Państwo Samona, Wielkie Morawy, Czechy i Słowacja
622 - 658 r. - Po antyawarskim buncie Słowian przybyły z Frankonii kupiec Samo (Samon) zakłada państwo plemienne z centrum na Morawach. Organizacja przetrwa jednak tylko do śmierci swego założyciela. Powstanie tego państwa opisze potem kronika Historia Francorum, gdzie autor wspomina, że organizację tworzyli Wenedowie.
730 r. - Według tradycji czeska księżniczka Libuša wychodzi za mąż za oracza Przemysła (Přemysl) i rozpoczyna dynastię Przemyślidów (pochodzeniem związaną z Połabiem, czyli obszarem na wschód od Łaby). Libuša zakłada też Pragę (Praha), osadę nad Wełtawą. Jej półlegendarni następcy to książęta Nezamysl i Hostivit (zmarły ok. 870 r.).
IX w. - Powstają państewka Słowaków: w Nitrze rządzi książę Pribina, który w latach 829-833 buduje tu pierwszy kościół (święci go biskup Adalram). W latach 833-836 Wielkie Morawy opanowują Słowację.
818 - 846 r. - Książę Mojmir zakłada państwo Wielkie Morawy na zachód od Karpat. Po upadku Awarów podbija plemiona czeskie na zachodzie i słowackie na wschodzie.
846 - 870 r. - Rościsław, następca Mojmira, znacznie rozszerza granice Wielkich Moraw. W 863 r. z rąk świętych Cyryla i Metodego („apostołowie Słowian”) przyjmuje chrześcijaństwo bizantyjskie w obrządku słowiańskim.
870 r. - Czeski książę Borzywoj I (Bořivoj z rodu Przemyślidów, zmarły przed 890 r.) zakłada zamek (Hrad) na wzgórzu Hradčany w Pradze. Wraz z żoną Ludmiłą i synem Spitygniewem przyjmują chrzest w obrządku słowiańskim z rąk Metodego.
Cyryl opracowuje słowiański alfabet (głagolica) i dokonuje przekładu Biblii na język słowiański, który wprowadza też do obrzędów religijnych zamiast niezrozumiałej greki i łaciny. Po śmierci Cyryla powstanie nowy słowiański alfabet, cyrylica, która upowszechni się na terenach wschodniosłowiańskich.
- 870 - 894 r. - Wielkie Morawy przeżywają szczyt powodzenia za księcia Świętopełka (Svatopluk).
Państwo sięga od Połabia przez Czechy do Panonii i wschodniej Słowacji. Na północy panuje nad Śląskiem. Podbija plemienne państwo Wiślan nad górną Wisłą i narzuca mu chrześcijaństwo w obrządku słowiańskim.
- 895 r. - Czescy książęta oddają się pod opiekę Arnulfa z Niemiec.
Spitygniew I a po nim jego brat i następca Vratislav I (915-921) budują system obronnych grodów: Praga, Levy Hradec, Budeč, Stara Boleslav, Tetin, Mĕlnik, Lšteni, Libušin, a potem bardziej odległe jak Pilzno, Litomierzyce, Doudleby. Na północnej granicy Vratislav zakłada gród strzegący przejścia przez Odrę znany pod łacińską nazwą Wratislavia (po polsku Wrocław, po niemiecku Breslau).
- 906 r. - Madziarowie niszczą Wielkie Morawy księcia Bratysława i podbijają Słowację. Centrum Słowacji (utrzymają ją do XX w.) uczynią naddunajski gród zwany po węgiersku Pozsony.
W Czechach zaś Drahomira, wdowa po Vratislavie I, odrzuca chrześcijaństwo: ginie zwolenniczka chrześcijaństwa księżna Ludmiła (uznana potem za świętą).
921 - 929 r. - W Czechach panuje syn Drahomiry Wacław I Święty (921-929, Wacław - wielce sławny), który przywraca chrześcijaństwo i jednoczy plemiona czeskie.
