Sikhowie
XII - XV w. - Najazdy mongolskie, uzbeckie i arabskie pozostawiają w Pendżabie wielonarodową ludność, która stopniowo stapia się w jeden lud posługujący się wspólnym językiem pendżabi i wyznający islam. Co więcej, mieszkańcy Pendżabu mają poczucie wspólnoty i odrębności od innych ludów.
1469 - 1539 r. - Guru Nanak, wielki mistyk tworzący nową monoteistyczną religię łączącą islam z elementami hinduizmu. Odrzuca zawiłości muzułmańskiej teologii i indyjskiej filozofii twierdząc, że Bóg śmieje się z ludzkich wysiłków, a jedyną drogą do poznania go jest mistycyzm.
Sikhowie przyjmują kalendarz hinduistyczny, lecz rezygnują z tradycyjnych świąt oprócz Divali. Celebrują za to ważne wydarzenia z życia swoich guru, oraz przyjęcie wody życia amrity (symbolizuje ją woda z cukrem) w czternastym roku życia (inicjacja) i małżeństwo (jako akt religijny).
Podczas podróży po świętych miejscach hinduizmu oraz islamu zyskuje wielu zwolenników. Swoje poglądy zawiera w licznych hymnach ku czci Boga. Pisze w pendżabi, celowo unikając języka arabskiego i sanskrytu jako związanych z islamem i hinduizmem. Jego działalność, a zwłaszcza akcentowanie pendżabskiej odrębności, przyczynia się do rozbudzenia lokalnego nacjonalizmu. Nanak jest pierwszym guru, duchowym i politycznym przywódcą, formującej się wspólnoty Sikhów.
1521 r. - Najazd Babura pustoszy Pendżab.
Od 1538 r. - Następcy Guru Nanaka, Angad (1538-1552) i Amar Das (1552-1574), stabilizują państwo Sikhów jako liczącą się siłę między Indiami i Iranem.
Druga połowa XVI w. - Czwarty guru Sikhów, Ram Dasa (1574-1581), każe powiększyć jezioro Amritsar (jezioro nieśmiertelności lub ambrozji) w górskiej dolinie i zakłada święte miasto Amritsar. Według tradycji medytował tu niegdyś sam Budda.
1581 - 1606 r. - Piąty guru Ardżan, jeden z najwybitniejszych przywódców Sikhów.
Jest właściwym twórcą sikhijskiej odrębności. Każe zbudować Złotą Świątynię (Har Mandir Sahib) na wyspie jeziora Amritsar. Jest to odtąd religijne centrum Sikhów, cel pielgrzymek i ich ośrodek polityczny W Złotej Świątyni zostają umieszczone hymny Nanaka zebrane w świętej księdze Adi Granth (lub Grantha Sahib). W skład księgi spisanej w języku staropendżabskim wchodzą też nauki czterech następców Nanaka oraz mistycznego poety Kabira. Odtąd Adi Granth jest uznawane za pismo święte religii sikhijskiej.
- Do 1644 r. - Rządzi guru Har Gowinda. Rośnie napór muzułmanów pragnących zlikwidować religijnych odszczepieńców. Ciągłe walki z sąsiadami zmuszają Har Gowindę do zorganizowania regularnej sikhijskiej armii zamiast dotychczasowej praktyki zwoływania mężczyzn w razie wojny.
Kształtuje się sikhijski obyczaj stałego noszenia broni przez mężczyzn, co odzwierciedla ciągłe zagrożenie ze strony sąsiadów. Następuje rozdzielenie władzy religijnej i świeckiej wymuszone przez wojny.
Kolejnymi guru są Har Rai (1644-1661), Har Kiszan (1661-1664) i Tegh Bahadur (1664-1675).
- 1675 - 1708 r. - Gowind Singh, dziesiąty guru Sikhów.
Gowind zakłada „zgromadzenie czystych” zwane chalsa. Znakami rozpoznawczymi mężczyzn tej sikhijskiej elity jest jaskrawo zabarwiony turban na głowie, metalowa bransoleta, sztylet przy pasie oraz grzebień.
