Afroamerykanie
- 1510 r. - Król Hiszpanii zezwala na przywóz afrykańskich niewolników do kolonii w Ameryce.
Warunki transportu niewolników są szczególnie okrutne. Murzyni leżą czasem przez całą kilkutygodniową podróż przez Atlantyk na półkach wysokości do pół metra. W tych okolicznościach w drodze ginie 20-40% „transportu”.
Ok. 1526 r. - Pierwsze wzmianki o murzyńskich niewolnikach w hiszpańskiej kolonii na północ od rzeki Savannah (późniejsza Karolina Południowa). W XVI w. niewolnicy są tani, więc się o nich nie dba - po śmierci jednego łatwo kupić innego. Dlatego też kary za nieposłuszeństwo niewolnika są bardzo surowe - obcinanie rąk lub nóg, okaleczanie i zabijanie w okrutny sposób. Nie sprowadza się również murzyńskich kobiet - tani niewolnicy nie muszą się mnożyć.
1526 r. - Jeden z pierwszych odnotowanych buntów niewolników. Murzyni na hiszpańskiej plantacji w późniejszej Karolinie Południowej zabijają 250 białych i uciekają. Nigdy ich nie złapano. Do 1865 r. wybuchnie ponad 300 murzyńskich powstań.
W XVI-XIX w. tak wielu murzyńskich uciekinierów trafia do indiańskich plemion, że pewne odłamy Czirokezów, Creek lub Seminoli zyskują ciemniejszą skórę, wyższy wzrost i kręcone włosy. Powstają więc Afroindianie (Metysi murzyńsko-indiańscy).
XVI/XVII w. - Wraz z murzyńskimi niewolnikami szerzą się choroby przywleczone z Afryki, na przykład na wirusowe zapalenie wątroby typu B (żółtaczka).
1619 r. - Pierwszy transport murzyńskich niewolników do brytyjskiej kolonii Jamestown w Wirginii.
W ciągu XVII w. cena niewolnika rośnie (ok. 30 funtów w Afryce a dwa-trzy razy więcej w Ameryce). A zatem opłacalne już jest sprowadzanie także kobiet, aby na plantacjach rodziły się dzieci niewolników. Właściciele bardziej szanują też niewolników, raczej unikając ich okaleczania i zabijania, żeby nie kupować nowych.
1656 r. - W Gloucester w Wirginii wybucha bunt niewolników. Jeden z Murzynów o imieniu Tony zostaje wychłostany i wrzucony do wrzącej smoły. Następny duży bunt w Wirginii ma miejsce w 1687 r.
1667 r. - Oficjalne wprowadzenie niewolnictwa do praw Wirginii.
Koniec XVII w. - W Wirginii jest ok. 3000 murzyńskich niewolników.
XVIII w. - Szybki przyrost liczby niewolników w Wirginii: 12 tysięcy w 1708 r., 42 tysięcy w 1743 r., 225 tysięcy w 1770 r. Od 1780 r. Murzyni stanowią połowę mieszkańców w Północnej i Południowej Karolinie, Georgii i Wirginii. Niektórzy właściciele przyznają wolność niewolnicom, które urodziły 15 dzieci; jest to sposób na powiększanie liczby niewolników.
Afroamerykanie (Murzyni w Ameryce) stają się ważnym czynnikiem demograficznym a potem także politycznym.
Główne centra handlu niewolnikami to Mobile (Alabama) i Nowy Orlean (Luizjana). Murzyni uprawiają głównie bawełnę, tytoń, trzcinę cukrową, ryż (na Florydzie) i warzywa.
1710 r. - Wykrycie spisku kilkuset niewolników pod wodzą Petera planującego masowy bunt na plantacjach w Wirginii. Winni zostają okrutnie ukarani.
1712 r. - Bunt Murzynów w Nowym Jorku - podpalenia domów, 9 białych zabitych. W odwecie 21 Murzynów zostaje powieszonych, jeden spalony żywcem, a jeden jest łamany kołem.
Podobny przebieg i skutki mają bunty niewolników w Charleston (1720, 1739, 1741), Nowym Jorku (1741) i Elizabeth City w Karolinie Północnej (1802).
1730 r. - Afrykański wódz Samba organizuje spisek Murzynów przeciw niewolnictwu, obejmujący dużą część Luizjany.
1826 r. -. Isabella Baumfree (ok. 1797-1883) urodzona w Nowym Jorku jako czarnoskóra niewolnica, ucieka z niewoli. Dwa lata później po raz pierwszy w dziejach Afroamerykanów wygrywa sądowy proces przeciw białemu zmuszając go do uwolnienia jej syna. W roku 1843 przyjmuje imię Sojourner Truth na znak, że poczuła się wysłanniczką Boga, która ma za zadanie walczyć o prawa kobiet, zwłaszcza czarnoskórych.
