Okres kolonialny w Ameryce Północnej
1497 r. - John Cabot płynie wzdłuż atlantyckich wybrzeży Ameryki Północnej i formalnie zajmuje je dla Anglii.
1513 r. - Hiszpan Juan Ponce de Leon, który podczas podboju Porto Rico dowiedział się o źródle wiecznej młodości na północy na wyspie Boynca, organizuje dwie wyprawy, aby je odnaleźć. Dociera do Florydy (od hiszpańskiego flor - kwiat), gdzie rzeczywiście istnieją lecznicze źródła mineralne. Formalnie zajmuje Florydę dla Hiszpanii i próbuje założyć tu kolonię, lecz w praktyce jest to niemożliwe ze względu na opór nieprzyjaznych Indian.
1517 r. - Hiszpan Francisco Hernandez de Cordova próbuje skolonizować Florydę, lecz ustępuje przed atakami Indian.
1520 - 1526 r. - Hiszpan Vasquez de Ayllon próbuje zająć tereny na wschód od Appalachów.
1521 r. - Ponce de Leon po raz drugi i znów bez skutku próbuje założyć osady białych na Florydzie.
1524 r. - Pracujący dla Francji Giovanni da Verrazano bada wschodnie wybrzeża kontynentu. Między innymi penetruje Long Island, gdzie opisuje Delawarów, brzegi Manhattanu i ujście Rzeki Hudson. Na jego cześć zostanie potem nazwana cieśnina między Manhattanem i kontynentem.
Plonem ekspedycji będą dwie mapy - Viscontiego Maggioli z roku 1526 i Girolamo da Verrazano z roku 1527.
- 1527 r. - Girolamo da Verrazano umieszcza na swojej mapie tajemniczą rzekę o nazwie Norombega.
W 1542 r. Euphrosinus Ulpius na swoim globusie użyje nazwy Norumbega w odniesieniu do miasta lub krainy zazwyczaj lokowanej na południe od Rzeki św. Wawrzyńca. W tym samym czasie Jacques Cartier pisze o zaawansowanej, bogatej cywilizacji Norumbaga. Inny fantastyczny opis pochodzi od angielskiego żeglarza Davida Ingrama, który w roku 1568 opowiada o swojej podróży przez kontynent amerykański z Meksyku do Nowej Szkocji i rzekomej wizycie w bogatym mieście Norumbaga, którego mieszkańcy ubierają się w złoto. W 1570 r. Ortelius umieści na swojej mapie nazwę Norumbaga z rysunkiem pokazującym ufortyfikowane miasto podobne do europejskich. Legendarne miasto będzie potem celem kilku ekspedycji poszukiwawczych, ale w XVII w. prawie wszyscy będą już zgodni, że Norumbaga to tylko mit.
- 1528 r. - Hiszpan Panfilio de Narvaes organizuje wyprawę na Florydę. Hiszpanie mordują i rabują, co wywołuje wrogość ludności. Ostatecznie bagna, klimat i Indianie zabijają 400 Hiszpanów. Czterej ocaleni trafiają do Indian jako niewolnicy. Potem jednak uciekają i wędrując do Zatoki Meksykańskiej przekraczają Missisipi, a po dziewięciu latach docierają do Kalifornii. Ich niewiarygodną podróż w poprzek kontynentu opisze w 1542 r. jeden z ocalonych Alvaro Nuñez Cabeza de Vaca.
De Vaca opisuje też plemię Apalchen lub Apalachen na północy Florydy. Wkrótce nazwa plemienia przejdzie na wschodnioamerykańskie góry nazywane odtąd Appalachami, na przykład na mapie Diego Gutiereza (1562) i Jacques’a le Moyne de Morgues (1565).
- 1538 r. - Ekspedycja Cortesa bada Półwysep Kalifornijski. Nazwa California pochodzi od hiszpańskich słów coli da forma oznaczających żar z pieca, co jednoznacznie wskazuje na panujący tu klimat.
Wkrótce Hiszpanie docierają do gór na zachodzie, które nazywają Kordylierami (hiszpańskie cordillera - pasmo gór).
1539 - 1542 r. - Hiszpan Hernando de Soto przechodzi z Florydy przez Missisipi, prerię i pustynie do zachodniego wybrzeża kontynentu.
1540 r. - Hiszpan Garcia Lopez de Cardenas prowadzi ekspedycję poszukującą mitycznych siedmiu złotych miast. Miast nie napotyka, ale jako pierwszy Europejczyk znajduje Wielki Kanion Colorado.
1540 - 1542 r. - Hiszpan Francisco Vasquez de Coronado dociera na północy aż do rzeki Arkansas.
1562, 1564 r. - Francuzi próbują założyć kolonię w Kalifornii, ale zapobiegają temu Hiszpanie.
1567 r. - Hiszpania oficjalnie zajmuje tereny na północ od Florydy. W ciągu XVI i XVII w. Hiszpanie budują na Florydzie forty z największą Twierdzą św. Marka w St. Augustine.
