Riukiu
- 1. tysiąclecie n.e. - Różnicują się języki japoński i okinawski (nazwa od największej wyspy archipelagu Riukiu). Jako wspólny element tych kultur pozostaje między innymi kult kapłanek typowy dla szintoizmu. Archipelag zamieszkują przybysze z kontynentu, Malajów i Japonii, co znajduje odbicie w odmienności rasowej miejscowego ludu i typowych Japończyków. Ludność Riukiu zajmuje się głównie rybołówstwem i rolnictwem. Od zarania dziejów utrzymują się ścisłe związki gospodarcze z Chinami i Japonią. Wyspy są znane w Chinach jako Liu-chiu, a w Japonii pod nazwą Ryu-kyu, co po japońsku oznacza morski sznur, wyraźnie odnosząc się do kształtu archipelagu.
Na poły mityczna tradycja utrzymuje, że protoplastą pierwszych monarchów na Riukiu jest Amamikyo, bóg nieba, którego syn zapoczątkował linię 25 władców dynastii Tenson.
Od V - VI w. - Nasila się osadnictwo chińskie.
1186 r. - Riyu uzurpuje tron Riukiu, odsuwając ostatniego króla z rodu Tenson. Jednak nie potrafi utrzymć władzy w obliczu buntu zorganizowanego przez Shuntena, legalnego dziedzica tronu.
1187 - 1237 r. - Według kronik Shunten zbrojnie jednoczy Okinawę i buduje stolicę - zamek Shuri, wokół którego wyrośnie potem miasto.
Zapoczątkowuje krótkotrwałą dynastię Shunten. Według miejscowej tradycji w latach 1238 - 1248 rządzi Shunbajunki, syn Shuntena (przypisuje się mu wprowadzenie japońskiego pisma), a potem Gihon, który jednak abdykuje.
1259 - 1299 r. - Po rezygnacji Gihona tron przejmuje jego premier Eiso, który zaczyna nową dynastię: Taisei (1300-1308), Eiji (1309-1313), Tamagusuku (1314-1336) i Seii (1337-1354).
1322 - 1429 r. - Okres Sanzan, kiedy Okinawa jest podzielona na trzy księstwa.
Linia Satto (Satto, 1355-1397; Bunei, 1398-1406) rządzi centralnym księstwem Chuzan.
Linia Osato (Ofusato, 1337-1396; Oueishi, 1388-1402; Ououso, 1403-1413; Tafuchi, 1413-1414; Taromai, 1415-1429) panuje w księstwie Nanzan.
Linia Haniji (Haniji, 1322-1395; Min, 1396-1400, Hananchi, 1401-1416) rządzi w księstwie Hokuzan.
1372 r. - Centralne księstwo na Okinawie, Chuzan, nawiązuje formalne stosunki z Chinami i na znak poddaństwa płaci Chińczykom trybut. Odtąd poszczególne księstwa nieregularnie wysyłają daninę do Chin, chociaż w praktyce wyspy są niezależne: Nanzan w roku 1383 i 1388, Hokuzan w roku 1383 i Chuzan w roku 1404.
Od lat 1390. - Rosną wpływy Chin związane z napływem chińskich osadników. Mieszkańcy Riukiu bogacą się, a pod wpływem Chińczyków rozwija się miejscowa kultura. Dzięki dalekosiężnemu handlowi z Chinami, Japonią i Malajami kwitną porty, zwłaszcza największy z nich Naha na Okinawie.
1406 - 1421 r. - Sho Shisho obala Bunei i rządzi w Chuzan jako założyciel nowej dynastii Sho.
1422 - 1439 r. - W Chuzan panuje Sho Hashi, najstarszy syn Sho Shisho. Zbrojnie i z pomocą dyplomacji jednoczy Okinawę, co w roku 1423 akceptuje cesarz Chin i nadaje państwu nazwę Królestwa Riukiu.
W następnych latach panują potomkowie Sho Hashi: Sho Chu (1440-1442), Sho Shitatsu (1443-1449), Sho Kinpuku (1450-1453), Sho Taikyu (1454-1460) i Sho Toku (1461-1469).
