Południowa Arabia, Sabejczycy, Himiar i Jemen
Ok. 1250 r. p.n.e. - Sabejczycy z południa Półwyspu Arabskiego monopolizują handel wzdłuż Morza Czerwonego i południowych wybrzeży Półwyspu przez cieśninę Bab el-Mandeb aż do Indii. Sabejczycy wykorzystują fakt, że monsun pomaga w żegludze przez Ocean Indyjski (latem wieje od wybrzeży Afryki na północ, a zimą odwrotnie). Lądowe szlaki handlowe stanowiące kontynuację morskich prowadzą zaś z Saby na północ w stronę Egiptu, Syrii i Mezopotamii.
Dzięki kontaktom z zaawansowanymi cywilizacjami Sabejczycy osiągają wysoki poziom kultury i następuje szybkie bogacenie się kupieckich oraz rolniczych społeczeństw południowej Arabii. Sabejczycy handlują towarami z różnych części Starego Świata. Do najcenniejszych towarów z Półwyspu Arabskiego należą wonne żywice: kadzidło olibanum z drzewa Botswellia i mirra z drzewa Commiphora.
Ludność wyznaje politeizm z elementami szamanizmu. Najwyższe bóstwa to Księżyc, niebo i Słońce oraz gwiazdy. Stąd też półksiężyc i gwiazda są odtąd powszechnie używanymi symbolami Arabów. Wśród najważniejszych bóstw znajduje się też planeta Wenus poświęcona długowłosej bogini Zebbaj. Ku jej czci składane są ofiary z ludzi. Z tego okresu pochodzi sławna wielka świątynia Księżyca Mahram Bilqis, centrum pielgrzymek dla całej Arabii i miejsce składania licznych ofiar. Przetrwa aż do ok. 550 r. n.e.
IX w. p.n.e. - Sabejskie ośrodki handlowe zostają zjednoczone w drodze podbojów.
Według legendy z Biblii państwo Sabejczyków było niegdyś rządzone przez piękną i mądrą królową Sabę (po hebrajsku saba - niewola), kochankę Salomona. W rzeczywistości jednak chodzi raczej o ogólny tytuł przysługujący władczyni a nie o konkretną osobę i jej imię. W Koranie królowa Saba występuje jako Bilqis, co sugeruje związek ze sławną przedmuzułmańską świątynią. W Europie zaś będą krążyć opowieści o jasnowidzącej królowej Sabie znanej jako Michalda, a jej domniemane proroctwa zyskają dużą popularność szczególnie w XX w. n.e.
750 - 610 r. p.n.e. - Państwo Sabejczyków ze stolicą w mieście Sirwah jest rządzone przez króla-najwyższego kapłana. O losach państwa decyduje kilka najbogatszych rodów i duchowieństwo. Ludność zajmuje się rolnictwem, ale bogactwo państwa opiera się przede wszystkim na handlu.
Ok. 700 - 200 r. p.n.e. - Obok Sirwah istnieje konkurencyjny ośrodek władzy politycznej - królestwo Minejskie. Czasami jest zmuszane uznawać zwierzchnictwo Sirwah.
Ok. 610 - ok. 115 r. p.n.e. - Władza króla Sabejczyków traci charakter religijny. Stolicą świeckiego władcy jest miasto Marib. W pustynnym klimacie Sabejczycy budują podziemne zbiorniki, aby zbierać wodę z opadów i zapobiec parowaniu. Koło Marib powstaje słynna wielka kamienna tama, która przez kilka następnych wieków będzie chronić przed powodziami i służyć nawadnianiu pól.
Plemiona Al-Azd rozszerzają swój zasięg, migrując w stronę Omanu i Bahrajnu.
V w. p.n.e. - I w. n.e. - Królestwo Hadramaut. Jest to kolejny ośrodek władzy w południowej Arabii.
Ok. 450 r. p.n.e. - Pojawia się oficjalny tytuł władcy z Sirwah jako króla Saby.
Ok. 400 - 50 r. p.n.e. - Na południowym krańcu Półwyspu Arabskiego istnieje królestwo Kataban, czerpiące dochody przede wszystkim z handlu, lecz także z rolnictwa i rzemiosła.
III w. p.n.e. - Grecki pisarz Teofrast wspomina o bogatych państwach Sabejczyków na południu Półwyspu Arabskiego.