1800 r. - Murzyn Gabriel organizuje spisek ok. 10 tysięcy niewolników w Henrico w Wirginii, który jednak zostaje wykryty zanim doszło do otwartego buntu.
1811 r. - Bunt niewolników pod wodzą Charlesa Deslondesa na plantacji Andry koło Nowego Orleanu. Plantacja zostaje spalona i ginie wielu białych. Walki trwają 10 dni, zanim rebelia zostanie zdławiona. Obcięte głowy kilkudziesięciu Murzynów umieszczone potem na palach przy drodze do miasta mają odstraszać ewentualnych naśladowców.
1814 r. - USA zobowiązują się do likwidacji handlu niewolnikami, ale nie chcą zrezygnować z niewolnictwa.
Niewolnictwo jest podstawą gospodarki południowych stanów, gdzie zresztą warunki egzystencji murzyńskich niewolników nie są najgorsze. Czarna siła robocza jest potrzebna i ceniona, więc właściciele traktują niewolników coraz lepiej. Nieprzypadkowo z ogromnej rzeszy czarnoskórych robotników plantacyjnych tylko nieliczni podejmują próby ucieczki do północnych stanów, gdzie niewolnictwo nie istnieje. Co więcej, wolni Murzyni mieszkający na południu są zwykle biedni i mają gorsze warunki życiowe niż niewolnicy. Większość murzyńskich buntów nie wynika więc z biedy i okrutnego traktowania przez białych, lecz z chęci bycia wolnym.
1816 r. - 600 uzbrojonych Murzynów, którzy uciekli z plantacji, stacza bitwę z Amerykanami na granicy Florydy. 300 osób ginie. Pozostali uciekają na Florydę i tworzą kilka uzbrojonych murzyńskich wspólnot. Zwykle utrzymują się z rozboju, a część zbiegów przyłącza się do Indian, stając się członkami różnych plemion.
1816 r. - Powstaje American Colonization Society, organizacja mająca na celu odesłanie do Afryki uwolnionych Murzynów. Ostatecznym rezultatem jej działalności będzie utworzenie Liberii.
1820 r. - Ustawa znana jako Kompromis z Missouri ustala, że niewolnictwo Murzynów jest możliwe tylko na południe od 36o30’, a uprzemysłowione stany północne nie uznają niewolnictwa.
1820 - 1860 r. - Biali i Murzyni organizują tajne stowarzyszenie Underground Railroad (Podziemne Tory) mające za zadanie ułatwiać niewolnikom ucieczkę z południowych stanów na Północ lub nawet do Kanady poprzez tworzenie sieci kryjówek, przewoźników i szlaków przerzutowych.
Do wojny secesyjnej organizacja zdoła uwolnić i przerzucić na Północ kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Rekordzistą w tej dziedzinie okazuje się biały kwakier z Delaware, Thomas Garrett, który w drugiej połowie XIX w. przemyca ponad 2700 Murzynów, często przy tym płacąc wysokie grzywny za udzielanie pomocy zbiegłym niewolnikom.
1821 - 1822 r. - Wyzwolony Murzyn Denmark Vesey organizuje spisek prawie tysiąca niewolników w Karolinie Południowej. Dąży do wywołania powstania. Jego plan przewiduje atak 9000 Murzynów na miasto Charleston. Zdradzony przez innego Murzyna Vesey zostaje stracony w Charleston, podobnie jak 37 innych spiskowców.
1823 r. - W Norfolk (Wirginia) Bob Ferebee organizuje grupę zbiegłych niewolników, aby napadać na plantacje. Po bitwie z milicją stanową banda zostaje rozbita, a jej członkowie straceni.
1827 - 1829 r. - W Nowym Jorku, niemal natychmiast po zniesieniu niewolnictwa w stanie Nowy Jork (1827), dwaj Murzyni J. B. Russwurm i S. Cornish zakładają Freedom’s Journal, pierwszą gazetę Afroamerykanów.
Następną, pod nazwą Liberator (1831), założy William Garrison, słynny biały abolicjonista.
1829 r. - Charles Prioleau organizuje spisek niewolników w Georgetown (Karolina Południowa), aby wywołać powstanie.
1831 r. - Nat Turner przewodzi wielkiemu murzyńskiemu powstaniu w Wirginii. Buntownicy mordują 60 rodzin plantatorów. Powstanie tłumi milicja stanowa i armia: ginie 100 Murzynów, a 16 zostaje powieszonych po okrutnych torturach.
1834 r. - Ludzie gaszący pożar domu przy Royal Street w Nowym Orleanie znajdują siedmiu wychudzonych niewolników ze śladami okrutnych tortur i zwłoki kilku innych. Właścicielka domu, 59-letnia Delphine LaLaurie, uciekła do Francji. Niektórzy twierdzą, że nawet po kilkudziesięciu latach w domu psychopatycznej morderczyni pojawiają się duchy ofiar i słychać ich krzyki.