929 r. - Praski książę Wacław I Święty (później patron Czech) uznaje się za wasala Niemiec.
Zginie w 935 r. zabity na rozkaz swego brata Boleslava I, który konsoliduje Czechy, niszcząc plemienne ośrodki władzy.
- 935 - 972 r. - Boleslav I Srogi odrzuca władzę Niemiec. Jest najpotężniejszym władcą zachodniej Słowiańszczyzny, a Praga jest największym w tym regionie ośrodkiem handlu (w tym głównie słowiańskimi niewolnikami). Boleslav rozbudowuje oddziały wojskowe, dzięki czemu podbija Morawy i ugruntowuje czeską władzę na Śląsku aż do Odry. Po serii wojen uznaje formalne zwierzchnictwo Niemiec (950), lecz systematycznie buduje swoją potęgę. Walczy z Madziarami (955), zajmuje Kraków i Grody Czerwieńskie (po 960 r.). Córkę Dobrawę wydaje za swego sojusznika Mieszka I (965).
Wprowadza liturgię łacińską (czeski Kościół podlega Niemcom). Na Hradčanach w Pradze powstają rotunda św. Wita (męczennika z III w. n.e.) z grobem św. Wacława, którego imię przyjmie potem kaplica i bazylika św. Jerzego.
Połowa X w. - Slavnik (zmarły w roku 981) buduje siłę rodu Sławnikowiców z centrum w Malinie i Libicach. Bije nawet własne monety.
972 - 999 r. - Panuje Boleslav II Pobożny, syn Boleslava I. Popiera Henryka II przeciw Ottonowi II, ściągając na Czechy niemieckie najazdy. Korzysta z tego książę Polan Mieszko I i odbiera mu Śląsk oraz Kraków (990).
973 - 976 r. - Czesi otrzymują biskupstwo w Pradze podporządkowane arcybiskupowi Moguncji (na własną metropolię Czechy będą czekać do XIV w.).
Pierwszym biskupem jest Niemiec Thietmar, a jego następcą od 982 r. syn Slavnika Wojciech, który przyjął imię Adalbert.
- 995 r. - Spór rodu Wrszowców popartego przez Boleslava II i Sławnikowiców kończy się zabiciem czterech synów Slavnika w Libicach, kiedy najstarszy Sobieslav jest na wyprawie cesarza przeciw Wieletom i Obodrytom. Sobieslav chroni się wtedy u Bolesława Chrobrego, lecz po powrocie do Pragi zginie w 1004 r.
Wojciech Sławnikowic zaś ucieka do Rzymu, a potem jedzie do Polski (996) z postanowieniem, że poświęci się szerzeniu chrześcijaństwa. Zginie podczas misyjnej wyprawy do Prusów.
Początek XI w. - Antyfeudalne bunty ludności, kryzys gospodarczy i walki o tron osłabiają Czechy. Panują kolejni Przemyślidzi: Boleslav III Rudy (999-1002, 1003, syn Boleslava II), Vladivoj (1002-1003), Jaromir (1003, 1004-1012, syn Boleslava II), Bolesław Chrobry z Polski (1003-1004) i Oldřich (Ulryk, 1012-1033, brat Jaromira).
1034 - 1055 r. - Książę Brzetysław I (syn Oldřicha) uśmierza bunty i reformuje gospodarkę.
Najeżdża Polskę (ze spalonego w 1038 r. Gniezna przywozi do Pragi relikwie św. Wojciecha-Adalberta) i zajmuje Śląsk. Każe spisać prawa Statuty Brzetysława, a czarny orzeł na złotym tle zostaje godłem Czech.
1041 r. - Po próbie buntu przeciw cesarzowi Brzetysław I musi uznać zwierzchnictwo Niemiec. Potwierdzi to jego syn i następca Spitygniew II (1055-1061).
1085 r. - Czeski książę Vratislav II (1061-1092, syn Brzetysława I) zostaje uznany za króla przez niemieckiego cesarza Henryka IV. Zachowuje jednak wasalną zależność Czech od Cesarstwa.