285 - 246 r. p.n.e. - Ptolemeusz II otwiera kanał Nil-Morze Czerwone, co podkopuje sabejski monopol na handel w tym rejonie, ponieważ odtąd więcej towarów jest przewożonych morzem, a nie lądem.
115 r. p.n.e. - Dynastia Himiarytów podbija cztery starsze państwa południowej Arabii - Sirwah, Mine, Hadramaut i Kataban - i po raz pierwszy jednoczy większość Sabejczyków. Władcy tej dynastii używają tytułu król Saby. Stolicą jest Zafar. Potęga państwa nadal opiera się na handlu i, według krążących opowieści, ludność żyje w szczęściu i dobrobycie. Stąd wywodzi się rzymska nazwa południowej Arabii brzmiąca Arabia Felix, co po łacinie oznacza Arabię Szczęśliwą.
I w. p.n.e. - Grecki żeglarz Hippalus z Egiptu dociera do pilnie skrywanych, tajnych informacji o morskim szlaku monsunowym do Indii, łamiąc tym samym sabejski monopol.
Niedługo potem Rzymianie wysyłają swoją flotę na Morze Czerwone, aby spenetrować tamtejsze szlaki komunikacyjne. W rezultacie Himiaryci zaczynają tracić dawną siłę.
24 r. p.n.e. - Rzymianin Aelius Gallus usiłuje podbić Arabię Felix i na czele silnej armii dociera aż do miejscowości Mariama. Stąd jednak zawraca zrażony nieprzyjaznym klimatem, pustynią i ogromną odległością.
Od 1. tysiąclecia n.e. - Upowszechnia się użycie wielbłąda (Camelus dromedarius) do transportu towarów i ludzi przez pustynie.
I w. n.e. - Himiaryci budują słynny zamek Gumdan w mieście Sanaa (San’a). Obiekt ma 20 pięter, a każde z nich liczy po 3 m wysokości. W tej epoce jest to jedna z najwspanialszych budowli świata.
Himiaryci biją własne srebrne monety.
Ok. 80 r. n.e. - Autor dzieła Periplus Maris Erythraei opisuje szlaki handlowe między Arabią, Egiptem, Półwyspem Somalijskim, Persją, Etiopią, Zendż, Indiami i Chinami. Za jego czasów porty południowej części Półwyspu Arabskiego są miejscem, gdzie spotykają się wszystkie cywilizowane ludy Starego Świata, a sama Południowa Arabia jest niezmiernie bogatym krajem, o którym mówi się, że jego mieszkańcy to ludzie szczęśliwi.
Ok. 340 - 378 r. n.e. - Królestwo Himiarytów zostaje podbite przez Aksum z Afryki.
Rozpadają się struktury państwowe i Arabia Szczęśliwa przestaje być krajem dobrobytu. W końcu powstanie obala władzę najeźdźców i Himiaryci wracają na sabejski tron, ale nie potrafią już odbudować dawnej siły.
Okres aksumski wiąże się też z silnymi wpływami judaizmu i monofizyckiego chrześcijaństwa importowanego zarówno z Afryki jak też z Syrii.
Połowa V w. - Hudżr, który przewodzi południowoarabskim plemionom Kindah otrzymuje od Himiarytów prawo do zdominowania centralnej Arabii. W rezultacie mieszkające tu północnoarabskie plemię Madd zostaje wyparte na północ, a konfederacja Kindah wyrasta na największą potęgę środkowej części Półwyspu Arabskiego.
VI w. - Nestorianizm czyli najpopularniejsza forma chrześcijaństwa w zachodniej Azji, zdobywa licznych wyznawców.
VI w. - W Jemenie panuje ostatni król Himiarytów Du-Nuwas (Zu Nuwas).
Jako fanatyczny wyznawca judaizmu dąży do fizycznego wyniszczenia gmin chrześcijańskich. Gospodarka stopniowo podupada, co tym bardziej sprzyja nienawiści rasowej i religijnej, a na północy rosną nowe, konkurencyjne ośrodki handlujące z Egiptem i Syrią. Stary szlak handlowy wiodący z Egiptu wzdłuż Morza Czerwonego, przez Jemen i Sokotrę na Ocean Indyjski nie ma już wielkiego znaczenia, bo jego funkcję przejął konkurencyjny szlak przez Zatokę Perską.
Miary nieszczęść dopełnia powódź, która przerywa wielką tamę w Marib, podcinając korzenie jemeńskiego rolnictwa.