1834 r. - William Wells Brown, Murzyn z Kentucky, ucieka na Północ. Przez ponad 20 lat działa potem na rzecz zniesienia niewolnictwa. W 1863 r. wydaje książkę Czarny człowiek - pierwszy amerykański bestseller napisany przez Murzyna.
1839 r. - Joseph Shinquau przewodzi buntowi niewolników na kubańskim statku Amistad płynącym do Nowego Jorku. Murzyni opanowują statek i każą załodze płynąć do Afryki. Marynarze jednak wykorzystują nieznajomość nawigacji wśród buntowników i potajemnie sterują do Nowego Jorku, gdzie po krótkim uwięzieniu niewolnicy otrzymują wolność.
1849 r. - Murzynka Harriet Tubman ucieka z niewoli w Maryland do Filadelfii i zaczyna akcję antyniewolniczą. Pomaga innym uciekać z Południa i sama ponad 15 razy potajemnie jeździ do południowych stanów, ryzykując schwytanie.
1849 r. - H. D. Thoreau pisze słynny esej o obywatelskim nieposłuszeństwie, co oznacza też opór przeciw państwu popierającemu niewolnictwo.
Ok. 1850 r. - Rozwój miast (Nowy Jork ma 682 tysięcy mieszkańców, Filadelfia 426 tysięcy, Boston 202 tysięcy) przyczynia się do wzrostu liczby mieszkających w nich Murzynów.
1852 r. - H. Beecher-Stowe wydaje słynną powieść Chata Wuja Toma o niedoli niewolników. Staje się ona jednym z czynników zmieniających poglądy Amerykanów na niewolnictwo.
1853 - 1855 r. - Francuz Arthur de Gobineau publikuje esej dowodzący rzekomej wyższości rasy białej nad Murzynami i mongoloidami (rasizm biologiczny). Podobne poglądy prezentują Niemiec Wagner i Brytyjczyk Chamberlain (1899). Stanowią one ideologiczną podstawę dla istnienia niewolnictwa.
1856 r. - Zbiegli niewolnicy napadają plantacje w Bladen (Karolina Północna). W tym samym roku uzbrojona grupa Murzynów próbuje uwolnić schwytanych zbiegów w Dover (Kentucky).
1859 r. - John Brown proklamuje niepodległość Murzynów w Wirginii.
12 białych i 5 czarnych atakuje skład broni w Harper’s Ferry. Dziesięciu powstańców ginie, a Brown i siedmiu innych zostają powieszeni (opowiada o tym popularna amerykańska piosenka).
- 1860 r. - Spis ludności wykazuje, że w USA żyje około 4 milionów murzyńskich niewolników, z czego tylko 180 tysięcy mieszka w miastach. Reszta pracuje na plantacjach. Jest też kilkadziesiąt tysięcy Murzynów wolnych, czyli wyzwolonych przez swych właścicieli, albo takich, którzy sami zdołali się wykupić się po latach pracy.
Białych i czarnoskórych mieszkańców Ameryki dzieli przepaść. Murzyni mieszkają zwykle w chatach z desek lub drewnianych bali, podczas gdy ich właściciele zamieszkują rozległe domostwa w otoczeniu ogrodu. Murzyńscy niewolnicy pracują po kilkanaście godzin dziennie, a biali są nadzorcami, urzędnikami, właścicielami plantacji lub wolnymi rzemieślnikami i rolnikami. Różnią się też dietą: Murzyni odżywiają się głównie kukurydzą, a biali plantatorzy mają bardziej urozmaicony jadłospis z mięsem, owocami i słodyczami.
- Lata 1860. - Na Południu powtarzają się murzyńskie bunty w atmosferze narastającego konfliktu z Północą wywołanego wyborem Lincolna na prezydenta, ponieważ jego partia żąda zniesienia niewolnictwa. Lincolnowi chodzi o zyskanie robotników do powstających manufaktur i fabryk oraz o zlikwidowanie odrębności Południa, ponieważ to zagraża jedności państwa. Dąży więc do otwartego konfliktu z Południem.
W 1860 r. zamieszki w Teksasie (podpalenia, morderstwa, kilkudziesięciu Murzynów straconych), w 1861 r. bunt na plantacjach koło Nowego Orleanu i powstanie w Charleston, w 1862 r. bunty na plantacjach w Jackson i Bronsville w stanie Missisipi (w Bronsville wielu niewolników zostaje potem spalonych żywcem), w 1863 r. bunt w Holly Springs (Missisipi). Prezydent Lincoln zapowiada zniesienie niewolnictwa w 1862 r., co spowoduje oderwanie się Południa i wojnę secesyjną. W 1864 r. wybucha zbrojny bunt 30 Murzynów w Amite (Missisipi).
Od 1862 r. czarni ochotnicy są przyjmowani do armii Północy, a do końca wojny w 1865 r. z Południa ucieka około 500 tysięcy niewolników. Ostatecznie niewolnictwo zostaje zdelegalizowane w roku 1865.
