Numidia
Od ok. 500 r. p.n.e. - Berberowie w zachodniej części śródziemnomorskiego wybrzeża Afryki podlegają silnym wpływom Kartaginy: służą jako żołnierze w kartagińskiej armii, przejmują nowe metody rolnicze, organizują plemienne państewka.
III w. p.n.e. - Wybrzeże wokół miasta Cirta należy do państwa Masylów graniczącego na wschodzie z Kartaginą. Na zachód od nich (rejon późniejszego miasta Oran) istnieje państwo plemienia Messysylów. Południowe granice obu państw wyznacza Sahara opanowana w tej części przez wojownicze berberyjskie plemię Getulów.
W mieście Cirta rządzi król Gaja a potem jego syn Masynissa. Państwo wchodzi w okres rozkwitu: rozwinięte rolnictwo, duże miasta Cirta, Iol, Saldae mają nawet po 150 tysięcy mieszkańców. Innym ważnym ośrodkiem konfederacji podległej Masynissie jest miasto Thugga (późniejsza arabska i tunezyjska Dugga). Armia Masynissy liczy 50 tysięcy żołnierzy. Masynissa wie, jak wielkim niebezpieczeństwem dla Berberów jest Rzym. Dlatego popiera Kartaginę i uczestniczy z Hannibalem w wojnie w Italii. Po klęsce wraca do kraju, lecz tu okazuje się, że Kartagińczycy odsunęli go od władzy. Zaczyna więc wojnę partyzancką.
204 r. p.n.e. - Masynissa zawiera z Rzymem sojusz wymierzony w Kartaginę.
203 r. p.n.e. - Dzięki Rzymowi Masynissa odzyskuje władzę w kraju, stając się sojusznikiem Rzymu. Wkrótce podbija Messysylów, jednocząc całą Numidię (po grecku i łacinie names - nomadzi), czyli wybrzeże między Gibraltarem i Kartaginą. Pod jego rządami (do śmierci w 148 r. p.n.e.) kraj staje się wielkim producentem pszenicy, wełny i koni. Handluje też dzikimi zwierzętami. Miasto Cirta, stolica państwa, ma ponad 150 tysięcy mieszkańców.
Władca dysponuje liczną i dobrze uzbrojoną armią, stanowi więc realne zagrożenie dla Kartaginy, którą nęka kolejnymi najazdami. Zwłaszcza że w 201 r. p.n.e. Rzym zakazuje Kartaginie prowadzenia wojen, a zatem odbiera Kartagińczykom możliwość obrony.
148 r. p.n.e. - Po śmierci Masynissy Rzym, nie chcąc mieć zbyt silnego wasala, dzieli Numidię między jego trzech synów Micipsę, Gulussę i Mastanabala. Jednak najstarszy Micipsa usuwa braci w 140 r. p.n.e. i jednoczy państwo, choć stara się utrzymywać poprawne stosunki z Rzymianami. Kiedy zaś Micipsa umiera w 118 r. p.n.e., Rzym, pragnąc osłabienia Numidii, jeszcze raz dzieli ją między synów zmarłego władcy: Hiempsala I (rządzi do 116 r. p.n.e.) i Adherbala (panuje do 112 r. p.n.e.) oraz syna Mastanabala Jugurtę. I właśnie Jugurta po raz kolejny zjednoczy kraj w 112 r. p.n.e.
146 r. p.n.e. - Numidia pomaga Rzymianom ostatecznie zniszczyć Kartaginę, aby zająć kartagińską Trypolitanię. Likwidacja Kartaginy oznacza jednak osamotnienie Numidii wobec tym większej rzymskiej potęgi.
109 - 106 r. p.n.e. - Rzym prowokuje wojnę z Jugurtą i zwycięża, wreszcie pozbywając się niewygodnego sojusznika. Pokonany władca Numidii traci tron w 105 r. p.n.e. i umiera rok później, a jego państwo zostaje ściśle podporządkowane Rzymianom, chociaż formalnie nowym królem zostaje Gauda, brat Jugurty.