1470 r. - Po śmierci króla Sho Toku zabitego podczas przewrotu pałacowego kończy się dynastia, ponieważ zmarły nie miał syna. W tej sytuacji dworacy wybierają na króla ministra Sho En, który zakłada drugą dynastię Sho.
1476 r. - Po śmierci Sho En na tron wstępuje Sho Sen’i, lecz umiera po kilku miesiącach i kolejnym monarchą zostaje Sho Shin (panuje w latach 1477-1526). W zgodnej opinii historyków panowanie Sho Shin zaczyna złoty okres w dziejach Riukiu trwający jeszcze za rządów Sho Sei (1527-1555), Sho Gen (1556-1572) i Sho Ei (1573-1586).
Mieszkańcy utrzymują się z rybołówstwa, rzemiosła i piractwa. Dzięki położeniu na szlakach handlowych wyspiarze bogacą się na handlu między Japonią, Tajwanem, Chinami i Malajami. Kulturowo archipelag jest związany zarówno z Chinami (filozofia, prawo), jak też z Japonią (język, stroje, kuchnia, architektura, muzyka).
- 1523 r. - Japonia i Chiny zrywają kontakty gospodarcze i polityczne. Dzięki temu Okinawa, a szczególnie port Naha, staje się głównym pośrednikiem w handlu między Japonią i Chinami. Pozycję monopolisty zachowa do XVII w., kiedy ustąpi Portugalczykom.
.- 1532 r. - Powstaje Omoro Soshi, pierwszy literacki zapis okinawskich tradycji, legend i form kultu.
1572 r. - Studenci z Okinawy zaczynają się uczyć w Japonii a nie, jak dotąd, w Chinach, co wskazuje na zmianę w sytuacji politycznej oraz nastawieniu ludności.
1609 r. - Władca Riukiu Sho Nei (1587-1620) odmawia zapłacenia kontrybucji dla Japonii prowadzącej wojnę z Koreą. W odpowiedzi japoński wódz Satsuma atakuje północną część archipelagu, zdobywa zamek Shuri i więzi króla (wróci z niewoli po dwóch latach). Władze okupacyjne wprowadzają zakaz noszenia a potem nawet posiadania broni przez plebs.
Od tego momentu wyspa jest formalnie podporządkowana Japonii, choć w rzeczywistości zachowuje dużą niezależność i tradycyjnie nadal wysyła do Chin symboliczną daninę.
Status formalnego wasala Japonii zachowują kolejni władcy Riukiu: Sho Ho (1621-1640), Sho Ken (1641-1647), Sho Shitsu (1648-1668), Sho Tei (1669-1709), Sho Eki (1710-1712), Sho Kei (1713-1751), Sho Boku (1752-1795), Sho On (1796-1802), Sho Sei (1803), Sho Ko (1804-1828), Sho Iku (1829-1847) i Sho Tai (1848-1879).
- Po 1609 r. - Japońska okupacja Okinawy hamuje rozwój gospodarczy. Narzucony trybut oraz rabunkowa polityka Japończyków wywołują opór i szereg powstań. Japończycy wprowadzają więc kolejne restrykcyjne przepisy. Niektóre szczególnie buntownicze wioski zostają objęte kuriozalnym zakazem posiadania noży i siekier nawet do użytku domowego. Według przekazów te narzędzia zostają przykute łańcuchem do drewnianego słupa w centrum wsi i każdy, kto chce ich użyć, może to zrobić wyłącznie koło słupa.
W odpowiedzi na Okinawie rozwija się szereg tajnych organizacji. Powstaje sztuka walki bez broni wzmiankowana w dokumentach japońskich jako to-te, Okinawa-te lub te (te znaczy ręce). O tajemniczej sztuce bojowej wspomina też okinawski poeta Okayata. Dużym szacunkiem cieszy się pierwszy odnotowany mistrz to-te Sakugawa z miasta Shuri, który kilkakrotnie jeździ do Chin, aby pobierać nauki u tamtejszych znawców kung-fu. Członkowie ruchu to-te pod kierunkiem chińskich mistrzów kung-fu (Chinom zależy na odzyskaniu wpływów na Riukiu) uczą się walki wręcz, żeby skutecznie atakować uzbrojonych samurajów. Od Chińczyków uczą się walki za pomocą pozornie niegroźnyxh narzędzi jak na przykład nun-chaku (nunczako), czyli dwóch kijów połączonych giętkim rzemieniem lub łańcuchem oraz podobnego trójczłonowego san-setsu-kon. Nawet okinawski kij do sadzenia ryżu zwany sai okazuje się niebezpieczną bronią, jeżeli trafi w ręce wyszkolonego wojownika.
