Wczesna historia Amazonii i Antyli
- Ponad 40 000 lat p.n.e. - Paleolityczni myśliwi i zbieracze zmierzają w stronę tropikalnej części Ameryki. Przykładem jest obóz w brazylijskim Pedra Furada odkryty przez archeologów w XX w.
Używają kamiennych narzędzi. Tworzą naskalne ryty i malowidła, często w jaskiniach.
22 lat p.n.e. - W Toca da Tira Peia na północnym wschodzie Wyżyny Brazylijskiej działa obozowisko paleolitycznych myśliwych - miejsce wytwarzania kamiennych narzędzi i obróbki upolowanej zwierzyny.
Od 9. tysiąclecia p.n.e. - Indianie przybyli przez Przesmyk Panamski zasiedlają strefę lasów i sawann (na przykład jaskinia Sumidouro).
Myśliwi wybijają (Wielkie Zabijanie) duże zwierzęta nieprzystosowane do życia obok człowieka. Tak znika wielki pancernik glyptodon (Glyptodon) osiągający długość 3 m i ważący ok. 2 ton. Później zaś, do 6. tysiąclecia p.n.e., wyginie olbrzymi naziemny leniwiec Megatherium wytępiony przez człowieka. Niektórzy jednak twierdzą, że jeszcze w 2. tysiącleciu n.e. w lasach Amazonii bywają czasem spotykane mapinguary - tajemnicze zwierzęta przypominające wielkie, naziemne leniwce. W indiańskich legendach z Brazylii i Boliwii mapinguary są czasem przedstawiane jako groźne bestie.
Zbieracze, myśliwi i rybacy migrują wzdłuż rzek, które w wielkim lesie stanowią naturalne szlaki komunikacyjne. Pływają zwykle w dłubankach wykonywanych z jednego pnia drzewa. Małe Antyle, które w plejstocenie były jednym lądem, stopniowo przekształcają się w łańcuch wysp.
Pierwotne języki paleoindiańskie zostaną potem wyparte do izolowanych rejonów Amazonii i na wschodnie wybrzeża, a większość obszaru opanują nowi imigranci, tworząc języki mieszane, zawierające elementy starsze i młodsze.
Część plemion, zwłaszcza we wschodniej Amazonii, aż do XXI w. n.e. zachowa w swoim genotypie domieszki pochodzące od pradawnych przodków spokrewnionych z australoidami.
Do 3. tysiąclecia p.n.e. - Ponieważ silny Prąd Zatokowy płynący z Morza Karaibskiego przez Cieśninę Jukatańską i Florydzką bardzo utrudnia migrację z Ameryki Środkowej i Florydy, Karaiby są zaludniane przede wszystkim przez myśliwych znad Orinoko. Świadczą o tym między innymi archeologiczne stanowiska Seboruco i Purio na Kubie oraz preceramiczne osady na Trynidadzie jak na przykład Banwan Trace.
3. tysiąclecie p.n.e. - We wschodniej Brazylii funkcjonują kultury myśliwych i zbieraczy, o czym świadczą pozostawione przez nich kopczyki muszli zwane przez archeologów sambaquis (na przykład w Peripei, dzielnicy Salvadoru w Bahia).