Od końca XI w. - W Czechach panują kolejni Przemyślidzi zależni od Niemiec: Brzetysław II (1092-1100), Borzywoj II (do 1107 r.), Świętopełk (Svatopluk, 1107-1109), Vladislav I (1109-1125), Sobieslav I (1125-1140), Vladislav II (1140-1173), Bedřich (Fryderyk, 1173, 1178-1189), Sobieslav II (1173-1178), Konrad Otto (1189-1191), Wacław II (1192),
Przemysław Ottokar I (1192-1193), Henryk Brzetysław (1193-1197) i Vladislav III (abdykuje w 1197 r.).
Rodowy herb Przemyślidów, czyli lew stojący na tylnych łapach, staje się godłem Czech.
- XII - XIII w. - Czechy przekształcają się w rozwinięte państwo feudalne.
Rzemieślnicy, kupcy i szlachta z Niemiec zajmują wysoką pozycję. Drewniany Praski Hrad (siedziba władcy od 1135 r.), zostaje przebudowany (do 1182 r.) na kamienną romańską twierdzę. Obok zamku powstaje klasztor na Strachowie (1140) ze sławną biblioteką.
Do 1125 r. - Mnich Kosmas (zmarły w roku 1125) pisze pierwszą kronikę Czech Chronica Bohemorum.
Do 1135 r. - Siedzibą Przemyślidów jest zamek w Wyszehradzie (osada istniejąca od VIII w.) na brzegu Wełtawy (legenda przypisuje jego powstanie Libušy). Potem przenoszą się do Pragi.
1198 r. - Przemysław Ottokar I (rządzi ponownie w latach 1197-1230) jako pierwszy w dziejach koronuje się na króla Czech.
XIII w. - W jednym z benedyktyńskich klasztorów w miejscowości Sedlec mnich Hermanus przez niemal trzy dziesięciolecia tworzy największy rękopis swoich czasów znany potem jako Codex gigas lub Biblia Szatana (księga została tak nazwana ze względu na duży wizerunek Szatana zamieszczony na jednej ze stron). W 1594 r. rękopis zostanie przeniesiony przez Rudolfa II do Pragi, a stąd zabiorą go Szwedzi plądrujący miasto podczas wojny trzydziestoletniej. W ten sposób dzieło trafi do Sztokholmu do zbiorów królowej Krystyny, a potem do muzeum.
Od 1212 r. - Królowie Czech zostają zaliczeni do grona elektorów Rzeszy, czyli otrzymują prawo głosu podczas wybierania kolejnych cesarzy.
Od XIII w. - Działają kopalnie srebra w Kutnej Horze (czynne do 1727 r.). W XV w. będzie to największe miasto Czech po Pradze. Ze srebra z Kutnej Hory są bite (1384-1436) czeskie denary (penize) jako brakteaty.
Czechy są też największym w Europie producentem złota wydobywanego z rzecznych piasków i żwirów oraz z żył kwarcowo-pirytowych.
Rozwój osadnictwa niemieckiego - miasto Pozsony staje się głównie niemieckie (Preschburg, Pressburg).
1230 - 1253 r. - Król Wacław I (syn Przemysława Ottokara I). Po wymarciu Babenbergów uniezależnia się od Cesarstwa i korzystając z zamieszania zajmuje Marchię Wschodnią (Austria, Styria i Karyntia).
1253 - 1278 r. - Król Przemysław Ottokar II Wielki (syn Wacława I).
Rządzi Czechami, Austrią i Karyntią po Adriatyk. W 1254 r. uczestniczy w wyprawie do Prus, gdzie na jego cześć nazwano Königsberg (Królewiec). Kandyduje nawet do cesarskiego tronu, a w 1273 r. popada w konflikt z cesarzem.
1257 r. - Mala Strana pod Hradčanami, połączona z Pragą Mostem Judyty (w 1158 r.), otrzymuje prawa miejskie.