Po upadku tamy część miejscowych plemion podejmuje decyzję o emigracji. W ten sposób rusza wielka fala migracji Al-Azd (według tradycji 6000 ludzi), która doprowadzi do powstania dwóch zasadniczych odłamów tego plemienia - zachodniego w Jemenie oraz wschodniego w Omanie i na Bahrajnie zwanego Al-Azd Umani. W ramach zachodnich Al-Azd uformują się dwie linie rodowe Al-Azd Sarat i Al-Azd Szanua.
Himiaryci jednak nie rezygnują jeszcze z ambicji odbudowania dawnej siły. Ma temu służyć między innymi łupieżczy najazd na Oman oraz ostra polityka wewnętrzna, która w zamyśle powinna uspokoić przeciwników panującego rodu.
Według późniejszej muzułmańskiej historiografii upadek tamy zapowiadał upadek pogańskiego porządku i nadejście islamu.
523 r. - Du-Nuwas prowokuje masakrę chrześcijan w Nagran, co wywoła protest Bizancjum i Abisynii. Z Abisynii wyrusza nawet armia, która dokona interwencyjnego najazdu na Himiarytów.
525 r. - Drugi najazd z Abisynii doprowadza do upadku Himiarytów.
Południowo-zachodnia Arabia zostaje przyłączona do Abisynii. Himiarycki książę Sajf próbuje jeszcze szukać poparcia u sąsiednich potęg - w Konstantynopolu i Persji. Pięć lat później abisyński wicekról Jemenu, Abraha, próbuje podbić Mekkę, ale jego armię wyniszcza epidemia dżumy.
575 r. - Sassanidzi wysyłają armię na podbój Jemenu. Pers Wahraz za namową księcia Sajfa rozbija Abisyńczyków i wypędza z południowej Arabii. Wtedy jednak przekształca zajęte tereny w perską satrapię (prowincję), wbrew nadziejom, że odda władzę rodowi Himiarytów.
VI/VII w. - Mimo formalnego panowania Sassanidów realne perskie wpływy w Jemenie są bardzo ograniczone.
VII w. - W Jemenie działają dwaj lokalni prorocy głoszący nową monoteistyczną religię: Al-Aswad i Kajs (Kays). Jednak ich zwolennicy, choć początkowo dość liczni, nie wytrzymają potem naporu islamu.
Początek VII w. - Muzułmański podbój południowej Arabii. Zostaje zniszczony słynny zamek Gumdan w Sanaa.
628 r. - Badhan (Bazan), piąty perski satrapa południowej Arabii, chętnie poddaje się muzułmanom i przyjmuje islam. Następuje islamizacja kraju, choć ostatni chrześcijański biskup Jemenu Har Pet-Rus jest wzmiankowany jeszcze w 840 r.
VIII/IX w. - Dawne ośrodki na południu Półwyspu Arabskiego podupadają, ponieważ główne szlaki handlowe prowadzą teraz przez Mezopotamię i Basrę, a ośrodki życia gospodarczego, politycznego i kulturalnego przesunęły się daleko na północ. Na dodatek centrum Kalifatu zostaje w końcu Bagdad w Iraku. W tej sytuacji Jemen i cała południowa Arabia stają się względnie izolowanym, zapomnianym i coraz bardziej zacofanym regionem, skąd zazwyczaj wyjeżdżają ludzie inteligentniejsi i bardziej przedsiębiorczy, ponieważ nie widzą dla siebie możliwości rozwoju.
897 r. - Korzystając z osłabienia Kalifatu oraz względnej izolacji od świata, szyicki imam Zajd Jahja al-Razi odrzuca władzę kalifa i zakłada dynastię Zajdytów.
Odtąd władcy i większość mieszkańców Jemenu to zajdyci również w rozumieniu religijnym czyli członkowie odłamu szyitów, który w VIII w. założył Zajd ibn Ali ibn Husajn.
893 - 945 r. - Pochodzący z Jemenu Abu Muhammad al-Hasan al-Hamdani, podróżnik oraz jeden z największych i najbardziej wszechstronnych arabskich uczonych tej epoki.