1579 r. - Płynący od południa angielski pirat Francis Drake dociera do wybrzeży Oregonu. Poszukuje morskiego przejścia z Pacyfiku na Atlantyk, lecz go nie znajduje i zawraca na południe. W okolicach Przylądka Mendocino (Kalifornia) natrafia na naturalną przystań i nawiązuje przyjazne kontakty z plemieniem Coast Miwok. Deklaruje powstanie angielskiej kolonii, którą nazywa Nova Albion (Nowa Brytania), ale dokładną lokalizację osady ukrywa, aby nie sprowokować ataku Hiszpanów. Pozostawieni przez niego ludzie wtopią się później w miejscowych Indian, a zapiski dotyczące położenia Nova Albion spłoną w pożarze królewskiego pałacu Whitehall w 1698 r.
Od 1584 r. - Walter Raleigh, kochanek i sługa królowej Elżbiety I, próbuje założyć angielską kolonię na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej. Nazwa kolonii pochodzi od indiańskiej nazwy kraju Vingina, potem jednak przekręconej na Virginia (Wirginia) od angielskiego słowa virgin oznaczającego dziewicę, na cześć niezamężnej (choć bynajmniej niedziewiczej) królowej Anglii.
Pierwsza angielska osada w Wirginii zamieszkana wyłącznie przez mężczyzn powstaje na wyspie Roanoke w roku 1585. Zapoczątkowują ją Philip Amadas i Arthur Barlowe, dwaj kapitanowie statków wysłanych na koszt Raleigha. Amaadas i Barlowe zawierają sojusz z miejscowym plemieniem, żeby uniknąć konfliktów w sytuacji, gdy trwa ostra konkurencją z Hiszpanami. Port przy piaszczystym wybrzeżu Roanoke może być wygodną bazą dla angielskich korsarzy atakujących hiszpańskie statki i osady w Ameryce. Pierwszym gubernatorem zostaje Ralph Lane.
Mimo początkowej przyjaźni szybko pojawiają się konflikty. Dochodzi na przykład do spalenia indiańskiej wioski, ponieważ pewien Indianin ukradł srebrny kubek. Z drugiej strony biali potrzebują żywności, której dostarczają im Indianie. W 1586 r. Lane bierze jako zakładnika syna wodza Menatonona, żeby zmusić Indian do zachowania pokoju i zaopatrywania białych osadników. Kiedy jednak wódz i jego syn umierają, napięcie sięga zenitu. W tej sytuacji 1 czerwca 1586 r. Lane niespodziewanie każe zaatakować Indian i zabić wodza Wingina, który był otwarcie antyangielski. W odpowiedzi ustaje handel z Indianami i kolonistów dotyka głód. W tych okolicznościach gubernator Lane podejmuje decyzję o ewakuacji: osadnicy wracają do Anglii na statkach flotylli Drake’a.
1587 r. - Druga próba założenia kolonii jest bardziej przemyślana, ponieważ wśród ok. 150 kolonistów znajdują się też kobiety i dzieci. Niestety pilot wyprawy Simon Fernandes odmawia poprowadzenia flotylli dalej niż wyspa Roanoke, więc Anglicy znów zajmują dawną osadę-fort, a gubernatorem zostaje John White. Okoliczni Indianie są wrogo nastawieni, co szybko doprowadza do zabójstwa jednego z kolonistów. 18 sierpnia przychodzi na świat Virginia Dare, pierwsze angielskie dziecko urodzone w Ameryce. W obliczu bliskiej zimy White płynie do Anglii prosić o pomoc i Raleigh wyposaża dwa statki. Jeden jednak wpada w ręce francuskich piratów, a drugi nie może wyruszyć z powodu wojny angielsko-hiszpańskiej. White wraca na Roanoke dopiero w sierpniu 1590 r. i zastaje pusty fort bez śladów napaści, walki, przemocy, zniszczeń i pospiesznej ucieczki. Ludność spokojnie i planowo opuściła to miejsce prawdopodobnie osiedlając się w okolicznych wioskach Indian. Na palisadzie fortu odkryto niezrozumiały napis CROATOAN. Mimo poszukiwań na okolicznych wyspach osadników nie odnaleziono.
1598 r. - Hiszpan Don Juan de Oñate tworzy kolonię wśród Pueblo i zakłada jej stolicę Santa Fe (1610).
Koniec XVI w. - Hiszpanie zakazują sprzedawania koni Indianom, chcąc zachować swoją przewagę. Embargo zostaje przełamane w XVII w wyniku handlu, wojen i chwytania przez Indian zdziczałych koni biegających w stadach po prerii.
Od końca XVI w. - Hiszpańskie peso bite w Meksyku staje się podstawową walutą we wszystkich europejskich koloniach, zwłaszcza w Nowym Świecie.
XVI/XVII w. - Hiszpanie przejmują od Indian hodowlę indyka (Meleagris gallopavo) i przenoszą ją do Europy.
1606 r. - Chcąc kolonizować oraz eksploatować Nowy Świat Anglicy zakładają Kompanię Wirginii z dwoma ośrodkami w Patukset i Londynie. Patukset (w roku 1620 przemianowane na Plymouth) ma zasiedlać wybrzeże na północ od 38oN, a Londyn na południe od linii granicznej.
Kompania Wirginii jako narzędzie brytyjskiej kolonizacji z czasem okaże się prapoczątkiem Stanów Zjednoczonych.
1607 r. - Z ramienia Kompanii Wirginii John Smith zakłada osadę Jamestown w Wirginii - pierwszą, która zdoła przetrwać. Sprowadzają do Ameryki pszenicę. Powstaje kolonia New England (Nowa Anglia) i angloamerykańska kultura.