1278 r. 26 VIII - W bitwie pod Dürnkrut (Suche Kruty) na północny wschód od Wiednia Austriacy pod wodzą Rudolfa I Habsburga rozbijają Czechów prowadzonych przez Przemysława Ottokara II. Czeski władca ginie, a Habsburgowie zajmują Austrię, Styrię i Karyntię.
1278 - 1305 r. - Panuje Wacław II (syn Ottokara II). Zdobywa Cieszyn (1290), Małopolskę i Wielkopolskę.
Koronuje się na króla Polski (1300). Buduje szereg twierdz jak na przykład Czocha na skarpie Kwisy stanowiącej granicę z Łużycami (w XV-XVII w. ród von Nostitz uczyni go najwspanialszym zamkiem na Śląsku).
Król dba o gospodarkę i pieniądz - nakazuje wybić srebrne grosze praskie.
1301 - 1304 r. - Czeski król Wacław II chwilowo zajmuje Węgry. Jednak zagrożony najazdem Albrechta Habsburga rezygnuje z walki o utrzymanie Węgier. Oddaje węgierski tron księciu Dolnej Bawarii Ottonowi III, wnukowi Beli IV. Czechy przez agresywna politykę Wacława II skonfliktowane ze wszystkimi sąsiadami mają coraz mniejsze szanse na utrzymanie dotychczasowej pozycji.
1305 - 1306 r. - Król Wacław III (syn Wacława II) panuje nad Czechami i Polską.
Młody monarcha słynie z wykształcenia, na przykład zna cztery języki - czeski, niemiecki, węgierski i łacinę. Niestety, po ojcu odziedziczył państwo duże, lecz otoczone wrogami, a w Polsce walczy z Władysławem Łokietkiem wspomaganym przez Węgrów.
- 1306 r. - Niemiecki rycerz Konrad von Botenstein trzema ciosami sztyletu morduje króla, który w Ołomuńcu przygotowuje wyprawę do Polski. Zabójca ginie natychmiast po zamachu, więc nigdy nie zdradził, kto był zleceniodawcą. Zwłaszcza że na wieść o mordzie żołnierze rabują cały dobytek króla, skutecznie zacierając w ten sposób wszelkie ślady. Według rozmaitych domysłów za zbrodnią mógł stać Władysław Łokietek lub Albrecht Habsburg.
Bezpotomna śmierć Wacława III oznacza koniec dynastii Przemyślidów. Jedyni żyjący członkowie rodu, książę Opawy Mikołaj I (przyrodni brat Wacława II) i Jan Volek, syn Wacława II, pochodzą z nieślubnych związków, więc nie mają prawa do tronu. Potomkowie Mikołaja I utrzymają się na Śląsku do 1521 r.
W zaistniałej sytuacji Czesi wybierają na monarchę Rudolfa III Habsburga z Austrii (1306-1307), potem Henryka z Karyntii (1307-1310, zięć Wacława II), a po jego usunięciu Jana z Luksemburga zwanego Ślepym.
- 1310 - 1346 r. - Król Jan Ślepy (syn cesarza Henryka VII), pierwszy z dynastii luksemburskiej.
Cierpi na dziedziczną chorobę oczu, która od 1337 r. powoli wyklucza go z polityki, a pod koniec życia całkowicie pozbawia wzroku.
Czechy przyjmują luksemburskie godło - lwa uniesionego na dwóch łapach. Król popiera szlachtę i kler, lecz od 1310 r. mieszczanie uczestniczą w obradach parlamentu na temat miast (początek monarchii stanowej). Jan utrzymuje mocną międzynarodową pozycję Czech i zdobywa Śląsk (1335), choć zrzeka się praw do korony polskiej.
Ok. 1320 r. - Na wzgórzu na zachód od praskiego zamku Hrad powstaje osada Hradčany.
1344 r. - W Pradze powstaje arcybiskupstwo.
1345 - 1348 r. - Wojna z Polską i Księstwem Świdnicko-Jaworskim zakończona uznaniem Śląska za terytorium podległe Czechom.