14 IV 1865 r. - Prezydent Lincoln zostaje zastrzelony w teatrze przez zwolennika Południa i utrzymania niewolnictwa, który liczył, że zamieszanie pomoże przywrócić stare porządki.
1865 r. - Po wojnie secesyjnej poprawka do konstytucji nadaje Murzynom obywatelstwo USA.
Kongres obiecuje, że każdemu uwolnionemu Murzynowi da muła i 40 akrów ziemi odebranej właścicielom z Południa. Jednak w 1869 r. prezydent Jackson unieważni decyzję generała A. Shermana (bohatera wojny secesyjnej) o rozdaniu ziemi.
Zniesienie niewolnictwa oznacza powstanie segregacji rasowej. Czarni mogą poruszać się po kraju, ale istnieją odrębne instytucje, dzielnice o charakterze getta (w Nowym Orleanie, Mobile, Charleston, Norfolk) i budynki murzyńskie. Murzyn nie może wchodzić do określonych pomieszczeń, siadać na ławkach dla białych i być wybranym do władz lokalnych. Murzyni nie mają żadnego wpływu na politykę. W dodatku. stając się wolni muszą sami szukać sobie pracy, mieszkania i sami troszczyć się o swoją przyszłość, co w praktyce oznacza biedę, bo zwykle nie mają odpowiednich kwalifikacji. Dlatego często dawni niewolnicy pozostają u swych byłych właścicieli jako robotnicy i są traktowani jak dawniej. Część wyzwolonych niewolników szuka pracy na uprzemysłowionej Północy Stanów Zjednoczonych.
Jednocześnie rodzi się problem murzyńskiej przestępczości spowodowanej brakiem pracy, wykształcenia i perspektyw. W takiej atmosferze powstaje złośliwy dowcip o Lincolnie, który lubił alkohol. Kiedy po kilku dniach wreszcie wytrzeźwiał i dowiedział się, co zrobił, podobno z niedowierzaniem wykrzyknął: mówicie, że KOGO ja uwolniłem? Bez względu na rasistowski charakter tego rodzaju dowcipów należy stwierdzić, że zniesienie niewolnictwa faktycznie zepchnęło Murzynów na społeczne dno i przyczyniło się do powstania stereotypu Murzyna jako bezrobotnego przestępcy, którego reszta społeczeństwa się obawia i którym gardzi. Przekłada się to nawet na sport. Na przykład aż do 1947 r. drużyny baseballowe nie przyjmują Murzynów. Ewentualnie robią to po kryjomu zapisując murzyńskich graczy jako rzekomych Indian lub Latynosów.
- 1865 - 1866 r. - Na południu USA biali przeciwnicy zniesienia niewolnictwa zakładają wzorowaną na katolickiej inkwizycji tajną organizację Ku Klux Klan (KKK). Mają na celu utrzymanie niewolnictwa jako elementu rzekomo „naturalnego stanu” społeczeństwa i obronę chrześcijańskiej cywilizacji białych. Zamaskowani członkowie KKK mordują Murzynów żądających praw, przepędzają murzyńskich osadników i karzą białych sprzyjających nowym porządkom. Atakują też zwolenników liberalizmu, innowierców a zwłaszcza judaistów, homoseksualistów i wolnomyślicieli. Co pewien czas organizują spotkania wokół płonących krzyży symbolizujących chrześcijaństwo. Uczestnicy występują w wysokich spiczastych czapkach zasłaniających twarz z wyjątkiem otworów na oczy.
Do 1877 r. działalność KKK w stanach południowych jest ograniczana przez obecność armii okupacyjnej, ale po jej wycofaniu nabiera rozmachu. W latach 1888-1901 zostanie zlinczowanych (zbiorowe morderstwo dokonywane przez lokalną społeczność) około 2000 Murzynów, a w XX w. do 1947 r. prawie 500. Zazwyczaj, jeśli policja szuka sprawców (co też nie zawsze się zdarza) sąsiedzi „niczego nie widzieli i nic nie wiedzą”. W. J. Simmons umocni Ku Klux Klan w roku 1911. Dzięki poparciu amerykańskiego społeczeństwa organizacja zachowa wpływy przez kilka dziesięcioleci, a w formie szczątkowej będzie istniała jeszcze w początkach XXI w.
- 1875 r. - Formalne zrównanie praw Murzynów i białych z wyjątkiem odrębnych szkół. Mimo to funkcjonuje realna segregacja rasowa, a przewaga białych utrzyma się jeszcze ponad 100 lat, przyjmując formę rasizmu klasowego.
Zespół przepisów utrzymujących segregację nosi nazwę Jim Crow (od 1904 r. w słownikach jako przymiotnik) często łączoną z karykaturalną piosenką i tańcem wyśmiewającymi amerykańskich Murzynów.
