów lewicowych.
W 1889 r. powstaje Szwedzka Socjaldemokratyczna Partia Pracy i wychodzi ustawa o ochronie robotnika. Powstają kasy chorych (1891), gdzie robotnicy płacą niewielkie składki, aby w razie potrzeby mieć pieniądze na leczenie.
1887 r. - Powstaje firma Skanska produkująca elementy betonowe. Z czasem zajmie się budową dróg i budynków.
Od 1892 r. - Powszechny dla mężczyzn obowiązek odbywania służby w armii szwedzkiej.
1899 r. - Początek ruchu spółdzielczego. Drobni rzemieślnicy i rolnicy tworzą wspólne przedsiębiorstwo, dzieląc się zyskami. W ciągu następnych dziesięcioleci spółdzielczość stanie się powszechnym zjawiskiem w całej Europie.
1904 r. - Oskar II ogłasza Szwecję krajem neutralnym (nie angażuje się w polityczne i wojskowe sojusze), formułując przy tym zbiór zasad mających obowiązywać w stosunkach międzynarodowych.
Będzie on wzorcem dla podobnych dokumentów w przyszłości. Tę pozycję Szwecji potwierdza układ z Rosją, Niemcami i Danią (1908) o utrzymaniu status quo na Bałtyku oraz układ o neutralności z Norwegią i Danią (1912). Jednocześnie jednak Szwedzi budują silną armię, aby zapobiec ewentualnym atakom.
1905 r. - Rozwiązanie unii personalnej z Norwegią.
1907 - 1950 r. - Panuje król Gustaw V, syn Oskara II.
1909 r. - Szwecja wprowadza prawo chroniące przyrodę i zaczyna zakładanie parków narodowych służących ochronie środowiska naturalnego. Tak powstaje najstarszy skandynawski park narodowy Sarek w górach północnej Szwecji.
Od 1909 r. - Po wyborach każda partia otrzymuje liczbę posłów w parlamencie proporcjonalną do wyniku głosowania.
1914 - 1918 r. - Szwecja pozostaje neutralna, chociaż proniemiecka.
1915 - 1955 r. - Rząd wprowadza Motboken, książeczkę dla wszystkich dorosłych mężczyzn, gdzie jest wpisywany zakupiony alkohol (1 litr miesięcznie), aby zmniejszyć alkoholizm.
1916 r. - Powstaje przyrządowa rada prasowa wyznaczająca standardy działania dziennikarzy i kontrolująca prasę.
Od 1917 r. - Zamieszkane przez Szwedów Wyspy Alandzkie są częścią niepodległej Finlandii.
1919 r. - Parlament szwedzki (Riksdag) przyznaje prawo wyborcze wszystkim obywatelom bez względu na płeć po ukończeniu 23 roku życia. Ośmiogodzinny dzień pracy. Rozwój przemysłu drzewnego.
1919 r. - Alex Wenner-Gren zakłada firmę Elektrolux (Electrolux od 1957 r.) produkującą odkurzacze. W XX w. firma będzie jednym z najlepszych i największych producentów sprzętu domowego (na przykład odkurzacze, kuchenki, pralki, roboty kuchenne) na świecie.
Od 1920 r. - Rosnąca rola lewicy. Powstaje partia komunistyczna, a socjaldemokraci często sprawują rządy.
1922 r. - Szwecja jako jeden z pierwszych krajów tworzy instytut naukowy zajmujący się higieną rasową - Państwowy Instytut Biologii Rasowej w Uppsali.
Jego szefem jest Herman Lundborg, który jako naukowiec bada Saamów, aby wykazać ich rasową niższość. Znanymi i wpływowymi zwolennikami eugeniki są też biskup Bergqvist z Lulea oraz rektor luterańskiej szkoły dla koczowniczych Saamów Georg Bergfors. Ich celem jest całkowita asymilacja Saamów.
Rasizm nie jest w Szwecji zjawiskiem nowym. Już od roku 1909 działało Towarzystwo Higieny Rasowej, przy czym „higiena” oznaczała eugeniczne próby ulepszania szwedzkiego narodu, w tym wyeliminowanie Saamów.
1929 - 1932 r. - Wielki kryzys ekonomiczny.
1934 r. - Szwecja wprowadza prawo o przymusowej sterylizacji osób chorych, przestępców i uzależnionych od nałogów.
Na mocy tego porawa w latach 1936-1976 sterylizacji zostanie poddanych co najmniej 63 tysiące ludzi „nieprzydatnych”, którzy według kryteriów eugeniki nie zasługują na to, by pozostawić potomstwo.