26 VIII 1346 r. - Jan Ślepy ginie pod Crecy walcząc z Francuzami przeciw Anglikom. Do boju rusza przywiązany do dwóch rycerzy, ponieważ nie widzi. Według legendy mówi podobno, że jako czeski król nie będzie uciekał z pola bitwy.
.- 1346 - 1378 r. - Panuje syn Jana Ślepego król Karol I.
Jest hrabią Luksemburga, od 1337 r. przejmuje obowiązki ślepnącego króla Jana, od 1365 r. jest cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego jako Karol IV. Czechy stają u szczytu powodzenia.
Mimo Czarnej Śmierci Karol rozwija gospodarkę i rozbudowuje Pragę, czyniąc ją ośrodkiem życia politycznego i kulturalnego: buduje gotycką Katedrę św. Wita (od 1344 r.) na miejscu zamkowej rotundy, zakłada Nowe Miasto w Pradze (1348), uniwersytet (Karolinum, 1348) i bibliotekę. Buduje Most Karola (1357) na miejscu Mostu Judyty. Koło Pragi zaś buduje piękny zamek Karlštejn (1355).
Sprowadza benedyktynów z Chorwacji (1347), którzy przynoszą głagolicę (stanie się wzorem dla alfabetu husytów).
1364 r. - Przyłączenie Łużyc.
1369 - 1415 r. - Jan Hus. Profesor Karolinum. W kazaniach w Kaplicy Betlejemskiej (zbudowanej w Pradze w 1391 r.) potępia papieża, bogactwo Kościoła, handel odpustami i germanizację Czech.
Zostanie spalony na stosie podczas soboru w Konstancy (1415) jako heretyk, mimo cesarskiego listu żelaznego (pierwotny paszport, który miał go chronić w czasie obrad soboru).
- 1393 r. - Król Wacław IV (1378-1419), syn Karola I, bezskutecznie walczy z arcybiskupem Pragi.
Więzi w końcu bliskiego współpracownika biskupa księdza Jana Nepomucena, który zostaje poddany torturom i utopiony w Wełtawie. W XVII w. jezuici walczący z wpływami husytyzmu i Reformacji uczynią go popularnym wśród ludu świętym-męczennikiem i patronem wód.
- 1419 - 1436 r. - Narodowy i religijny ferment po wystąpieniu Husa powoduje serię buntów znanych jako wojny husyckie.
Majątki kościelne zostają skonfiskowane, a księża usunięci: Czesi występują przeciw Niemcom, chłopi przeciw feudałom, a w Pradze lud morduje i wypędza niemiecki patrycjat wyrzucając z okien ratusza niemieckich rajców (defenestracja w 1419 r.). W tym samym roku umiera król Wacław IV, a tron przypada Niemcowi Zygmuntowi Luksemburskiemu, który jednak spotyka się z oporem ludności.
Cesarz i papież organizują pięć kolejnych wypraw przeciw husytom, lecz wszystkie ponoszą klęskę głównie dzięki świetnemu dowódcy Janowi Žižce z Trocnova (zmarły w roku 1424) i jego pancernym wozom, które tworzą trudne do zaatakowania czworoboki. Jan Žižka rozbija Niemców w 1422 r. i wkracza do Saksonii i Brandenburgii. Wtedy jednak z całą siłą ujawnia się sprzeczność interesów wśród husytów. Bogata szlachta i mieszczanie tworzą stronnictwo utrakwistów żądających komunii pod postacią chleba i wina, języka czeskiego w liturgii i likwidacji kościelnych majątków. Natomiast taboryci (od zamku na górze Tabor) reprezentują interesy biedoty i oprócz reform religijnych żądają zniesienia wyższej hierarchii kościelnej, wprowadzenia niezależnych wspólnot wyznaniowych i zrównania stanów społecznych. Dochodzi do konfliktu zakończonego bitwą pod Lipanami (30 V 1434), gdzie utrakwiści rozbijają taborytów. Ostatecznie dzięki ugodzie z utrakwistami Zygmunt wstępuje na tron Czech w 1436 r.