Druga połowa X - XVI w. - Po upadku Kalifatu południowa Arabia czyli Jemen, jest ubogim krajem znajdującym się poza zasięgiem największych potęg swoich czasów, za nieprzebytą barierą pustyni i daleko od ważnych szlaków komunikacyjnych. Pozbawiona bogactw naturalnych, a nawet warunków dla bujniejszego rozwoju rolnictwa, nie wzbudza szczególnego zainteresowania. Rządzą więc nią władcy z lokalnych dynastii, utrzymujący się z hodowli, rolnictwa i handlu. Jedynie formalnie uznają zwierzchność odległych mocarstw. Istotnym źródłem dochodów jest też piractwo.
Jemeńczycy w większości są wyznawcami zajdytyzmu. Kultywują dawne tradycje już zapomniane na północy i szczycą się najstarszą na Półwyspie Arabskim kulturą. Zgodnie z miejscowym przysłowiem „Jemen jest kolebką Arabów, a Irak ich grobem”, ponieważ w południowej Arabii zaczęła się arabska cywilizacja i tu działał Prorok Muhammad, jednoczyciel arabskich plemion, a w Iraku upadł Kalifat.
Ok. XV w. - Kawa (arabska nazwa kahwa pierwotnie oznaczała wino lub coś, co wzmacnia) z Jemenu rozpowszechnia się w całej Arabii.
Jemeński sufita Ali ben Omar Asz-Szazli (zmarły w roku 1418, założyciel religijnego ruchu szazlija) wprowadza kawę jako środek zapobiegający zasypianiu, a więc ułatwiający nocne czuwania. Prawnik z Adenu, Muhammad ben Said Az-Zabahani (zmarły w roku 1470) po wizycie w Afryce, gdzie poznał kawę, przystępuje do sufizmu i rozpowszechnia napój jako środek pomagający podczas nocnych modłów. Powstaje nawet modlitewny ceremoniał znany jako kawa suficka. Według innej wersji zwyczaj picia kawy przywiózł z Afryki Abu Bakr al-Ajdrus.
Wkrótce powstaną wielkie plantacje kawy arabiki koło Adenu i Mokki; stąd pochodzi słynna kawa mokka wiązana z Alim ben Omarem, który tu mieszkał. Władcy Jemenu zakazują wywożenia kawowych sadzonek, aby utrzymać monopol. Abd al-Kadir al-Dżaziri (XVI w.) napisze rozprawę o sztuce doboru kawy, a Abd al-Kadir ben al-Ajdrus (XVI w.) opisze dzieje i geograficzne rozprzestrzenienie kawy. Z drugiej jednak strony niektórzy religijni konserwatyści sprzeciwiają się kawie, widząc w niej zagrożenie dla islamu.
1511 r. - Powstaje muzułmańskie państwo Mahran (Mahri) z centrum w południowym Jemenie. Od roku 1512 rządzi też odebranym Portugalczykom archipelagiem Sokotra.
1538 r. - Turcja zmusza Jemen do uznania się za jej wasala, lecz z czasem więzy się poluźnią.
1597 - 1620 r. - Kasim I z rodu Zujud, choć Turek i podwładny sułtana, usuwa Turków. Zakłada odrębny imamat Jemenu z ośrodkiem w Sanaa (1633) i zapoczątkowuje dynastię Kasymidów. Odtąd Jemen tylko formalnie jest wasalem Turcji.
Początek XVII w. - Holendrzy zdobywają wpływy na Sokotrze należącej do państwa Mahran.
XVII w. - Jemen pozostaje izolowaną, zacofaną monarchią teokratyczną, w której dominują zajdyci.
Rządzą nim imamowie z dynastii Kasymidów: Muhammad I (1620-1644, syn Kasima I), Ismail al-Mutawakkil (1644-1676, syn Kasima I), Ahmad I Al-Mahdi (1676-1681, bratanek Ismaila), Muhammad II (1681-1686, syn Ismaila) i Muhammad III (1686-1718, syn Ahmada I).
XVII w. - Europejczycy poznają kawę. Wyprawa brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej do Mokki bada możliwość handlu kawą, a jej uczestnik Henry Madelton jedzie aż do Sanaa (1609). Holender Van den Brook podpisuje umowę handlową z imamem Mokki (1619), a inny Holender van Hom przewozi jemeński krzew kawowy do Indonezji (1690), aby tam założyć konkurencyjne plantacje. Brytyjczycy zaś organizują stałą przetwórnię kawy w Mokka (1716).
Jest to znak schyłku ekonomicznej potęgi południowej Arabii opartej głównie na handlu.