Szwecja jest krajem, w którym najdłużej będą stosowane zalecenia eugeniki oparte o prace takich badaczy jak Herman Lundborg, Gunnar Dahlberg oraz Alva i Gunnar Myrdalowie.
1937 r. - Powstaje firma Saab produkująca samoloty. Potem zajmuje się również wytwarzaniem broni, a po II wojnie światowej zaczyna produkować samochody (do 2012 r.).
1939 - 1945 r. - Szwecja, chociaż formalnie jest neutralna, w rzeczywistości prowadzi wymianę gospodarczą z Niemcami, czerpiąc z niej spore zyski. Nie tylko jednak pieniądze są przyczyną zbliżenia z Niemcami; chodzi też o realne zagrożenie sowiecką inwazją po opanowaniu Finlandii przez Stalina i wprowadzeniem komunizmu. Hitler wydaje się mniejszym złem. Poza tym Niemcy potrzebują szwedzkiej rudy żelaza. Gdyby Szwedzi odmówili jej sprzedawania, Hitler musiałby zaatakować Szwecję i poddać okupacji.
Wśród zwolenników współpracy z nazistami jest między innymi Sven Hedin (czterokrotnie odznaczany przez Hitlera), który kocha Niemcy od czasu swoich studiów. Za to zauroczenie płaci jednak izolacją w świecie naukowym, a po wojnie ma problemy z publikowaniem swoich prac. Z drugiej strony Hedin używa swoich wpływów w Niemczech, żeby uwolnić kilku Żydów oraz zapobiec wykonaniu kary śmierci na dziesięciu skazańcach.
1943 r. - Ingvar Kamprad zakłada fimę IKEA produkującą proste, funkcjonalne i mocne, lecz względnie tanie meble. W ciągu następnych dziesięcioleci IKEA zdobywa międzynarodowe uznanie i wchodzi na rynki niemal całego świata.
1946 r. - Nad Szwecją, Danią, Norwegią i Finlandią są obserwowane dziwne pojazdy w kształcie rakiet i walców. Niektórzy przypuszczają, że chodzi o niemieckie rakiety przejęte w 1945 r. i testowane przez Sowietów. Jednak żadna znana rakieta nie może zawisnąć nieruchomo w powietrzu, jak to robią tajemnicze pojazdy, ani też nie może gwałtownie zmieniać kierunku i błyskawicznie przyspieszać. Zjawisko odnotowane przez ponad 2000 osób i znane potem jako fala UFO ustaje po kilku miesiącach.
1948 r. - Przyjęcie Planu Marshalla zaczyna okres szybkiego rozwoju gospodarki, co zapobiega włączeniu Szwecji do sowieckiej strefy wpływów.
1950 - 1973 r. - W Szwecji panuje król Gustaw VI Adolf, syn Gustawa V.
Za jego czasów kraj należy do najlepiej rozwiniętych w Europie, czemu sprzyja fakt, że uniknął zniszczeń podczas wojny, a nawet wzbogacił się na handlu z Niemcami. Szwecja staje się wzorcowym państwem demokratycznym, a jej obywatele cieszą się swobodami rzadko spotykanymi w innych krajach. Wykazują też najwyższy na świecie odsetek ludzi bezwyznaniowych: ponad połowa w latach 1970. I ponad 80% mieszkańców około roku 2000.
1950 r. - W Sztokholmie rusza pierwsze szwedzkie metro.
1952 r. - W czerwcu sowiecki myśliwiec strąca koło Bornholmu szwedzki samolot transportowy. Trzy dni później Sowieci zestrzeliwują kolejny szwedzki samolot poszukujący wraku. Rośnie napięcie na Bałtyku.
Lata 1970. - Badania statystyczne wykazują, że Szwedzi mają najbardziej jednolite nazwiska na świecie. 380 tysięcy Szwedów nazywa się Andersson, 364 tysięcy Johansson i 330 tysięcy Karlsson. Oznacza to, że 1/8 ludności liczącej ponad 8 milionów nosi te trzy nazwiska. Każdego roku około 2300 rodzin zmienia nazwiska na mniej popularne.
1973 r. - Na tron wstępuje król Karol XVI, wnuk Gustawa VI.
1973 r. - Szwecja podpisuje układ o wolnym handlu z Europą.
Szwedzi należą do najbogatszych społeczeństw świata. Są też jednym z najdłużej żyjących narodów o średniej ponad 71 lat dla mężczyzn i prawie 76 dla kobiet. Z drugiej strony nadmiernie rozbudowane świadczenia socjalne obciążają budżet państwa i doprowadzają do trudności gospodarczych w latach 1980.