Umacnia się feudalizm.
- 1437 r. - Śmierć króla Zygmunta kończy czeską dynastię Luksemburgów.
Według legend upadek rodu został spowodowany klątwą rzuconą przez Husa. Koronę otrzymuje Albrecht Habsburg (1437-1439) panujący na Węgrzech i w Niemczech. Jego żoną jest córka Zygmunta Luksemburskiego
1439 - 1457 r. - Monarchą jest małoletni syn Zygmunta Vladislav Pogrobowiec, ale rzeczywisty pan Czech to przywódca utrakwistów Jiři (Jerzy) z Podiebradu (1420-1471), który w 1448 r. zdobywa Pragę
1457 - 1471 r. - Po śmierci Vladislava Czechami rządzi Jiři z Podiebradu.
Z inicjatywy jego oraz królów Polski i Węgier powstaje projekt europejskiego systemu pokojowego. W 1464 r. wysyła poselstwo do Francji, aby i ona poparła projekt. Chce zwołać konferencję europejskich monarchów. Jednak Ludwik XI odrzuca propozycję, przychylając się do opinii papieża przeciwnego pokojowi z husytami.
- 1471 - 1526 r. - Królowie z dynastii Jagiellonów (Władysław, a od 1516 r. Ludwik) panują w Czechach.
Spada napięcie religijne, ale umacnia się feudalizm. Na przykład w latach 1474 i 1487 chłopi zostają formalnie przywiązani do ziemi feudałów. Patrycjusze Pragi tracą uprawnienia: z tego powodu w 1485 r. dochodzi do buntu praskich husytów stłumionego po krótkiej walce. W 1497 r. sejm uchwala, że urzędy w państwie może piastować wyłącznie szlachta.
1487 r. - Powstaje pierwsza książka drukowana w Pradze.
1526 r. - Król Ludwik ginie bezpotomnie w walce z Turkami pod Mohaczem, co oznacza koniec czeskich Jagiellonów i kres współpracy z państwem polsko-litewskim.
Czechy pod rządami Ferdynanda I (1526-1564) wchodzą w skład Cesarstwa jako dziedziczne ziemie Habsburgów (na podstawie umowy z Jagiellonami z 1515 r.).
Odtąd aż do XIX w. królami Czech są kolejni habsburscy cesarze Austrii.
Habsburgowie formalnie zachowują urzędowy język czeski i autonomię Czech, ale poddają Czechów katolicyzacji i prześladują protestantów. Zwykle też Niemcy są wyższymi urzędnikami w Czechach.
Od 1526 r. - Czechami rządzą kolejni habsburscy władcy Austrii aż do upadku dynastii w roku 1918.
1535 r. - Jakob Hutter, przywódca anabaptystów z Moraw, zostaje spalony na stosie. Jego zwolennicy przetrwają jeszcze przez jakiś czas na Morawach i w Słowacji, a część ucieka do protestanckich Prus Wschodnich. W XVIII w. prześladowania zmuszą ich do opuszczenia również Moraw i Słowacji i przeniesienia się do Siedmiogrodu oraz do Ukrainy a w XIX w. do Ameryki Północnej.
Prawosławni Rusini we wschodniej Słowacji zostają zmuszeni do uznania zwierzchnictwa Rzymu (unia z katolicyzmem w 1596 r.).
Od 1547 r. - Czeski parlament traci większość uprawnień i samodzielność na rzecz cesarskiego parlamentu w Wiedniu.
1576 - 1612 r. - Panuje król Rudolf II.
Praski Zamek (Hrad), zniszczony przez pożar w 1541 r., Rudolf każe odbudować w stylu renesansowym, dodając wspaniałe ogrody. Od 1583 r. Praga jest siedzibą cesarza. Jest to ostatni złoty okres w dziejach Pragi.
1609 r. - Rudolf II wydaje przywilej swobód religijnych w Czechach, lecz w rzeczywistości spycha protestantów na margines życia społecznego i faworyzuje katolików.