XVIII - XIX w. - Jemen staje się przedmiotem zainteresowania potęg kolonialnych oraz Turcji pragnącej powstrzymać ekspansję Europejczyków na Morzu Czerwonym, w Azji Zachodniej i północnej Afryce. W rezultacie Kasymidzi rządzący Jemenem często się zmieniają i bywają usuwani.
Panują: Kasim II (1718-1727, bratanek Muhammada III), Husajn al-Mansur (1727-1748, syn Kasima II), Abbas I Al-Mahdi (1748-1775, syn Husajna), Ali I Al-Mansur (1775-1809, syn Abbasa I), Ahmad II (1809-1816, syn Alego I), Abd Allah I (1816-1835, syn Ahmada II), Ali II (1835-1837, 1844-1845, 1849-1850, 1857, syn Abd Allaha I), Abd Allah II (1837-1840, prawnuk Abbasa I), Muhammad IV (1840-1844, syn Ahmada II), Muhammad V (1845-1849, wnuk Alego I), Abbas II (1850) i Ghalib al-Hadi (1851-1857, syn Muhammada V).
Druga połowa XVIII - Władca Mahran i Sokotry Afrar al-Mahri ogłasza się sułtanem. Sułanat Mahran przetrwa do połowy XX w.
1839 r. - Brytyjczycy zajmują wschodni Jemen z centrum w portowym mieście Aden. Wkrótce wprowadzają tam swoje porządki. Na przykład w roku 1867 budują latarnię morską wskazującą drogę do adeńskiego portu.
1849 r. - Zachodni Jemen (Sanaa) zostaje formalnie włączony do Turcji, choć bezpośrednio podlega Egiptowi (który także jest tureckim wasalem), ale w polityce wewnętrznej jest praktycznie samodzielny.
1857 - 1871 r. - Panowanie Alego II w Sanaa zamyka okres względnej prosperity zachodniego Jemenu. Potem kraj popada w anarchię.
1871 r. - Spory o władzę w zachodnim Jemenie kończą się wkroczeniem tureckiej armii. Turcy znoszą imamat w Sanaa i bezpośrednio podporządkowują sobie Jemen (1872-1918).
1876 - 1886 r. - Sokotra zostaje opanowana przez Brytyjczyków jako punkt strategiczny (jej znaczenie wzrośnie, kiedy powstanie Kanał Sueski) i port na szlaku między Indiami, Arabią i Morzem Czerwonym.
Sokotra staje się częścią brytyjskich posiadłości w Jemenie wraz z okolicznymi wysepkami Abd al-Kuri i Al-Ikhwan.
1879 r. - W Sanaa wychodzi pierwsza arabska gazeta na Półwyspie Arabskim. Mekka otrzyma własną gazetę dopiero w roku 1908.
1890 - 1904 r. - Ostatni kasymidzki imam Muhammad VI rezyduje w Sanaa, lecz nie ma realnej władzy.
1904 r. - Antytureckie powstanie w Jemenie. Na jego czele stoi imam Jahja ibn Muhammad. W 1905 r. zdobywa stolicę Sanaa i zmusza Turków do uznania autonomii Jemenu (1911).
1918 r. - Tureckie oddziały wycofują się z Jemenu po klęsce w I wojnie światowej.
Rosną wpływy Brytyjczyków aż do pełnego uzależnienia wschodniej i południowej części kraju (1934). W roku 1937 Jemen wraz z Sokotrą uzyskuje status brytyjskiej kolonii. W roku 1945 Jemen stanie się członkiem Ligi Arabskiej kierowanej przez Brytyjczyków. Sanaa zachowuje formalną niezależność.
1948 r. - Jahja zostaje zamordowany przez spiskowców, lecz uzurpator Abd Allah al-Hadi rządzi tylko kilka miesięcy i ustępuje Ahmadowi An-Nasirowi (1948-1962, syn Jahji). Jemen przekształca się w brytyjską kolonię.
Od 1955 r. - Nieudany zamach na imama zapoczątkowuje szereg lokalnych buntów i antybrytyjskie zamieszki w Jemenie. Przestraszony Ahmad zaczyna reformy, powołuje rząd i nawiązuje stosunki z innymi państwami.
1962 r. - Po śmierci Ahmada wojsko obala jego syna Badra i monarchię w Sanaa. Jest to zarazem koniec politycznej dominacji szyickiego ugrupowania zajdytów, chociaż większość ludności nadal wyznaje zajdytyzm.