1608 r. - W Jamestown osiedlają się polscy wytwórcy szkła. Są wysoko cenieni za swoje umiejętności i w krótkim czasie stają się jedną z najbardziej szanowanych grup w obrębie miejscowego społeczeństwa.
1609 r. - Powstaje osada Richmond, drugi po Jamestown ośrodek Wirginii.
1609 r. - Pracujący dla holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej angielski żeglarz Henry Hudson bezskutecznie poszukuje Przejścia Północno-Zachodniego. Dociera do ujścia rzeki nazwanej potem jego nazwiskiem i wyspy Manhattan.
1609 - 1624 r. - Wewnętrzne zatargi, a przede wszystkim pogoń za złotem i zaniedbanie rolnictwa, powodują głód w Wirginii. Zdarzają się nawet przypadki kanibalizmu; w skrajnych przypadkach mężczyźni zjadają swoje żony i dzieci. Poza tym w ciągu XVII w. Nowa Anglia przeżywa kilka epidemii ospy. Warunki życia w koloniach powodują wysoką śmiertelność.
Mimo to imigranci starają się dostać do Ameryki. Płacą duże sumy za podróż przez Atlantyk, umierają z głodu, braku wody i chorób podczas podróży. Część z nich nie ma pieniędzy na opłatę, więc sprzedaje się na kilka lat w niewolę mieszkańcom Nowej Anglii, aby odpracować pieniądze; dorośli pracują zwykle 3-6 lat, a dzieci do dwudziestego pierwszego roku życia. Tak rodzi się społeczeństwo Nowej Anglii, stopniowo przybywa ludności, a kraj się bogaci.
1611 - 1614 r. - Holenderski żeglarz Adriaen Block prowadzi kilka ekspedycji wzdłuż rzeki Hudson. Wkrótce powstaje tam kolonia Nowa Holandia (Nowe Niderlandy) i trzy główne faktorie nad Hudsonem, gdzie handluje się futrami: Nowy Amsterdam, dalej na północ Wiltwyck i Fort Orange.
1612 r. - John Rolfe w Jamestown zaczyna uprawę tytoniu przejętego od Indian.
Tytoń okazuje się ogromnie dochodowy, a to tworzy ekonomiczne podstawy dla angielskiej kolonii w Nowym Świecie.
1619 r. - Pierwszy transport murzyńskich niewolników do Wirginii, którzy zastępują wytępioną ludność indiańską.
1620 - 1629 r. - Purytańscy Pielgrzymi (Pilgrims) zakładają kolonię Massachusetts (Kraj Wzgórz w języku Indian Algonkin).
Wcześniej angielscy purytanie uciekli przed prześladowaniami do Niderlandów. Raziło ich jednak „bezbnożne” życie Holendrów, więc wynegocjowali z londyńską kompanią handlową sfinansowanie ich podróży za Atlantyk. W końcu statek Mayflower przywiózł ich do Ameryki, którą uznają za początek Królestwa Chrystusa.
Lądują w Plymouth 11 grudnia 1620 r., czyli w zimie, i do wiosny z powodu zimna, głodu i chorób umiera 42 spośród 102 purytan. W tym trudnym okresie dochodzi nawet do kanibalizmu. Pomagają im przetrwać Indianie Wampanoag, a potem uczą rolnictwa odpowiedniego do miejscowych warunków, a zwłaszcza uprawy kukurydzy. Następnej jesieni zbiory są dobre, więc osadnicy wyprawiają uroczystą ucztę wraz z Indianami i ich wodzem Massasoitem. Raczą się kukurydzą, mięsem jeleni i ptactwa wodnego.
W Ameryce Pielgrzymi tworzą niemal komunistyczną społeczność (równość, wspólna własność) oczekującą rychłego spełnienia proroctw Apokalipsy (millenaryzm). Mieszkają w drewnianych chatach, zajmują się rolnictwem, a niektórzy także poszukiwaniem złota.
Paradoksalnie, większość Indian, którzy pomogli osadnikom wymrze z powodu chorób przywleczonych z Europy, a inni zostaną wymordowani lub wypędzeni w ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat od przybycia białych.
Za to w ujściu rzeki Naumkeag (Kraj Węgorza) biali rybacy zakładają miasto Salem (biblijne Szalem, czyli Jerozolima od szalom - pokój, 1626-1628), a nad oceanem powstają portowe osady Boston (1630) i Portland (1632).
W XIX w. Sarah Hale przez cztery dekady będzie prosiła kolejnych prezydentów USA o oficjalne wprowadzenie Święta Dziękczynienia i wreszcie prezydent Lincoln spełni jej życzenie w 1863 r. Święto ma upamiętniać pierwsze plony zebrane przez Pielgrzymów zwanych Ojcami Założycielami Stanów Zjednoczonych i ich dziękczynną ucztę. Tyle tylko, że zamiast mięsa jelenia świętujący Amerykanie będą jedli indyka, ziemniaki oraz ciasto z dyni i sos żurawinowy. Nie pamiętają też, że święto ma indiańskie korzenie.
- 1622 r. - Europejczycy sprowadzają do Jamestown pszczołę miodną.