1880 r. - Na Południu przepisy zakazują włóczęgostwa; bezdomni Murzyni mogą więc być więzieni i zmuszani do pracy.
1888 r. - Legalizacja segregacji rasowej w Karolinie, Alabamie, Teksasie i Missisipi. W 1896 r. powstaje rasistowska doktryna separate but equal (oddzielni, lecz równi). Do 1910 r. stany południowe odbiorą Murzynom prawa wyborcze.
1895 - 1896 r. - Władze USA i sąd najwyższy podtrzymują zasadę segregacji głosząc, że Murzyni są równi z białymi, lecz powinni być traktowani odrębnie.
1896 r. - Cherokee Bill, słynny afroindiański (mieszaniec indiańsko-murzyński) bandyta od lat grasujący w Teksasie zostaje schwytany i powieszony. Bandytyzm Murzynów lub ich potomków jest częsty w warunkach, gdy segregacja rasowa zamyka im drogę awansu i spycha na dno społeczne: na przykład w drugiej połowie XIX w. działają w Oklahomie Murzyn Rufus Buck ze swoją bandą i Metys Dick Glass (ginie w potyczce).
1900 r. - B. T. Washington zakłada League of Negro Business dla zwalczania segregacji, kształcenia Murzynów i popierania ich inicjatyw gospodarczych lub kulturalnych.
Od 1900 r. - Imigracja Murzynów do miast Północy (na przykład w latach 1916-1918 około 500 tysięcy).
Przemysł potrzebuje robotników, a w czasie wojny zapotrzebowanie jeszcze wzrasta. Powstają murzyńskie dzielnice - biedne, brudne siedliska przestępczości, niebezpieczne zwłaszcza dla białych. Największe dzielnice murzyńskie mają stara część Chicago, Nowy Jork w opuszczonym przez bogatych Harlemie (Haarlem), Waszyngton, Baltimore i Filadelfia. Dochodzi do konfliktów rasowych, jak na przykład w Chicago w lipcu 1919 r.
XIX/XX w. - W Key West na Florydzie zaczyna się jedna z najbardziej dziwacznych miejskich legend związanych z Afroamerykanami. Czarnoskóra służąca wykonuje ze słomy i tkaniny dużą, około metrową lalkę, aby ją ofiarować synowi gospodarzy Robertowi Otto. Niestety, krótko potem zostaje wyrzucona z pracy, a mały Robert zaczyna opowiadać, że lalka demoluje jego pokój. Chłopak nie chce jednak zabawki wyrzucić, więc lalka zostaje umieszczona w oddzielnym pokoju i odtąd dochodzą stamtąd dziwne odgłosy. Potem umiera ciotka Roberta podobno dlatego, że żądała usunięcia dziwnej zabawki. Ten sam los spotyka matkę chłopca. Po serii niesamowitych wydarzeń niebezpieczna lalka trafia w końcu do muzeum East Martello w Key West. Tam rzekomo co pewien czas sama zmienia pozycję i stuka w szybę.
Od 1907 - 1924 r. - Zasady eugeniki zostają wprowadzone do prawodawstwa USA, aby nie dopuścić do mieszania się pul genetycznych rozmaitych grup etnicznych i utrzymać „czystość rasową”, czemu ma służyć segregacja.
1909 r. - Powstaje organizacja National Association for the Advancement of Colored People pracująca na rzecz realnego równouprawnienia Murzynów. Mimo to w latach 1882-1935 ginie w linczach ponad 3000 amerykańskich Murzynów.
1915 r. - Restytucja Ku Klux Klanu w Georgii. Organizacja przyciąga białych drobnych posiadaczy, zwykle protestantów, którzy są niezadowoleni ze swojej sytuacji ekonomicznej. Winą za kłopoty obciążają Murzynów, innowierców, liberałów i komunistów. Na pierwszy panamerykański kongres KKK w Waszyngtonie w 1925 r. przybywa ok. 200 tysięcy osób i uczestniczy w potężnej manifestacji z przemarszem ulicami miasta. Cała organizacja liczy 5 milionów członków. Jest to wyraz narastania nastrojów rasistowskich i skrajnie prawicowych o zabarwieniu faszystowskim.
1916 r. - Jamajski Murzyn M. Garvey zakłada w Stanach Zjednoczonych miejscowe odgałęzienia organizacji UNIA.
1917 - 1918 r. - USA uczestniczą w I wojnie światowej.
Murzyni są niechętnie przyjmowani do armii, podlegają dyskryminacji i w większości nie biorą udziału w walkach, pełniąc służbę głównie na tyłach armii. Latem 1919 r. wybuchają krwawe zamieszki ludności murzyńskiej żądającej równego traktowania również w odniesieniu do służby wojskowej. Mimo to w roku 1925 wojskowa komisja wyda ocenę postawy afroamerykańskich żołnierzy, uznając ich za niezdolnych do samodzielnych działań i niegodnych zaufania, a użytecznych wyłącznie pod dowództwem białych oficerów.