Władzę przejmuje generał Sallal. Trwa walka nowego rządu, popieranego przez Egipt, z monarchistyczną partyzantką wspieraną przez Arabię Saudyjską.
1967 r. - Zamach stanu w brytyjskim Jemenie. Powstaje prosowiecka, rządzona przez komunistów Ludowa Republika Jemenu ze stolicą w Asz-Sza’b. Likwidacji ulegają wszystkie partie oprócz komunistycznej. Narasta tendencja do upaństwowienia ziemi. Szerzą się bunty (1968, 1970-1971). Brytyjczycy oddają Aden Ludowej Republice Jemenu, a sułtanat Mahran zostaje zlikwidowany.
Po obaleniu Sallala północny Jemen (Sanaa) staje się prozachodnią republiką parlamentarną, mimo ataku monarchistycznej partyzantki na stolicę (1968).
Pod wpływem państw europejskich i Sowietów oba jemeńskie państwa liberalizują obowiązując dotychczas prawo muzułmańskie.
Od 1972 r. - Zbrojne zatargi graniczne między dwoma państwami jemeńskimi są odbiciem współzawodnictwa stojących za nimi mocarstw zachodnich i Związku Sowieckiego.
1974 r. - Wojsko po raz kolejny przejmuje władzę w północnym Jemenie.
Pułkownik Al-Hamdi zaczyna modernizację kraju i rozwój przemysłu. Zachowana jest jednak tradycja, na przykład państwowe godło Jemenu to muzułmański orzeł z tarczą na piersi, a na tarczy znajduje się tama w Marib i gałązka kawy mokka.
1986 r. - Koło Marib powstaje wielka tama w miejscu dawnej istniejącej tu do początków VI w. n.e.
Dzięki nawodnieniu Jemen zyskuje duże obszary rolnicze.
1989 r. - W południowym Jemenie następuje pewna demokratyzacja możliwa po upadku komunizmu w Związku Sowieckim. Zaczynają działalność zakazane wcześniej partie opozycyjne.
1990 r. - Zjednoczenie Jemenu południowego z północnym: na czele państwa staje Ali Abd Allah Salih.
Zjednoczenie wywołuje szereg konfliktów między dawnymi właścicielami ziemi i chłopami, którzy ją otrzymali od komunistycznego rządu. Odzywa się też zadawniona wrogość szyickich zajdytów z północy oraz sunnitów z południa kraju. Obserwuje się nawrót muzułmańskiego fanatyzmu, prześladowanie krytyków islamu, szariat wprowadzany do prawa państwowego i podporządkowanie kobiet surowym zasadom wynikającym z patriarchalnej tradycji. Przede wszystkim chodzi o obrzezanie kobiet, zakrywanie twarzy i całego ciała oraz zakaz pracy. Kobieta, która sama chce wybrać sobie męża lub odmawia poślubienia mężczyzny wybranego dla niej przez ojca czy brata podlega karze śmierci wykonywanej przez obrażonych krewnych. W roku 1992 parlament opracowuje prawo, według którego 15-letnia dziewczyna może być wydana za mąż. W roku 1998 prawo zostaje zmienione i już kilkuletnie dziewczynki mogą być wydawane za mąż, chociaż współżycie seksualne z mężem mają rozpocząć po osiągnięciu dojrzałości. W praktyce nikt tego oczywiście nie sprawdza, a muzułmański kler na ogół uważa, że dojrzałość dziewczynki zaczyna się w dziewiątym roku życia, ponieważ tyle lat miała jedna z żon Proroka.
Po 1990 r. - Rząd odbiera zajdytom szkoły i oddaje w ręce sunnitów. Zajdyccy nauczyciele przenoszą się na wieś.
1994 r. - Zaczyna się ostry militarny konflikt między zajdytami i sunnitami w Jemenie. Obie strony próbują przejąć pełnię władzy nad krajem, co prowadzi do uformowania dwóch wrogich sobie koalicji. Po stronie szyickiej stoją Jemeńczycy z ugrupowania Huti, które jest popierane p;rzez Iran oraz Irak. Konfederacja sunnicka zaś obejmuje siły rządowe w Jemenie oraz Arabię Saudyjską, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Egipt i Oman.
Wojna domowa będzie się ciągnęła przez kilkanaście lat, przechodząc kolejne fazy nasilonych walk i względnego spokoju. Na przykład w czerwcu 2004 r. wybucha rebelia szyickich zajdytów. Na ich czele staje Husajn Badreddin al-Huti, a po jego śmierci jego syn.
