Antarktyda i wyspy Antarktyki

Oceaniczne wyspy wokół Antarktydy: Saint Paul, Bouveta, Crozeta, Kerguelena, Księcia Edwarda.

Falklandy.

Antyle Południowe.

Antarktyda

Antarktyda i wyspy Antarktyki

Warunki naturalne

Antarktydę okrąża zimny prąd morski Dryf Wiatrów Zachodnich. Kontynent Antarktydy został całkowicie pokryty lądolodem już w plejstocenie. W holocenie jest to największy lądolód na planecie obejmujący 91% całego lodu i 70% zasobów wody słodkiej (w formie lodu) na Ziemi.

Na Antarktydzie panuje bardzo surowy klimat polarny: dwie pory roku - noc i dzień polarny, wichury przekraczające 100km/h, zamiecie śnieżne i mrozy regularnie osiągające kilkadziesiąt stopni Celsjusza poniżej zera. Wnętrze kontynentu poza wąską strefą przybrzeżną zajmuje lodowa pustynia.

Uboga, często endemiczna fauna i flora jest ograniczona do wybrzeży i morza: wieloryby fiszbinowe i orki, lokalne odmiany morskich ryb, foki, pingwiny, mewy, albatrosy, glony, porosty. W podlodowych izolowanych jeziorach występują endemiczne formy życia, których korzenie sięgają czasów sprzed zlodowacenia kontynentu.

Na antarktycznych wyspach klimat jest zwykle łagodniejszy, choć flora i fauna pozostają ubogie.

Ludzie osiedlają się na stałe tylko w brytyjskiej strefie antarktycznej, przede wszystkim na Falklandach. W XX w. na niewielkich, pustynnych wyspach wokół Antarktydy oraz na kontynencie powstają stałe stacje badawcze, gdzie czasowo przebywają badacze z różnych krajów.

Falklandy są archipelagiem stale zamieszkanym i należącym do Wielkiej Brytani.

Dominuje angielski na obszarze Falklandów i jako język międzynarodowy używany lub rozumiany przez większość badaczy Antarktyki.

Gospodarka

Wielorybnictwo, rybołówstwo i polowanie na foki na antarktycznych wyspach, a na niektórych, na przykład na Falklandach hodowla owiec.

Zgodnie z umowami międzynarodowymi na kontynencie Antarktydy nie ma działalności ekonomicznej, a są jedynie prowadzone obserwacje naukowe: klimatyczne, geofizyczne, biologiczne, astronomiczne i inne.

Jedzenie, strój, domostwa i życie kulturalne

Pierwsi przybysze jedzą niemal wyłącznie mięso, a w XX w. wzrasta udział pokarmu roślinnego. Dla badaczy na Antarktydzie żywność jest sprowadzana w formie konserw, liofilizowana lub mrożona.

Zimą konieczne są stroje polarne chroniące przed mrozem i wiatrem. Latem na Falklandach jest używana odzież zbliżona do brytyjskiej.

Na Falklandach osadnicy budują początkowo prymitywne chaty z kamienia i drewna, lecz od XIX w. znane jest budownictwo bezpośrednio nawiązujące do tradycji brytyjskich z domami tworzącymi zwarte szeregi wzdłuż ulic.

Na Antarktydzie nie zakłada się stałych osiedli, a jedynie drewniane chaty polarników, a potem coraz doskonalsze stacje badawcze, często z własnymi źródłąmi energii.

Dominują obyczaje i tradycje przywiezione z Europy i Ameryki. Czasem powstają lokalne tradycje wypracowane przez badaczy, jak na przykład powitanie wiosny przez niektórych rosyjskich polarników, którzy wskakują do lodowatej wody w przeręblu wykutym w lodzie.

Organizacja społeczeństwa

Czasowe wspólnoty wielorybników i myśliwych, a potem badaczy przebywających na stacjach antarktycznych. Na Falklandach i Sandwich Południowym powstają stałe osiedla wzorowane na brytyjskich.

Kilka państw zajmuje oceaniczne wyspy oddalone od Antarktydy. Kontynent zaś pozostaje apolityczny mimo roszczeń Wielkiej Brytanii, Argentyny, Chile, Norwegii, Stanów Zjednoczonych, Australii i Nowej Zelandii a nawet Związku Sowieckiego a potem Rosji.