Lakszadiwy i Malediwy

  • 1. tysiąclecie p.n.e. - Ludy drawidyjskie docierają na niskie koralowe atole Lakszadiwów (Lakkadiwów, w sanskrycie laksza dwipa - sto tysięcy wysp) oddalone od wybrzeży Indii o 300-500 km. Następnie odkrywają Malediwy (według legendy te wyspy to gwiazdy spadłe do oceanu) i wyspę Minikoj (Minicoy) między archipelagami. Ludowa tradycja głosi, że rybacy Giraavaru na Malediwach miejsce, gdzie oprawiali ryby nazwali Maa Le (w sanskrycie maha le - dużo krwi). Stąd ma się wywodzić nazwa Male, w przyszłości siedziby Koimali.

Z późniejszej epoki pochodzą wielkie kamienne konstrukcje na Malediwach. Według legend zbudowało je jasnoskóre plemię Redinów, którzy mieli podobno przybyć zza morza, a potem wtopili się w miejscową ludność.

Malediwy są ważnym punktem na szlakach handlowych z Chin i Indii do Persji i Morza Śródziemnego.

  • II w. n.e. - Zasiedlenie Malediwów przez Tamilów i Syngalezów z Cejlonu wyznających hinduizm i buddyzm.

  • VII w. - Według legendy muzułmański misjonarz przeżywa katastrofę statku koło wysepki Kavaratti (Lakszadiwy).

  • IX w. - Malediwy należą do Ćerów jako ważny punkt na handlowych szlakach przez Ocean Indyjski.

  • X w. - Ćolowie odbierają Malediwy Ćerom. Utracą archipelag w XII w.

  • Od XI w. - Lakszadiwy, rządzone przez lokalne władczynie (matrylinearyzm) podlegają kolejnym potęgom z Kerali.

  • XII w. - Muzułmański misjonarz i święty Mumba Muljaka (pochowany na wyspie Androth) nawraca Lakszadiwy. Islamizacja Lakszadiwów i Minikoj postępuje dość szybko i pokojowo.

Ze zmieszania Indusów i Arabów na zachodnich wybrzeżach Indii i okolicznych wyspach powstanie potem lud Moplah.

  • Ok. 1117 - 1141 r. - Król Koimala zakłada lokalną dynastię Lunar na Malediwach.

  • 1153 r. - Dhovemi (1141-1166, następca Koimali) przechodzi na islam i jako sułtan Muhammad al-Adil zakłada Sułtanat Malediwów z siedzibą na wyspie Male. Ekonomia państwa opiera się na handlu, rybołówstwie, połowie pereł i uprawie palmy kokosowej.

  • XIV w. - Ibn Battuta odwiedza Malediwy za panowania sułtana Ahmeda (1341-1347) i przez cztery lata jest tu sędzią. Wspomina o słabym jeszcze zakorzenieniu islamu, wielu poganach i nadal składanych ofiarach z ludzi. W ciągu następnych stuleci ogromna większość mieszkańców Malediwów porzuci buddyzm i przejdzie na islam wyznawany przez panującą dynastię.

  • 1388 - 1398 r. - Sułtan Malediwów Hassan I zakłada nową dynastię Hilaali (przetrwa do 1558 r.).

  • 1498 - 1545 r. - Lakszadiwy należą do Portugalczyków. Potem wyspy przejmuje radża Kannanore z Malabaru.

  • 1512 r. - Portugalczyk Andrad dociera do Malediwów za sułtana Szarifa Ahmeda i formalnie zajmuje je dla Portugalii.

  • 1558 r. - Portugalczycy podbijają Malediwy rządzone przez sułtana Alego IV (1557-1558).

  • 1573 - 1575 r. - Powstanie ludności pod wodzą trzech braci z wyspy Utheem wypędza portugalskich okupantów. Jeden z nich, Mohammed Thakurufan Wielki, zostaje pierwszym sułtanem nowej malediwskiej dynastii Utheem (1573-1692).

  • XVII w. - Na bazie pisma arabskiego powstaje lokalny malediwski alfabet tana, który zapisuje język arabski oraz dhivehi - mieszaninę elu (lokalna forma sanskrytu), syngaleskiego i arabskiego.

  • Od 1645 r. - Sułtan Malediwów Muhammad Imaduddin I (1632-1648) uznaje się za wasala Cejlonu i corocznie składa daniny.