Odtąd pojawienie się tego owada jest dla Indian znakiem zbliżającej się inwazji białych. W XVII-XIX w. cała amerykańska przyroda podlega gruntownej przebudowie pod wpływem introdukcji europejskich roślin uprawnych, drzew owocowych i zwierząt, zwłaszcza hodowlanych.
W Ameryce pojawia się przywieziony przez Pielgrzymów kot domowy , europejskie bydło, owce, kozy i drób oraz europejskie zboża. Od Indian zaś biali koloniści przejmują między innymi indyka.
1622 r. - Indianie napadają Wirginię, plądrują i palą Jamestown oraz zabijają 347 osób. Nieprzypadkowo więc w XVII i XVIII w. władze niektórych części Nowej Anglii płacą za skalpy Indian, dążąc do ich fizycznego wytępienia.
1624 r. - John Smith pisze pierwszą historię Wirginii.
1626 r. - Niemiec Peter Minuit (ok. 1589-1638), w latach 1626-1633 dyrektor holenderskich kolonii w Ameryce, kupuje od Indian Manhat (Algonkin) wyspę Manhattan (Wyspa Wzgórz), tę samą, którą kilkanaście lat wcześniej zakupił Hudson. Będzie ona częścią holenderskiego Nowego Amsterdamu a potem centrum Nowego Jorku.
1635 r. - Roger Williams (1604-1684) zakłada małą kolonię baptystów na atlantyckiej wyspie Rhode Island (nazwa wskazuje na podobieństwo do greckiego Rhodos) z czasem włączoną do posiadłości brytyjskich.
1635 r. - W Bostonie powstaje pierwsza amerykańska szkoła publiczna.
1636 r. - W Cambridge koło Bostonu powstaje Harvard University, w przyszłości jedna z najlepszych uczelni Nowego Świata.
1637 r. - W brytyjskiej kolonii Massachusetts biali świętują i odbywa się uroczysta dziękczynna msza po rzezi Indian Pekotów.
1638 r. - P. Minuit zakłada dla Szwedów kolonię Nowa Szwecja z fortem Christina w Delaware Bay nad Atlantykiem.
1640 r.- W Cambridge (Massachusetts) powstaje pierwsza książka drukowana w Ameryce Północnej Bay Psalm Book.
1647 r. - Kolonie brytyjskie przyjmują Massachusetts School Law: dwa poziomy edukacji: elementary school (szkoła podstawowa) i secondary albo grammar school (ponadpodstawowa).
1655 r. - Peter Stuyvesant zdobywa dla Holandii Christinę i likwiduje Nową Szwecję. Odtąd już nigdy nie powstaną tu samodzielne szwedzkie kolonie. Mimo to w Wisconsin Szwed Gustav Unonius założy osadę Nowa Uppsala (1841), a Peter Cassel wspólnotę nazwaną Nową Szwecją (1842). Osadnictwo szwedzkie będzie też znaczące w Iowa (od 1842 r.).
1658 r. - Stuyvesant zakłada holenderską kolonię Nieuw Haarlem (Nowy Haarlem) złożoną z bogatszych mieszkańców Nowego Amsterdamu. Holandia jest w Ameryce poważnym konkurentem dla Anglii.
1662 r. - Powstaje brytyjska kolonia Connecticut (w języku miejscowych Indian Długa Rzeka).
1664 r. - Podczas drugiej wojny o Akt Nawigacyjny Brytyjczycy zajmują północnoamerykańskie kolonie Holandii zwane ogólnie Nową Holandią. Traktat pokojowy z Bredy (1667) potwierdza ten fakt w zamian za uznanie praw Holandii do Gujany i zgodę na holenderski import towarów na Wyspy Brytyjskie.
Nowy Amsterdam otrzymuje nazwę New York (Nowy Jork), Wiltwyck zostaje przemianowany na Kingston, a Fort Orange to przyszłe miasto Albany.
Stuyvesant pozostaje burmistrzem Nowego Amsterdamu/Nowego Jorku, lecz w służbie Anglii. Haarlem zaś stanie się z czasem dzielnicą Nowego Jorku.
Nowa Szwecja zostaje nazwana Maryland (od królowej Mary, żony króla Karola I). Powstaje kolonia New Jersey (od wyspy Jersey w Europie).
Z Long Island pochodzi romantyczna legenda: indiańska księżniczka Taskawanta zakochała się w angielskim drwalu Hugh Birdsailu, a kiedy jej ojciec nie zgodził się na to małżeństwo, popełniła samobójstwo na jeziorze Ronkonkoma. Odtąd jezioro na wyspie jest podobno przeklęte i przyciąga samobójców.
1673 r. - Francuz Jolliet i misjonarz Marquette idą od jeziora Michigan do Missisipi i płyną do ujścia Arkansas.
1678 - 1680 r. - Francuski misjonarz Jean-Louis Hennepin zwiedza górną Missisipi. W 1678 r. ogląda i jako pierwszy opisuje wodospad Niagara (Wodny Grzmot w języku miejscowych Indian) na rzece Niagara płynącej z Erie, jednego z Wielkich Jezior na północy.
1680 r. - Powstanie Indian Pueblo pod wodzą Pope wypiera białych z Santa Fe. Teren odbije gubernator Diego de Vargas (1692).
