Nupe

  • XIV - XV w. - Plemiona Nupe nad dolnym Nigrem i Kaduną organizują kilka państewek politycznie i kulturalnie zależnych od Ife. Władcy płacą coroczną daninę królowi Atta panującemu w Edo. Dodatkowo każda rodzina musi wysyłać do Edo jednego niewolnika.

  • Połowa XV w. - Legendarny wódz Tsoede (według tradycji spokrewniony z dynastią z Beninu-Edo) opanowuje wieś Nupeko i stamtąd kolejno podbija plemiona Nupe. Odrzuca władzę Edo i zakłada państwo Nupe ze stolicą w Nku u ujścia Kaduny do Nigru. Państwo jest dość luźną konfederacją miast wzdłuż Nigru. Gospodarka opiera się na rolnictwie, hodowli bydła, rzemiośle i handlu, zwłaszcza kością słoniową, niewolnikami i złotem.

  • Koniec XV w. - Nupe trwają jako niewielkie, ale stabilne i stosunkowo dobrze zorganizowane państewka.

  • 1531 r. - Edegi jednoczy terytorium Nupe w spójne królestwo. Nupe podbija i burzy miasto Ojo. Zachowa władzę nad Ojo przez ok. 80 lat.

  • Koniec XVIII w. - Wędrowny kaznodzieja Mallam Dendo skutecznie szerzy religię muzułmańską. Odtąd większość Nupe wyznaje islam.

  • 1818 r. - Śmierć dziewiętnastego władcy Nupe, Etsu Ma’azu, oznacza kres niezależności. Spory dynastyczne, walki o władzę i wynikający stąd podział państwa ułatwiają sąsiadom ingerencję w wewnętrzne sprawy Nupe.

  • Połowa XIX w. - Fulbe podbijają Nupe pod hasłami szerzenia islamu.

  • 1860 r. - Nupe zrzucają władzę Fulbe, ale już nie potrafią odbudować dawnej spoistości państwa i padają łupem Brytyjczyków, którzy w 1897 r. zdobywają miasto Bida. Potem terytoria Nupe wejdą w skład Nigerii, choć lokalna dynastia nadal będzie rządzić krajem.

  • 1942 r. - Austriacki badacz Siegfried Frederick Nadel (1903-1956) wydaje książkę A Black Byzantium: the Kingdom of Nupe in Nigeria, najlepsze opracowanie na temat Nupe.