1618 r. - Wybucha wojna trzydziestoletnia zapoczątkowana przez religijne zamieszki w Pradze.
Czesi są coraz bardziej zaniepokojeni polityką Habsburgów jednoznacznie dążących do katolicyzacji i germanizacji kraju. Zwłaszcza, gdy na tron ma wstąpić Ferdynand II. Obawa przed likwidacją swobód religijnych przez znanego z katolickiego fanatyzmu wychowanka jezuitów i wroga innowierców Ferdynanda doprowadza do defenestracji dwóch cesarskich namiestników w roku 1618: 23 V wyrzucono ich z okna praskiego zamku, ale przeżyli spadając na kupę gnoju.
Czesi nie chcą na tronie Ferdynanda i w 1619 r. powołują elektora Palatynatu Fryderyka IV, przywódcę unii protestanckiej.
- 1620 r. - Cesarz Ferdynand II Habsburg (panuje w latach 1618-1637) okazuje się jednak bardzo energiczny. Jego generał Tilly rozbija czeską armię pod Białą Górą koło Pragi (8 XI 1620).
Zaczynają się rządy terroru. Niemiecki jest odtąd jedynym językiem urzędowym, Habsburgowie popierają niemieckie osadnictwo, a jezuici narzucają katolicyzm (kontrreformacja w Pradze od 1627 r., z przerwą na szwedzki najazd w 1648 r.). Władze systematycznie niszczą literaturę związaną z husytyzmem i protestantami (głównie czeskojęzyczną), a katolicki kler szerzy kult obrazów (na przykład woskowej figurki Jezusa zwanej Jezulatko z XVI w. w Pradze) i relikwii (model domku Matki Boskiej w klasztorze na praskiej Lorecie).
1635 r. - Saksonia odbiera Czechom Łużyce.
Druga połowa XVII - XVIII w. - Kontrreformacja przynosi barok. Powstają potężne kościoły (jak św. Mikołaja w Pradze) i klasztory symbolizujące triumfalizm katolików, wspaniały praski pałac i ogrody Wallensteina.
1668 r. - Kroniki piszą o srebrnej jaszczurce latającej nad Levočą. Według niektórych późniejszych interpretacji jest to pierwszy odnotowany przypadek obserwacji UFO na terenie Słowacji.
XVIII w. - Odizolowana, biedna Słowacja zachowuje kulturową tożsamość w ramach monarchii węgierskiej, lecz przeżywa kryzys gospodarczy.
Rośnie przestępczość. Bezrobotni chłopi uciekają w góry i utrzymują się z rozboju; dlatego są nazywani zbójnikami. Powszechność biedy doprowadza do uznania zbójników za ludowych bohaterów walczących z wyzyskiem i niesprawiedliwością. Najsławniejszym z nich jest Juro Janošik (Janosik). Karierę rozpoczął w 1711 r. jako członek bandy, którą kieruje Uhorčik. W 1713 r. Juro zostaje schwytany i powieszony w Liptovskim Mikulašu na haku wbitym mu między żebra. Do legendy przechodzi jako ten, który odbierał bogatym, a dawał biednym.
Na Słowacji obecna jest też duża mniejszość węgierska, co wynika z wielowiekowego podporządkowania Słowacji Węgrom.
Od 1719 r. - Rozwój niemieckojęzycznej prasy w Czechach.
1740 r. - Po wstąpieniu na austriacki tron Marii Teresy wybucha konflikt Austrii z Prusami i Francją, które nie chcą uznać władczyni. Ostatecznie w 1741 r. Prusy zajmują należący do Czech Śląsk.
1756 - 1763 r. - Podczas wojny siedmioletniej Czechy są plądrowane i pustoszone prze kolejne armie.
1762 - 1813 r. - Pisarz Anton Bernolak z Trnavy, twórca słowackiego języka literackiego.
1782 r. - Likwidacja zakonów w państwie Habsburgów (jezuitów skasowano już w 1773 r.).