1681 r. - William Penn otrzymuje od korony brytyjskiej prawo do kolonii nazwanej potem Pensylwanią (Pennsylvania). W latach 1683 i 1699 Penn nadaje kolonii wolność wyznania wbrew religijnemu zacietrzewieniu Europy. Przyciąga to do brytyjskich kolonii różnorodne ugrupowania religijne, często prześladowane w swoich krajach macierzystych. Władze Nowej Anglii potrzebują jak najwięcej osadników i w tej sytuacji początkowo nie liczy się ich wiara. Wkrótce jednak, zwłaszcza w ośrodkach zdominowanych przez jedno wyznanie, powraca tradycyjna nietolerancja. Obrazuje to dość ponury dowcip. Na pytanie, czemu purytanie musieli uciekać z Anglii odpowiadają, że nie mogli tam wielbić Boga tak jak chcieli. I co się zmieniło? Teraz cała Ameryka musi wielbić Boga tak, jak chcą purytanie.
Z purytańskiej religijności wynikają niektóre absurdalne przepisy prawne formalnie funkcjonujące jeszcze wiele lat później, chociaż niekoniecznie przestrzegane w praktyce. Na przykład w Alabamie obowiązuje zakaz grania w domino w niedziele, a w Maine nie wolno będzie w niedziele słuchać rozrywkowych programów radiowych.
1681 - 1682 r. - Niemieccy mennonici zakładają Germantown (późniejsza Philadelphia) w Nowej Anglii.
1682 r. - Francuz La Salle płynie po Missisipi z północy do ujścia rzeki. Ogłasza powstanie francuskiej kolonii teoretycznie obejmującej cały basen Missisipi.
1686 r. - Zielony świerk staje się symbolem Nowej Anglii i wolności amerykańskich kolonii.
1691 r. - W Nowym Jorku osiedla się Szkot William Kidd (1645-1701), brytyjski korsarz znany jako Kapitan Kidd, szanowany za zasługi w wojnie z Francją.
W 1696 r. zostaje wysłany przeciw piratom na wodach karaibskich, przy czym większość kosztów wyprawy ma ponosić sam Kidd. Za to ewentualne łupy ma zachować dla siebie. Nie znajdując piratów na Karaibach, płynie na wody Madagaskaru, a potem do Malabaru, ale i tam nie natrafia na przeciwnika. Załoga zaczyna się buntować, ponieważ nie ma spodziewanych zysków, a Kidd staje na krawędzi bankructwa. W tej sytuacji postanawia pokryć koszty wyprawy napadając na indyjski statek handlowy. Zaczyna więc działać jak zwykły pirat. Po zajęciu płynącego pod francuską banderą statku Quedagh (30 I 1698 r.) Kidd zdobywa ogromny ładunek jedwabiu, muślinów, satyny i złota, lecz zarazem opinię groźnego pirata. Po powrocie do Nowego Jorku trafia do więzienia, a rok później sąd w Londynie skazuje go na śmierć za rabunki i torturowanie jeńców. Jest dwukrotnie wieszany, ponieważ za pierwszym razem urywa się sznur. Potem jego ciało umieszczone w żelaznej klatce zostaje wystawione na widok publiczny. Dopiero na początku XX w. badacze odnajdą dokumenty, które w dziwnych okolicznościach zaginęły podczas procesu. Świadczą one, że Kidd działał na zlecenie grupy brytyjskich arystokratów, nie był tak bezwzględny, jak go przedstawiano, a część cennych przedmiotów z jego majątku zniknęła przed procesem.
Przez następne stulecia jest powtarzana legenda o skarbie rzekomo ukrytym przez Kidda na Oak Island w Nowej Szkocji, na Long Island koło Nowego Jorku lub w innych miejscach na wybrzeżu Ameryki Północnej.
- 1692 r. - W miasteczku Salem (Massachusetts) purytanie rozpętują religijną histerię. 20 osób, w tym 19 kobiet, zostaje oskarżonych o kontakty z diabłem lub czary i powieszonych (część spalona na stosie). Rzeź przerywa zakaz dalszych procesów wydany przez władze kolonii.
Co prawda w koloniach prześladowania domniemanych czarownic nigdy nie osiągają poziomu porównywalnego z Europą, ale zdarzają się w całej Nowej Anglii. W Salem zaś pochłonęły największą liczbę ofiar.
W ciągu XVII i XVIII w. Nowa Anglia jest pustoszona przez kolejne epidemie, które czasem zdają się być rezultatem działania sił nadnaturalnych. Na przykład gruźlica bywa interpretowana przez osadników jako wampiryzm, o czym ma świadczyć bladość chorego, plucie krwią, śmierć nawiedzająca tę samą rodzinę i jej sąsiadów. Czasem po otwarciu grobu domniemanego wampira okazuje się, że zwłoki są wzdęte, z ust wypływa krwista ciecz, a ciało naciśnięte wydaje jęki, co jest interpretowane jako niezbity dowód, że zmarły w istocie jest wampirem. Tymczasem wzdęcie zwłok, wydobywanie się płynów i obecność gazów, które mogą produkować dźwięki to rezultat procesów gnilnych. Wiara, że wampira można unieszkodliwić poprzez przebicie lub spalenie jego serca, odcięcie głowy i odcięcie nóg, żeby nie mógł chodzić utrzyma się w Ameryce Północnej aż do końca XIX w. Będą o tym donosili podróżnicy i miejscowe gazety, a jeden z artykułów o domniemanym wampirze w Nowej Anglii dostanie się w ręce Stokera i zainspiruje go do napisania powieści o Drakuli.