23-28 VIII 1973 r. - Podczas napadu na Kreditbanken w Sztokholmie bandyci przetrzymują zakładników. Po uwolnieniu część zakładników próbuje usprawiedliwiać bandytów i bronić przed oskarżeniami. W ten sposób do psychologii trafia pojęcie syndromu sztokholmskiego, który polega na tym, że ofiara poddana silnej presji psychicznej czasem przyjmuje racje swojego ciemiężyciela i staje po jego stronie. Jest to mechanizm zmniejszający presję.
1981 r. - Sowieckie okręty podwodne kilkakrotnie przenikają na szwedzkie wody terytorialne, żeby przetestować reakcję Zachodu. Zawsze umykają, zanim zostaną osaczone. Sytuacja się zmienia, kiedy 27 października okręt 613 przez Amerykanów zwany Whiskey utyka na skałach koło Karlskrony. Szwedzi pozwalają jednak Sowietom udawać, że incydent znany potem jako Whiskey on the rock był przypadkowy, 5 listopada ściągają okręt ze skał i pozwalają mu odpłynąć.
W rezultacie Rosjanie nie zaprzestają prowokacji i w październiku 2014 r. znowu ich okręt podwodny zostaje odkryty na szwedzkich wodach terytorialnych koło Sztokholmu.
26 II 1986 r. - Polityczny skandal i szok: socjaldemokratyczny premier Olof Palme (1927-1986) zostaje zamordowany na ulicy przez zamachowca ze skrajnej prawicy. Winnych oficjalnie nie znaleziono, a zbrodnię uznano za jedną z największych zagadek stulecia. Zabójca zostanie zidentyfikowany dopiero w 2020 r.
1990 r. - W miasteczku Jukkasjärvi w szwedzkiej Laponii powstaje pierwszy lodowy hotel. Cały budynek jest wykonany z brył lodu i ze śniegu, w restauracji są serwowane lapońskie dania, a alkohol pije się z lodowych naczyń. Pomysł przyciąga tylu turystów, że w następnych latach zimą są tu budowane kolejne lodowe hotele, które oczywiście topnieją na wiosnę. Co więcej ideę podchwycą potem inne miejscowości również poza Szwecją.
Od 1994 r. - Thomas Quick, niezrównoważony psychicznie przestępca-recydywista od trzech lat leczony psychiatrycznie przyznaje się do 30 niewyjaśnionych dotąd morderstw popełnionych na terenie całej Skandynawii i zostaje potem skazany na dożywotnie więzienie. Jednak w roku 2008 najsłynniejszy zbrodniarz Szwecji wycofuje zeznania. Okazuje się, że padł ofiarą teorii psychologów, według której za pomocą narkotyków można rzekomo wydobyć z podświadomości dawno zapomniane wydarzenia. Dziennikarze ujawniają, że Quickowi w stanie narkotycznego zamroczenia sugerowano odpowiedzi, co pokazuje, jak potężna może być sugestia i jak niepewna jest ludzka pamięć. Z drugiej zaś strony chęć zrobienia kariery spowodowała, że prawnicy pomijali niewygodne dowody, żeby zasłynąć jako pogromcy zbrodniarza.
1995 r. - Szwecja przystępuje do Unii Europejskiej.
2001 r. - W Boraas koło Göteborga powstaje pierwszy cmentarz, gdzie grzebie się zwłoki wcześniej liofilizowane i rozbite ultradźwiękami według ekologicznej metody opracowanej przez Susanne Wigh-Masak. Problem coraz większych cmentarzy i powodowanego przez nie zagrożenia ekologicznego zmusza do poszukiwania nowych metod pochówku na całym świecie.
2020 r. - Pandemia Covid-19.
W przeciwieństwie do wszystkich innych krajów Szwecja nie zamyka swojej gospodarki i nie zakazuje kontaktów międzyludzkich, żeby zapobiec zakażeniom. Opierając się na opinii epidemiologów władze Szwecji zakładają, że społeczeństwo nabierze odporności. Wydaje się to uzasadnione, ponieważ ponad 90% ludzi zakażonych nie choruje. W czerwcu jednak okazuje się, że Szwecja ma aż 4000 zmarłych na milion mieszkańców. Z drugiej zaś strony nie zamroziła gospodarki, więc ponosi stosunkowo niewielkie straty ekonomiczne.
- 2022 - 2023 r. - Po rosyjskiej napaści na Ukrainę neutralna dotąd Szwecja wstępuje NATO, żeby zabezpieczyć się przed ewentualnym atakiem ze wschodu.