  • Od 1692 r. - Kolejne dynastie Malediwów i Minikoj: Hamawi, Isdhu (1692-1704), Dhiyamigili (1704-1757, 1766-1774), Huraa zwana też Duddin lub Didi (1757-1766, 1773-1952) walczą z naporem kolonialnych potęg Portugalii, Holandii i Wielkiej Brytanii.

  • 1759 r. - Niszczycielskie trzęsienie ziemi nawiedza Malediwy za czasów sułtana Ghazi Hassana Izudina (1759-1767).

  • 1761, 1769 r. - Flota Kannanore dwukrotnie najeżdża Malediwy i ostrzeliwuje Male, bezskutecznie próbując narzucić swoje cło na eksport włókna kokosowego i muszelek kauri oraz import ryżu.

  • 1765 r. - Kannanore opanowuje handel Lakszadiwów i Minikoj (włókno kokosowe, kopra, kauri, skorupy żółwi, ryż).

  • Lata 1780. - Radża Majsuru Tipoo Sahib rządzi na Amindivis. Po jego klęsce i śmierci (1799) Amindivis zajmują Brytyjczycy, zaczynając tym samym brytyjskie panowanie na Lakszadiwach.

  • 1790, 1824 r. - Władcy Minikoj uznają się za wasali Kompanii Wschodnioindyjskiej (od 1857 r. Wielkiej Brytanii).

  • Od 1792 r. - Część Lakszadiwów wyzwala się spod władzy Kannanore, lecz deficyt w handlu i długi powodują stopniowe uzależnienie władców wysp od Brytyjczyków (do 1877 r.).

  • Od 1796 r. - Malediwy są zależne od Brytyjczyków.

  • 1835 r. - Sułtan Malediwów Muhammad Imaduddin IV (1835-1882) uznaje władzę brytyjską (od 1887 r. oficjalny protektorat).

  • 1905 - 1909 r. - Wyspa Minikoj, tradycyjnie związana z Malediwami, zostaje włączona do brytyjskich Indii.

  • 1908 r. - Brytyjczycy usuwają ostatnią władczynię Lakszadiwów i bezpośrednio zajmują archipelag.

  • Od 1947 r. - Lakszadiwy i Minikoj należą do Indii, a od 1956 r. (po plebiscycie na Minikoj) są indyjskim terytorium związkowym (od 1973 r. zwanym Lakszadwip, Lakshadweep) ze stolicą w Kavaratti. Stałe rejsy Indie-Lakszadiwy zaczynają się dopiero w 1962 r., dzięki czemu stanie się możliwy rozwój turystyki.

  • 1952 r. - Malediwy ogłaszają się republiką, a w 1954 r. sułtanatem (dynastia Huraa) w ramach Commonwealth.

  • 1957 r. - Malediwy uzyskują niepodległość ze stolicą w Male.

Ich gospodarka opiera się na rybołówstwie (niemal 100% na eksport) i turystyce. Okoliczne rafy koralowe są celem wypraw nurków z całego świata, a mniej wymagających turystów przyciągają ciepłe plaże.

Ciekawostkę stanowi fakt, że Malediwy są najniższym państwem świata, ponieważ najwyższe części archipelagu wystają zaledwie 2 m ponad powierzchnię oceanu.

  • 1968 r. - Po referendum Malediwy przestają być monarchią (koniec dynastii sułtanów Huraa) i zostają republiką. Na czele państwa stoi wybierany co cztery lata prezydent; pierwszym jest Nasir Ibrahim (do 1978 r.).

  • Koniec XX w. - Malediwy zamieszkuje 260 tysięcy ludzi, w 98% piśmiennych i w większości wyznających islam.

Indyjskie terytorium Lakszadiwów ma ponad 50 tysięcy mieszkańców, z czego 93% to muzułmanie.

  • 1990 r. - Malediwy przystępują do AOSIS, Sojuszu Małych Państw Wyspiarskich, którym w związku z postępującym ociepleniem planety grozi zatopienie z powodu rosnącego poziomu wody w oceanie.

  • 2008 r. - Rząd Malediwów ogłasza, że zamierza kupić nowe terytorium dla swojej ludności i tam się przenieść, ponieważ podnoszące się w związku z globalnym ociepleniem wody oceanu zaleją wkrótce większą część archipelagu. Te wyspy zaś, które ocaleją będą bardziej narażone na powtarzające się huragany i tsunami.