- 1919 - 1948 r. - Oscar Micheaux (1884-1951), murzyński scenarzysta, reżyser i niezależny producent filmowy tworzy 40 filmów pokazujących prześladowania Afroamerykanów.
Rozkwita jazz, czyli muzyka o zdecydowanie afrykańskich korzeniach.
1919 - 1972 r. - Jackie Roosevelt Robinson, słynny czarnoskóry sportowiec. W czasie II wojny światowej zgłasza się na ochotnika, lecz nie zostaje skierowany na front z powodu niesubordynacji. W roku 1945 jako pierwszy Afroamerykanin wchodzi do „białej” drużyny Brooklyn Dodgers w Los Angeles. Mimo rasistowskich ekscesów ze strony kolegów i publiczności staje się jednym z najlepszych graczy w USA. Jego życie jest tematem filmu biograficznego The Jackie Robinson Story (1950).
Po 1920 r. - W miastach między Wielkimi Jeziorami i Atlantykiem mieszka 25% z ponad 5,5 miliona Murzynów w USA.
1923 r. - Gubernator Oklahomy, J. C. Walton, ogłasza wojnę z Ku Klux Klanem.
1932 r. - W Tuskegee (Alabama) rząd prowadzi „eksperyment” obliczony na wyniszczenie jego ofiar. Lekarze udają, że leczą 399 Murzynów chorych na kiłę. Do roku 1970 umrze ok. 100 mężczyzn, zarazi się 40 kobiet i urodzi się 19 dzieci z kiłą wrodzoną, chociaż choroba od dawna jest uleczalna (już w 1909 r. Niemiec P. Ehrlich otrzymał Nagrodę Nobla za użycie związków arsenu do leczenia kiły).
1935 r. - Fenomenalny czarnoskóry lekkoatleta Jesse Owens (1913-1980) podczas olimpiady w Berlinie zdobywa cztery złote medale. Upokarza w ten sposób nazistów i wykazuje absurdalność koncepcji rasistowskich.
Wcześniej Owens okazał się najlepszym sportowcem Uniwersytetu Ohio i Stanów Zjednoczonych walcząc z rasowymi uprzedzeniami Amerykanów.
1937 - 1942 r. - Max Yergan i Paul Robeson zakładają Council on African Affairs (CAA), murzyńską organizację głoszącą hasła panafrykanizmu. Nigdy nie uzyska szerokiego poparcia, lecz będzie jednym z elementów walki o pełne równouprawnienie Murzynów w USA i innych częściach świata, a także w samej Afryce.
1941 r. - Ustawa prezydenta Trumana o zrównaniu Murzynów i białych w armii.
W rzeczywistości Murzyni są niechętnie przyjmowani do armii, zazwyczaj podlegają wyraźnej segregacji (biali mechanicy nie powinni obsługiwać czarnych pilotów, podczas transfuzji nie wolno podawać białym krwi pobranej od Afroamerykanów) i nie dostają broni do ręki, lecz służą na tyłach. Groźnym dla władz USA wydaje się też spotkanie z Murzynami w armii brytyjskiej, w której czarnoskórzy żołnierze są traktowani na równi z białymi. Mimo rasizmu niektóre oddziały Afroamerykanów stają się bohaterami, jak słynne Czarne Pantery, czyli 761 Batalion Czołgów odznaczający się w walkach we Francji, Belgii i Niemczech. Dopiero pod wpływem takich wydarzeń zostanie zniesiona segregacja w amerykańskiej armii (1948).
- 1942 - 2016 r. - Cassius Clay uznawany za największego boksera wszech czasów.
Jego sportowe osiągnięcia zmieniają nastawienie do Afroamerykanów, a dodatkowo Clay zmienia nazwisko na Muhammad Ali i przechodzi na islam, żeby podkreślić, że zrywa z niewolniczą przeszłością.
1954 r. - Rząd USA zakazuje szkół tylko dla Murzynów po procesie (1951-1954) Murzynki Lindy Brown, która chciała chodzić do szkoły dla białych. Sąd uznał w końcu, że segregacja jest sprzeczna z konstytucyjną zasadą równości.
1955 r. - W Montgomery (Alabama) młoda Murzynka Rosa Louise Parks (1913-2005) nie ustępuje białemu miejsca w autobusie, za co zostaje aresztowana, postawiona przed sądem i skazana na zapłacenie grzywny. Rosy odmawia i wybuchają protesty czarnoskórych Amerykanów. Po zamieszkach i ponad rocznym bojkocie komunikacji miejskiej przez Murzynów sąd najwyższy ogłasza wyrok, zgodnie z którym segregacja jest sprzeczna z konstytucją, więc kara nałożona na Rosy była bezprawna. W końcu rząd znosi segregację w transporcie publicznym.
1960 - 1965 r. - Ponad 100 działaczy murzyńskich ginie w zamieszkach. Winnych nikt nie ściga.
