Wasulu (państwo Samoriego)

  • Ok. 1830 r. - Narodziny Samoriego w dolinie rzeki Milo w plemieniu Diula. Od 18 roku życia handluje między Diula, Fulbe i Bura na północnym zachodzie. Przyjmuje islam wiedząc, że jest to ideologia zdolna jednoczyć różne plemiona bez względu na ich wcześniejsze tradycje. W 1853 r. zostaje wojownikiem (sofa) państewka Sise, którego stolicą jest wioska Madina.

  • Ok. 1859 r. - Samori staje się najpotężniejszym dostojnikiem w Sise. Władca tego państwa, Sere Brema, zaniepokojony popularnością Samoriego usiłuje go zabić, ale zamach okazuje się nieskuteczny. W rezultacie Samori odchodzi i w Diala zakłada własne państwo.

  • 1865 - 1866 r. - Samori walczy z państwem Sise i stopniowo rozszerza swoje posiadłości, podbijając okoliczne plemiona.

  • 1869 r. - Samori włada obszarem 6600 km2 i posiada sprawną armię wyposażoną w broń palną. Dorównuje potęgą pobliskim plemiennym państwom Kankan (rządzone przez klan Kaba) i Sise.

Na lewym brzegu Nigru istnieje w tym czasie państwo Tukulerów.

  • 1880 - 1881 r. - Samori podbija Sise i Kankan. Jego państwo zajmuje 80 tysięcy km2 i liczy ponad 300 tysięcy mieszkańców zajmujących się hodowlą i rolnictwem. Istotnym składnikiem gospodarki jest handel - władca stara się kupować broń palną. Ale kowale Samoriego sami też produkują karabiny wzorując się na broni zakupionej od białych, przy czym odwzorowanie jest tak precyzyjne, że obejmuje nawet numery fabryczne, co wywołuje wesołość europejskich podróżników. Widać, że kowale nie do końca rozumieją zasadę działania karabinu.

  • 1881 - 1887 r. - Nierówna walka z Francją zakończona narzuceniem francuskiego protektoratu.

  • 1888 - 1889 r. - Bunt poddanych. Samori odrzuca protektorat Francji, czym wywołuje zbrojną interwencję Francuzów (1891-1893). Oczywiście kończy się ona zwycięstwem interwentów, co wynika z lepszego uzbrojenia Francuzów dysponujących większą ilością karabinów i lekkimi działami.

W roku 1893 pokonany Samori przenosi się na wschód, gdzie zakłada nowe państwo ze stolicą w Dabakala.

  • 1898 r. - Najazd francuski i klęska armii Samoriego pod Tiafesso. Samori trafia do więzienia i umrze w areszcie na obszarze Gabonu w 1900 r. Jego drugie państwo zostaje włączone do Francuskiej Afryki Zachodniej (1904) jako część Gwinei i Wybrzeża Kości Słoniowej.