1693 r. - W Bostonie wybucha epidemia febry przywleczonej z Barbados (od afrykańskich niewolników). W ciągu następnych stu lat febra zabije ponad 5000 ludzi w Nowej Anglii.
1699 r. - Pierre Le Moyene d’Iberville ogłasza powstanie francuskiej kolonii Luizjana (nazwa na cześć króla Ludwika XIV, czyli Louisa). Luizjana sięga od Zatoki Meksykańskiej po Kanadę, a osią komunikacyjną kolonii jest Missisipi.
Nad dolną Missisipi d’Iberville zakłada pierwszą osadę i ośrodek kolonii Baton Rouge (po francusku Czerwony Kij, który wetknięty w ziemię wyznaczał granicę między plemionami).
Z czasem na terenie Luizjany powstaną następne osady: Detroit (1701), Mobile (1702), Kaskaskia (1706), Nowy Orlean (1718) i Saint Louis (1764).
26 I 1700 r. - Potężne trzęsienie ziemi o magnitudzie ok. 9.0 w skali Richtera niszczy Cascadię w Górach Kaskadowych. Ten obszar Ameryki Północnej od tysięcy lat jest stale nawiedzany przez trzęsienia ziemi związane z bardzo aktywną strefą subdukcji.
Początek XVIII w. - Francuzi docierają do Gór Skalistych. Étienne de Veniard osiedla się nad dolną Missouri.
XVIII w. - Hiszpanie poznają Wielką Kotlinę, lecz nie chcą jej kolonizować ze względu na ubóstwo tych obszarów.
XVIII w. - W Massachusetts ok. 4% białych mieszkańców jest dziedzicznie głuchych, ponieważ w rezultacie małżeństw zawieranych w ramach niewielkiej religijnej wspólnoty ujawniają się wady genetyczne. Liczba głuchych jest tak duża, że w osadzie Chilmark rozwija się język migowy, zapowiedź American Sign Language.
1701 r. - Powstaje szkoła w New Heaven (Connecticut) jako college (od 1718 r.) i uniwersytet (1810-1861). Od 1718 r. nosi imię brytyjskiego dyplomaty w Indiach Elihu Yale’a (1649-1721), który wsparł ją wieloma donacjami. Pieniądze pochodzą z handlu przyprawami (głównie pieprz, goździki i cynamon) importowanymi do Europy z Indii, Indonezji i Indochin.
Yale stanie się najdroższą uczelnią Ameryki, gdzie kształcą się tylko najbogatsi, najzdolniejsi i wyłącznie mężczyźni nazywani czasem WASP - White Anglo-Saxon Protestants, czyli Biali Anglo-Sascy Protestanci. Z Yale wywodzą się polityczne i finansowe elity USA.
W 1832 r. zaś William H. Russell założy na uniwersytecie Yale elitarne stowarzyszenie Zakon Czaszek i Piszczeli lub Czaszek i Kości (The Order of Skulls and Bones) jako odłam tajnego stowarzyszenia Iluminatów (ich symbolem też jest czaszka i kości) z Niemiec. Celem Zakonu jest kult rozumu, wzajemne wspieranie się członków i ułatwianie im kariery. Po studiach członkowie Czaszek i Kości często zdobywają najważniejsze stanowiska w USA, zostają członkami sądu najwyższego, wielkimi przedsiębiorcami, członkami kongresu i prezydentami, na przykład George Bush ojciec i George Bush syn.
1706 - 1790 r. - Benjamin Franklin, drukarz, uczony, wynalazca, filozof i działacz polityczny. Od 1730 r. wydaje czasopismo Pennsylvania Gazette w Filadelfii. Aktywnie uczestniczy w życiu miasta, z jego inicjatywy w roku 1751 powstaje na przykład Academy of Pennsylvania, przyszły Uniwersytet Pensylwanii. Jest deistą i masonem głoszącym zasady oświeceniowego racjonalizmu.
1712 r. - Do Nowej Anglii przybywa Szwed Gustavus Hesselius (1682-1755), pierwszy malarz w anglojęzycznej Ameryce.
1722 r. - Nowy Orlean zostaje stolicą Luizjany.
Od początku istnienia miasto ma opinię miejsca nawiedzonego przez duchy: wśród mieszkańców krążą opowieści o zjawach i dziwacznych wydarzeniach. Według niektórych opinii jest to związane z faktem, że część miasta zbudowano na miejscu, gdzie Indianie grzebali zmarłych. A może wynika to z położenia Nowego Orleanu na niepewnym, podmokłym gruncie otoczonym przez bagna pełne aligatorów. Legendy głoszą też, że duchy pilnują dróg do Nowego Orleanu, żeby wpuścić tylko tych osadników, którzy zasługują na mieszkanie w takim miejscu.
1724 r. - Brytyjczycy zakładają Fort Dunner, pierwszą angielską osadę na obszarze przyszłego Vermont. Prawa do ziem na wschód od jeziora Champlain roszczą sobie Francuzi z Kanady oraz prowincje New Hampshire i Nowy Jork. W latach 1749-1764 gubernator New Hampshire wydaje akty własności ziemi na spornym obszarze, ale ostatecznie sąd przyzna go Nowemu Jorkowi.