Od 1960 r. - Czarnoskóry bokser Cassius Clay (1942-2016) zdobywa sławę jako sportowiec i działacz na rzec emancypacji Murzynów. Przyjmuje islam i nowe imię Muhammad Ali, żeby zaznaczyć swój sprzeciw wobec kolonialnego chrześcijaństwa i nazwiska nadanego jego przodkom przez właściciela niewolników. W 1967 r. Muhammad Ali odmawia wstąpienia do wojska, ponieważ nie zgadza się z amerykańską zbrojną interwencją w Wietnamie. Spotyka go za to szereg represji, w tym odebranie dotychczasowych tytułów mistrzowskich, groźba więzienia i zakaz odbywania bokserskich pojedynków. To oznacza, że Muhammad Ali jako zawodowy bokser nie ma źródła utrzymania. Zakaz zostanie uchylony po roku i Ali stoczy zwycięskie walki, odzyskując tytuł mistrza.
1963 r. - Martin Luther King, murzyński pastor z Birmingham (Alabama) zwalcza segregację. Inicjuje bojkot sklepów tylko dla białych, obywatelskie nieposłuszeństwo Afroamerykanów i marsz do Waszyngtonu (23 VIII) zakończony formalnym zrównaniem praw Murzynów i białych, czyli zniesieniem ustawy Jim Crow (ustawy Johnsona o prawach obywatela i prawach wyborczych: Civil Rights Act z 1964 r. i Voting Rights Act z 1965 r.). King otrzyma tytuł Człowieka Roku (1963) i Pokojową Nagrodę Nobla (1964).
W przeciwieństwie do M. L. Kinga nastawionego na koegzystencję z białymi konkurencyjna muzułmańska organizacja amerykańskich Murzynów pod wodzą Malcolma Little znanego jako Malcolm X głosi rasową wyższość czarnych i żąda walki z białymi. Malcolm X chce pełnej separacji i utworzenia murzyńskiego państwa pod hasłami islamu. Nową wiarę przyjął w więzieniu, gdzie odsiadywał wyrok za włamania. Pod wpływem religii porzucił narkotyki i podjął naukę.
1965 r. - Rusza „akcja afirmatywna” Johnsona (ułatwienia dla Murzynów w szkołach i na uczelniach zwolnienia od podatków), która ma pomóc Murzynom w zdobyciu społecznej pozycji. Powstaje murzyńska klasa średnia.
1965 - 1968 r. - Zamieszki na tle rasowym w Los Angeles, Chicago i innych miastach wywołane przez terrorystyczną murzyńską organizację Czarne Pantery, której ideologię stworzył Malcolm Little znany jako Malcolm X (w 1965 r. zamordowany na polecenie władz). Alex M. P. Haley (1921-1999) pisze książkę o Malcolmie X (1965).
1967 r. - Na Konferencji Czarnej Młodzieży Harry Edwards nawołuje Murzynów do bojkotu meksykańskich igrzysk. Ponad stu czarnoskórych sportowców faktycznie odmawia wystąpienia.
4 IV 1968 r. - Zamordowanie Martina Luthera Kinga w Memphis (Tennessee).
Za mordercę zostaje uznany James Earl Ray (1928-1998), który rok wcześniej uciekł z więzienia. Ray miał strzelić z karabinu przez okno z mieszkania naprzeciwko, a potem uciekł do Atlanty i Wielkiej Brytanii. Po ekstradycji z Wielkiej Brytanii Ray staje przed sądem i zostaje skazany na 99 lat więzienia. W 1977 r. jeszcze raz ucieka, lecz zostaje schwytany po trzech dniach. Niektórzy twierdzą, że Ray przyznał się do zabójstwa, żeby uniknąć kary śmierci, a prawdziwego zabójcy nie wykryto, lub nie chciano wykryć.
- Od 1969 r. - Murzyński aktor, scenarzysta, reżyser i kompozytor Bill Cosby zmienia nastawienie amerykańskiej opinii publicznej do Afroamerykanów. W swoich programach telewizyjnych (np. seria The Bill Cosby Show) pokazuje czarnoskórą rodzinę ze średniej klasy i uświadamia reszcie Amerykanów, jak bardzo są do niej podobni. Humorystyczne, czasem ironiczne, spojrzenie na amerykańskich Murzynów w dużym stopniu zdejmuje z nich odium obcości i wrogości.
Niestety, na początku XXI w. wychodzi na jaw, że Cosby wykorzystywał swoją pozycję do seksualnych nadużyć a nawet gwałtów na aktorkach.
- Lata 1970. - Prezydent J. Carter wprowadza zasadę proporcjonalnego zatrudnienia - duże zakłady pracy mają zatrudniać taki procent Murzynów, jaki jest w danym stanie.