1617 - 1675 r. - Sho Shoken, polityk i pierwszy historyk Riukiu.
1682 - 1761r. - Sai On, sławny polityk i uczony, znawca historii Riukiu.
XVIII w. - Zostaje spisana legenda o dynastii Tenson, która rządziła niegdyś Riukiu, doprowadzając kraj do rozkwitu.
XIX w. - Próby opanowania wysp przez USA, Niemcy, Wielką Brytanię i Francję zakończone jednak niepowodzeniem.
1867 r. - Król Sho Tai traci realną władzę na rzecz japońskiego urzędnika przysłanego przez rząd Meiji. Po roku 1871 władca Okinawy zachowuje już tylko tytuł i zostaje przesiedlony do Tokio. Tam umiera w roku 1879, kończąc drugą dynastię Sho.
1874 r. - Japonia zakazuje Okinawie wysyłać daninę do Chin.
Od 1879 r. - Wyspy Riukiu stanowią prefekturę Okinawy w obrębie Japonii, a Okinawa staje się ważną japońską bazą wojskową. Akcje represyjne zmierzające do likwidacji odrębności kultury i języka wysp wywołują opór ludności. Zakaz noszenia broni pobudza rozwój lokalnych sztuk walki gołymi rękami, zwłaszcza karate (rozwinięte z tradycyjnej sztuki te).
XIX/XX w. - Riukiu tracą swoją kulturową odrębność od Japonii, głównie w rezultacie imigracji Japończyków i przez upowszechnienie japońskiego szkolnictwa.
Pierwsza połowa XX w. - Okinawski mistrz Gichin Funakoshi (1866-1957) popularyzuje karate w Japonii.
1943 r. - Prefektura Okinawy staje się częścią japońskiego dystryktu Kiushiu.
1945 r. - Amerykanie zajmują archipelag Riukiu po krwawej walce o potężnie ufortyfikowaną Okinawę (podziemne tunele i naturalne jaskinie, bunkry, zasieki). Odtąd Okinawa jest wojskową bazą USA pod administracją Waszyngtonu.
1972 r. - Zwrot wysp Japonii, ale z pozostawieniem amerykańskich baz wojskowych na Okinawie. Powoduje to protesty ludności i liczne zatargi z żołnierzami, zwłaszcza po zgwałceniu pewnej Japonki przez Amerykanów (1972).
Lata 1980. - Riukiu są popularnym celem dla turystów nurkujących w morzu, zwłaszcza koło Yonaguni, wysuniętej najdalej na południe wyspy archipelagu Riukiu oddalonej zaledwie 100 km od Tajwanu.
W 1986 r. Kihachiro Aratake, szef miejscowej organizacji turystycznej, szuka koło Yonaguni miejsca, gdzie nurkujący turyści mogliby obserwować rekiny. Na głębokości ok. 26 m Kihachiro odkrywa dziwaczną formację mioceńskich piaskowców i mułowców tworzących nieregularne kanciaste bryły i terasy. Fantaści chcą w nich widzieć zatopione miasto nieznanej prehistorycznej cywilizacji, lecz geolodzy uważają, że chodzi raczej o naturalne formy wietrzenia skał. To miejsce przyciąga odtąd zarówno nurkujących turystów, jak też archeologów-amatorów.
Znawcy mitologii zaś przypominają opowieści o podmorskim królestwie. Według jednej z tych legend rybak Taro Urashima niechcący złowił kiedyś żółwia morskiego, lecz go wypuścił. Wdzięczna władczyni mórz zaprosiła go wtedy do wspaniałego pałacu na na dnie oceanu. Niektórzy twierdzą, że podmorskie formacje koło Yonaguni to opuszczony pałac władczyni mórz, lub ruiny zaginionej cywilizacji, która niegdyś zniknęła pod wodą.