1733 r. - Angielscy osadnicy zakładają miasto Savannah w pobliżu ujścia rzeki Savannah do Atlantyku. Od 1777 r. stolica Georgii.
1734 - 1820 r. - Daniel Boone działający w Kentucky i Missouri. Staje się wzorem pioniera, który popularyzują w swoich książkach John Filson (1784) i James Fenimore Cooper (1823-1841). Amerykańskim ideałem jest człowiek aktywny i pewny siebie, często brutalny i sprytny życiowo, choć niekoniecznie wykształcony i inteligentny.
O brakach w wykształceniu przeciętnych Amerykanów mówią złośliwe dowcipy w XX w. Na przykład jaki tytuł nosi człowiek osiągający 90 punktów w teście na inteligencję IQ przy przeciętnej 100? Odpowiedź brzmi - gubernator. Opowiada się też o prezydencie USA, który otrzymał w darze książkę i oddając ją swemu sekretarzowi powiedział, że dziękuje, ale jedną już ma.
Mimo tych złośliwości pozostaje faktem, że amerykański praktycyzm i aktywność okazują się niezmiernie skuteczne i przydatne w budowaniu dobrobytu Nowego Świata. Z drugiej zaś strony amerykańska nauka zostaje wprzęgnięta w praktyczną działalność i bardzo szybko przynosi konkretne rezultaty gospodarcze.
1734 r. - Benjamin Franklin na własny koszt wydaje zbiór zasad masonerii Andersona. Idee masońskie okazują się wkrótce niezmiernie popularne w Nowym Świecie i walnie przyczyniają się do intelektualnego rozwoju Amerykanów oraz do rozbudzenia ich pragnienia niepodległości.
1738 r. - Niedługo po Bożym Narodzeniu (25 grudnia) brytyjski statek Princess Augusta z niemieckimi osadnikami tonie podczas sztormu u wybrzeży wyspy Block niedaleko Rhode Island. Byłaby to tylko jeszcze jedna morska tragedia, gdyby nie legendy narastające wokół tego wydarzenia w ciągu XIX w. Według jednej wersji mieszkańcy wyspy pomogli rozbitkom, a według innej obrabowali wrak. Podobno Block Island jest odtąd nawiedzana przez duchy żeglarzy szukające zemsty, a na morzu ludzie widują zatopiony statek.
1738 - 1820 r. - Benjamin West, malarz z Pensylwanii zwany Rafaelem Ameryki, między innymi autor obrazu Układ Penna z Indianami.
W drugiej połowie XVIII działają w koloniach jeszcze trzej znani malarze, wszyscy pochodzący z Wielkiej Brytanii: Gilbert Stuart (1755-1828), John Trumbull (1756-1843) i Ralph Earl (1751-1801).
1740 - 1742 r. - Hiszpanie budują fort Matanzas na wyspie Anastasia przy atlantyckich brzegach Florydy.
1749 r. - Koloniści sprowadzają z Wielkiej Brytanii kota domowego, żeby skuteczniej walczyć z plagą myszy pożerających zebrane płody rolne, zwłaszcza zboże.
1754 r. - Powstaje King’s College w Nowym Jorku, szkoła, która zostanie zamieniona w Columbia University, wkrótce jedna z najlepszych uczelni Ameryki.
28 V 1754 r. - Potyczka w wąwozie nazwanym potem Jumonville w Pensylwanii.
Dzień wcześniej indiańscy zwiadowcy odkryli francuski oddział wojskowy pod dowództwem Josepha Coulon de Jumonville (1718-1754) obozujący w lesistym wąwozie i donieśli o tym Brytyjczykom. Francuzi okrążeni przez 47 brytyjskich żołnierzy z wycelowanymi muszkietami nie podejmują walki, a mimo to ktoś zabija Jumonville’a. Nie ustalono, czy był to przypadek, czy strzał padł na rozkaz George’a Washingtona dowodzącego Brytyjczykami. W każdym razie incydent staje się jednym z wydarzeń rozpalających wojnę o kolonie w Ameryce Północnej, a wąwóz położony koło Uniontown ok. 50 km na południe od Pittsburgha zostanie nazwany nazwiskiem Jumonville’a.
1756 - 1763 r. - Wojna Wielkiej Brytanii i Francji o amerykańskie kolonie w ramach wojny siedmioletniej.
1762 r. - Na mocy tajnego układu z Fontainebleau Francja przekazuje Hiszpanii Nowy Orlean oraz zachodnią Luizjanę, czyli zachodni basen Missisipi do rzeki Missouri i Columbia. Chce w ten sposób zapobiec zajęciu tych ziem przez Brytyjczyków. Układ jest następstwem przegranej przez Francuzów bitwy z Brytyjczykami o Wzgórze Sygnałowe koło Saint John na Nowej Fundlandii (15 VIII 1762 r.).
Mimo formalnego podporządkowania Luizjany Hiszpanii, francuska administracja pozostaje, a hiszpańskie osadnictwo praktycznie nie istnieje jeszcze przez kilka lat.