Numidia staje się odtąd spichlerzem Rzymu dostarczającym przede wszystkim zboża. Nigdy jednak miejscowi Berberowie nie zaakceptowali panowania Rzymian, co powoduje częste napady na rzymskich poborców podatku i powtarzające się lokalne bunty.
Ok. 88 - 60 r. p.n.e. - Hiempsal II (Herbas, syn Gaudy) próbuje jeszcze raz zjednoczyć Numidię i wyzwolić się spod rzymskiej dominacji. Zostaje jednak pokonany, a Rzymianie dzielą Numidię na małe państewka kontrolowane przez Rzym.
60 - 46 r. p.n.e. - Panuje Juba I z dynastii numidyjskiej. Jest wasalem Rzymu, ale marzy o niepodległości. Popiera zatem Pompejusza, aby korzystając z osłabienia imperium podjąć próbę zjednoczenia kraju i zrzucenia rzymskiej władzy. Jednak po śmierci Juby Cezar uznaje, że należy ukarać Numidię za popieranie buntownika i włącza ją bezpośrednio do posiadłości Rzymu jako Africa Nova.
I w. n.e. - Rzym podbija ziemie na zachód od Numidii aż do Gibraltaru i pod nazwą Mauretanii wciela do swego imperium. Główne centra tego obszaru to miasta Icosium (późniejszy Algier) i Caesarea. Królem Mauretanii i wasalem Rzymu zostaje Juba II wywodzący się z dynastii numidyjskiej.
17 - 24 r. n.e. - Antyrzymskie powstanie Takfarinasa w Numidii stłumione po latach walk.
24 - 40 r. n.e. - Królem Mauretanii pod protektoratem Rzymu jest Ptolemusz, syn Juby II, po matce wnuk Kleopatry i Marka Antoniusza. Po jego śmierci następuje bezpośrednia inkorporacja Mauretanii do Rzymu.
41 - 42 r. n.e. - Rzymianin Svetonius Paulinus przechodzi przez góry Atlas.
I/II w. n.e. - Rzym wypiera Berberów w niegościnne góry Atlas, aby na odebranych im terenach utworzyć wielkie posiadłości ziemskie, czyli latyfundia. W 193 r. n.e. wszystkie ziemie uprawne Numidii będą już należeć wyłącznie do Rzymian. Jednak nowi panowie Numidii boją się wjechać w góry, gdzie mieszka wypędzona ludność, która organizuje łupieżcze wyprawy na Rzymian, a zwłaszcza urzędników. Kształtuje się ruch circumcelionów - bezrobotnych napadających na latyfundia.
II w. n.e. - Ptolemeusz umieszcza na mapie północnoafrykański berberyjski lud Ucutumii (Kutama z grupy Sanhadża).
II - IV w. - Numidyjczycy dość chętnie przyjmują chrześcijaństwo, w nowej wierze widząc narzędzie oporu wobec rzymskich władców. Z drugiej strony jest to okres gospodarczego rozkwitu północnej Afryki.
Po 313 r. - Powstają lokalne ruchy i sekty chrześcijańskie sprzeciwiające się dominacji biskupa Rzymu, a największą z nich jest Kościół donatystów zyskujący bardzo szerokie poparcie w całej północnej Afryce.
439 - 533 r. - Najazd germańskich Wandalów kończy się powstaniem ich państwa w północnej Afryce.
Zwycięstwu Wandalów nie zapobiegł nawet fakt, że berberyjski książę Kabaon wziął do niewoli część obcej armii.
533 r. - Belizariusz zdobywa tereny dawnej Numidii dla Bizancjum. Władza bizantyjska przetrwa tu do najazdu muzułmanów, lecz kraj, kwitnący za czasów rzymskich, jest teraz wyniszczony, a w gospodarce panuje zastój.
650 r. - Arabowie zaczynają podbój Numidii. Islamizacja tych ziem będzie trwała do X w.