Gowind rozmawia z Mogołami o autonomii dla Sikhów i sposobach utrzymania jedności Państwa Wielkiego Mogoła, lecz ginie zamordowany przez afgańskiego fanatyka-islamistę, nie wyznaczywszy następcy. Odtąd guru są wybierani. Zabójstwo Gowinda wywołuje szereg sikhijskich powstań. Sikhowie są wyniszczani i wypierani przez muzułmanów. Załamuje się ich struktura polityczna a ludność ucieka w trudniej dostępne rejony.
1716 r. - Ostatni wolni Sikhowie uciekają w góry po śmierci guru Bandy (1715).
1748 - 1752 r. - Najazdy afgańskie na Pendżab utwierdzają Sikhów w przekonaniu, że są narodem wybranym do obrony kraju. Guru jest w tym czasie Czarat Singh (umrze w 1774 r.).
1764, 1767 r. - Powstają państewka Sikhów w Lahore i Patiala. Ich pojawienie się na scenie politycznej jest wyrazem oporu przeciw Afgańczykom i związanego z nim konsolidowania społeczeństwa sikhijskiego.
Do 1792 r. działa guru Mah Singh, wielki teolog, współtwórca sikhijskiej ideologii narodowej.
1792 - 1799 r. - Rządzi jeden z najwybitniejszych naczelników Sikhów, Randźit Singh. Po afgańskim najeździe w latach 1793-1798 panuje w Lahore, które staje się w ten sposób stolicą królestwa Sikhów.
1801 - 1806 r. - Randźit Singh podbija większość obszaru zamieszkanego przez Sikhów.
1809 - 1810 r. - Sikhijskie oddziały pod wodzą Randźit Singha pokonują Gurkhów z Nepalu próbujących rozszerzać swoje panowanie na zachód.
1809 - 1823 r. - Randźit Singh podbija dolinę Indusu, oddzielając brytyjskie posiadłości w Indiach oraz Afganistan. Po śmierci Randźita w 1839 r. Sikhowie zaczną tracić dawną siłę.
1834 r. - Sikhowie opanowują Ladakh.
1845 - 1846 r. - Przegrana wojna z Wielką Brytanią powoduje uzależnienie Sikhów od Brytyjczyków.
1848 - 1849 r. - Antybrytyjskie powstanie zakończone podbojem dokonanym przez Brytyjczyków.
Odtąd Sikhowie znajdują się w obrębie brytyjskich Indii. Często są kupcami i bankierami, wielu z nich to bogaci, wpływowi ludzie i dobrze wykształcona inteligencja. Stąd duże znaczenie Sikhów w okresie brytyjskim. Zwłaszcza że Brytyjczycy rozmyślnie faworyzują Sikhów, aby ich uzależnić od władz kolonialnych i skłócić z innymi społecznościami Indii.
1919 r. - Brytyjczycy aresztują Sikhów domagających się niepodległości, a 13 IV otwierają ogień do pielgrzymów w świętym mieście Amritsar, zabijając 379 osób. Wywołuje to powszechne oburzenie.
Od 1947 r. - Sikhowie znajdują się w państwie indyjskim, otrzymując autonomiczny stan Pendżab (Punjab). Niektórzy jednak walczą o pełną niezależność sikhijskiego państwa pod nazwą Chalistan. Zwykle stosują przy tym metody terrorystyczne.
1984 r. - Sześciuset sikhijskich terrorystów pod wodzą Bhindrawale zostaje osaczonych przez indyjskie wojska rządowe w Złotej Świątyni i wybitych na terenie najświętszego sanktuarium.
Wywołuje to oburzenie i odwet w postaci sikhijskiego zamachu na Indirę Gandhi. Ginie też sikhijski działacz religijny Longowa Sant Harchand Singh (1928-1985), ponieważ w imię zasady ahimsa zawarł ugodę z rządem Indii.