- 1763 r. - Podczas walk Brytyjczyków z Indianami o Fort Pitt biali stosują nową taktykę. Podrzucają Indianom koce i chustki zakażone ospą, co wywołuje śmiertelną epidemię wśród nieodpornych Indian.
Zaczyna się intensywna kolonizacja wnętrza kontynentu. Biali osadnicy podróżują ciężkimi wozami na drewnianych kołach. Ich skrzypienie słyszalne w promieniu kilkuset metrów staje się dla Indian znakiem zbliżającej się inwazji i sygnałem do rozpoczęcia walki. Koloniści są jednak uparci i mimo napaści ze strony Indian a także pospolitych bandytów zajmują nowe tereny. Na prerii budują ziemianki z darni i trawy, a w lesie chaty z bali. Hodują bydło i próbują uprawiać ziemię.
- 1763 r. - Na mocy układu paryskiego kończącego wojnę siedmioletnią Francja przekazuje Brytyjczykom Kanadę i Luizjanę na wschód od Missisipi łącznie z Baton Rouge, najstarszą europejską osadą nad Missisipi.
Zachodnia Luizjana i Nowy Orlean przypadają Hiszpanii na mocy wcześniejszego układu z Fontainebleau.
Brytyjczycy otrzymują też hiszpańską Florydę w zamian za zwrot Kuby, którą odebrali Hiszpanom rok wcześniej.
Brytyjskie wydatki na wojnę spowodowały jednak zadłużenie rządu. W tej sytuacji Londyn chce zwiększyć swoje dochody poprzez większy podatek od towarów, zwłaszcza na bawełnę i w roku 1767 Wielka Brytania nakłada cło wywozowe na produkty amerykańskich kolonii. Zaostrza się konflikt interesów metropolii i Nowej Anglii.
- 1775 r. - Hiszpański statek San Carlos Juan de Ayala odkrywa zatokę San Francisco; bezludną, skalistą wysepkę na jej środku kapitan nazywa Isla de los Alacatraces (po hiszpańsku Wyspa Pelikanów, późniejsza Alcatraz).
Na kontynencie Hiszpanie zakładają misję San Francisco (Święty Franciszek, 1779), w przyszłości miasto.
1775 r. - W brytyjskich koloniach panuje ogromne zróżnicowanie religijne, wynikające ze względnej tolerancji oraz słabości poszczególnych kościołów, których wyznawcy są rozproszeni i przemieszani. Istnieje 668 wspólnot kongregacjonistów, 588 wspólnot prezbiteriańskich, 495 anglikańskich, 494 wspólnot baptystów, 310 wspólnot kwakrów, 65 metodystów i inne. Łączącą je cechą jest silny wpływ restrykcyjnych idei kalwinizmu.
1775 r. - Kongres Kontynentalny wydaje papierowe dolary, które zastępują stosowane dotąd bite głównie w Meksyku hiszpańskie peso (zwane dolarem), liście tytoniu, muszelki kauri i bills (papierowe bilety płatnicze używane w Nowej Anglii).
Znak nowej waluty, czyli dolara $ pochodzi od uproszczonego symbolu peso, gdzie na literę S była nałożona litera P.
- 1776 - 1783 r. - Powstają Stany Zjednoczone jako samodzielne państwo (Traktat z Wersalu, 1783).
Kanada wciąż pozostaje brytyjska, a Floryda wraca pod władzę Hiszpanii.
1781 r. - Hiszpanie zakładają misję Los Angeles (po hiszpańsku Anioły) na zachodnim wybrzeżu.
Lata 1788, 1794 - Dwa potężne pożary niszczą praktycznie całą francuską drewnianą zabudowę Nowego Orleanu. Hiszpanie odbudowują miasto w swoim stylu stawiając kamienne domy z dachami krytymi dachówką. Z tego okresu pochodzi między innymi katedra św. Ludwika oraz ratusz Cabildo.
1792 r. - Robert Gray dociera do ujścia rzeki Colorado (po hiszpańsku Kolorowa).
1800 r. - Francja odzyskuje od Hiszpanii zachodnią Luizjanę (Trzeci Traktat z San Ildefonso).
Rok później umowę potwierdzi Układ z Aranjuez (21 III 1801 r.), a 14 października 1802 r. król Hiszpanii Karol IV wyda dokument określający warunki i zasady przekazania zachodniej Luizjany we władanie napoleońskiej Francji. Oficjalne przekazanie odbędzie się 30 listopada 1803 r. w nowoorleańskim Cabildo.
Napoleon jednak zdaje sobie sprawę, że nie ma dość sił, aby utrzymać Luizjanę, zwłaszcza po antyfrancuskim powstaniu na Santo Domingo. Dlatego sprzedaje świeżo odzyskane terytorium Stanom Zjednoczonym za 15 milionów dolarów, czyli 80 milionów franków.
20 XII 1803 r. - W ratuszu Nowego Orleanu odbywa się oficjalne przekazanie miasta i okolic Stanom Zjednoczonym.
9-10 III 1804 r. - W Saint Louis odbywa się ceremonia ostatecznego przekazania całej Luizjany przez Hiszpanię w ręce Francji a następnie przez Francję w ręce Stanów Zjednoczonych.
1819 r. - Stany Zjednoczone odkupują od Hiszpanii Florydę, co zostanie uznane za symboliczny koniec ery kolonialnej w Ameryce Północnej.