Murzyni jednak często nie chcą pracować, ponieważ rząd zapewnia im zasiłki pieniężne. Paradoksalnie, stają się więc grupą pod specjalną opieką i grożąc sądem wymuszają ustępstwa nieosiągalne dla białych. Choć jest też ok. 70 murzyńskich milionerów. W przeciwieństwie do Murzynów z Ameryki Łacińskiej, którzy są niezbyt wyedukowani i bogaci, ale stosunkowo dobrze zintegrowani z resztą społeczeństwa, czarni obywatele USA podkreślają swoją odrębność, mają własne instytucje, ponad 100 college’ów i uniwersytetów.
Ogromnym sukcesem Afroamerykanów pod koniec XX wieku jest widoczna zmiana w sposobie mówienia o Murzynach. Politycy i osoby publiczne nie mogą jawnie okazywać swojej niechęci do czarnoskórych Amerykanów, choćby nawet mieli poglądy rasistowskie, ponieważ to oznaczałoby koniec ich kariery. Rasizm staje się coraz bardziej wstydliwą przywarą, którą należy usunąć lub przynajmniej ukrywać.
1976 r. - Murzyński dziennikarz i autor A. M. P. Haley pisze słynną książkę Roots. Saga of an American Family (Korzenie. Saga amerykańskiej rodziny) o dziejach swojej rodziny począwszy od przodków w Afryce i okresu niewolniczego po XX w. Upowszechnia zainteresowanie genealogią w Ameryce a także w Europie.
1984 r. - Jesse Jackson jako pierwszy Murzyn w historii USA startuje w wyborach prezydenckich.
1989 - 1983 r. - Rasiści (w tym Ku Klux Klan) w Atlancie mordują ok. 100 murzyńskich chłopców. Sprawców nigdy nie wykryto, ale też policja nie wykazuje specjalnej aktywności, żeby ich wykryć. Z drugiej strony wiadomo, że część policjantów, urzędników i polityków należy do Ku Klux Klanu.
Lata 1990. - Louis Farrakhan tworzy rasistowską i terrorystyczną organizację Nation of Islam, głoszącą wyższość muzułmańskich Murzynów nad białymi, zwłaszcza Żydami. Będzie ona wzorem dla francuskiego Plemienia Ka.
1992 r. - W Los Angeles zostaje uniewinniony policjant, który zadał Murzynowi ponad 50 ciosów pałką za zbyt szybką jazdę samochodem. Wybuchają wtedy zamieszki trwające dwie doby; Murzyni rabują 10 tysięcy sklepów, podpalają ponad 2000 domów, a w walkach giną 54 osoby.
W obawie przed podobnymi zamieszkami w 1995 r. sąd w Los Angeles uniewinnia murzyńskiego sportowca O. J. Simpsona, chociaż dowody niezbicie wskazują, że zamordował swoją białą żonę.
2001 r. - Colin Powell jako pierwszy w dziejach Murzyn zostaje szefem amerykańskiej dyplomacji. W roku 2005 jego stanowisko przejmuje po raz pierwszy czarnoskóra kobieta Condoleeza Rice.
29 VIII 2005 r. - Huragan Katrina zalewa Nowy Orlean.
Jest to niemal symboliczna klęska Ameryki ujawniająca ukrytą segregację rasową. Większość biednych Murzynów mieszkała bowiem w depresji, gdzie mulista delta stopniowo zapada się poniżej poziomu morza, a bogatsi, głównie biali, żyli na suchszych wzniesieniach. Przed huraganem biali są ewakuowani, a większość odsuwanych na margines Murzynów nie ma pieniędzy na wyjazd i pozostaje na miejscu. Dlatego głównie oni są ofiarami kataklizmu. Przede wszystkim oni są też później bandytami, którzy po przejściu Katriny plądrują miasto, gwałcą i mordują, dopóki armia nie opanuje sytuacji.
- 2008 - 2016 r. - Barack Obama jako pierwszy w dziejach Afroamerykanin jest prezydentem Stanów Zjednoczonych.
Wydarzenie to jest wyrazem zwycięstwa idei równości ras oraz znakiem niemal rewolucyjnych zmian w sposobie myślenia Amerykanów, którzy już dość daleko odeszli od niewolnictwa, rasizmu i segregacji.
- 2020 r. - Afroamerykanin George Floyd zostaje zamordowany w Minneapolis przez brutalnego policjanta, który na oczach innych policjantów przez ponad osiem minut dusił czarnoskórego mężczyznę. Po tym wydarzeniu wybuchają w czerwcu wielodniowe protesty i zamieszki prowadzące do starć z policją we wszystkich miastach USA. Rośnie wzajemna agresja między czarnoskórymi Amerykanami i białymi konserwatystami, mnożą się przypadki użycia broni i zabójstwa.
Manifestacje w obronie Afroamerykanów, przeciwko przemocy policji i rasizmowi odbywają się też przed amerykańskimi ambasadami na całym świecie od Ameryki Południowej po Australię, Iran i Europę.