2008 r. - W Jemenie wybucha gorąca dyskusja na temat praw kobiet, kiedy dziesięcioletnia Nujood Ali ucieka od swojego męża i występuje o rozwód. Oburzenie muzułmańskich konserwatystów rośnie jeszcze bardziej, gdy miesiąc później dziewięcioletnia Arwa Abdu Muhammad Ali ucieka z domu swego męża, gdzie była więziona, bita i gwałcona. Również Arwa żąda rozwodu.
Podobnych przypadków są tysiące we wszystkich krajach opanowanych przez islam i nigdy nie kończą się ukaraniem mężów.
2011 r. - Pod wpływem Arabskiej Wiosny w Afryce Północnej wybucha szereg protestów przeciwko autorytarnej władzy i biedzie w Jemenie. Ludność żąda większej swobody, a przede wszystkim poprawienia warunków życia poprzez zapewnienie pracy i wyższych płac. Jedną z przywódczyń ruchu jest dziennikarka Tawakkol Abdel-Salam Khalid Karman, która za swoją działalność otrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla (2011).
Ali Abd Allah Salih (prezydent od 2006 r.) zostaje raniony w zamachu i po kilku miesiącach walk decyduje się ustąpić. Nowym prezydentem zostaje Abd Rabbuh Mansur Hadi.
Coraz większe wpływy zdobywają dominujący na północy fanatyczni zajdyci z szyickiego ruchu Huti, którzy żądają stworzenia państwa islamskiego opartego na szariacie a nie na zachodniej demokracji. Sunnici z południa są bardziej ugodowi, ale ujawniają się ambicje poszczególnych plemiennych wodzów i generałów, a także wpływy terrorystycznych bojówek islamskich. Zaczyna się wielostronna wojna domowa.
2014 r. - Szyickie oddziały Huti zdobywają stolicę Sanaa.
W obronie obalonego prezydenta występują USA, Oman, Egipt, Pakistan i Sudan, a po stronie zajdytów opowiada się szyicki Iran. Koalicjanci dokonują zmasowanych nalotów bombowych, a Huti odpowiadają, ostrzeliwując saudyjskie instalacje naftowe. Wybucha wojna domowa, która będzie trwała przez kilka lat, ponieważ większość świata uzna ją za nieważną. Ta ocena zmieni się dopiero, gdy Huti zaczną atakować statki płynące przez Morze Czerwone i ostrzeliwać rakietami Izrael.
Ludność cierpi w wyniku walk, prześladowań i wypędzeń. Dochodzi do katastrofy humanitarnej. W 2016 r. wybucha epidemia cholery: w ciągu roku spośród ok. 120 tysięcy zarażonych umiera ponad 1700 osób. W 2018 r. 13 milionów czyli 40% Jemeńczyków głoduje, a ok. 50 tysięcy umiera z głodu.
Tysiące ludzi uciekają za granicę, chociaż nigdzie nie są mile widziani. Dla sąsiednich krajów Jemeńczycy są problemem w wymiarze ekonomicznym, a czasem też religijnym. Natomiast dla krajów zachodnich imigranci z Jemenu są wręcz zagrożeniem, ponieważ większość z nich oczekuje pomocy, ale nie chce się dostosować do nowej sytuacji, próbując przenosić na Zachód jemeńskie obyczaje i muzułmańskie zasady prawa.
2020 r. - Epidemia Covid-19 bez przeszkód i jakiejkolwiek kontroli szerzy się w Jemenie, dodatkowo pogłębiając katastrofę humanitarną trwającą już od lat.
Na obszarach opanowanych przez Huti praktycznie nie ma służby zdrowia, brakuje leków i lekarzy. Dzieci umierają z niedożywienia, a kobiety z braku odpowiedniej opieki w trakcie ciąży i porodu. Pomoc medyczna z krajów zachodnich jest ograniczana przez walczące strony, a brak komunikacji powoduje, że nie dociera na prowincję. Na domiar złego muzułmańscy duchowni często potępiają pomoc medyczną płynącą od ludzi krytycznych wobec islamu i z krajów uznawanych za wrogie islamowi.
2025 r. - Amerykanie zaczynają militarną kampanię przeciwko Huti, żeby zapewnić bezpieczną żeglugę przez Morze Czerwone do Kanału Sueskiego.