1784 r. - Cztery miasta Pragi (Stare Miasto, Nowe Miasto, Mala Strana, Josefov) łączą się w jedno.
XVIII - XIX w. - Preschburg jest głównym producentem wina w tej części Europy, kontynuując tradycje zapoczątkowane jeszcze przez Rzymian w III w. n.e.
Niestety pod koniec XIX w. mały owad Philoxera przywleczony z Ameryki wyniszcza winnice i dopiero po 1945 r. Słowacja odzyska dawne znaczenie jako producent wina.
1789 r. - Lekarz J. Becher (od niego pochodzi nazwa leczniczej wódki becherovki) analizuje gorące źródła w Karlsbad (osada Karlowy Vary założona ponoć w 1370 r. przez Karola IV), potwierdzając ich lecznicze własności. W XIX w. zachodnie Czechy stają znanym centrum wodolecznictwa.
1795 r. - W mieście Budweis (późniejsze czeskie Budějovice, czyli Budziejowice) Niemcy zakładają browar produkujący piwo typu lager. Z czasem piwo nazwane Budweiser trafi na stoły władców Austrii, Wirtembergi i innych krajów niemieckojęzycznych, a w końcu zyska ogólnoeuropejską renomę. Po powstaniu Republiki Czeskiej zaś firma przejdzie w ręce Czechów.
XVIII/XIX w. - Zaczyna się słowackie odrodzenie: slawista Pavel Josef Šafarik (1795-1861) bada słowacki język, a drukarnie w Trnavie stają się ośrodkiem słowackiej kultury.
1815 - 1856 r. - Ludovit Štur, syn protestanckiego pastora, słowacki pisarz i działacz na rzecz emancypacji Słowaków. Jego praca nad językiem powstrzymuje madziaryzację (przyjęcie kultury węgierskiej) Słowacji.
Od 1842 r. - W Pilznie (po niemiecku Pilsen) rusza produkcja słynnego piwa fermentacji dolnej, którego twórcą jest bawarski piwowar Josef Groll (1813-1887). Pilzno jest znane jako ośrodek browarnictwa już od 1295 r., lecz przez sześć stuleci powstawały tam wyłącznie ciemne piwa fermentacji górnej. Nowe piwo Pilsner Bier (nazwa używana od 1859 r.) stanie się wzorcowe dla rozmaitych jasnych lagerów, a pod nazwą Pilsner Urquell (od 1898 r.) zyska popularność w całej Europie. Nieprzypadkowo mieszkańcy Czech na równi z Bawarczykami słyną jako najlepsi producenci i smakosze piwa.
1848 - 1849 r. - W okresie Wiosny Ludów Czesi żądają zjednoczenia ziem Korony Czeskiej (Czechy, Morawy, Śląsk) w obrębie Austrii.
Szerzy się idea austroslawizmu, której głównym twórcą jest František Palacký (1798-1876). Zakłada ona utworzenie federacji państw pod berłem Habsburgów jako przeciwwagi dla rosyjskiego panslawizmu, czyli chęci podboju Słowian przez Imperium Rosyjskie. Najpełniej ten pomysł zostaje wyartykułowany podczas Zjazdu Słowiańskiego w Pradze (2-12 VI, 1848). Powstaje czeskie Stronnictwo Narodowe zapowiadające powstanie niepodległych Czech. Mimo spacyfikowania powstania przez austriackie wojska, które pod wodzą Alfreda Windischgrätza wkraczają do Pragi, Czesi zdobywają pewną autonomię, potwierdzoną przez cesarza Franciszka Józefa.
1848 r. - We wrześniu Słowacy organizują antywęgierskie powstanie, które tłumi węgierska armia. Ostatecznie opowiadają się za Habsburgami, z którymi łączy ich przywiązanie do katolicyzmu.
1862 - 1863 r. - Po wprowadzeniu nowej austriackiej konstytucji robotnicy tworzą pierwsze związki zawodowe (związek drukarzy, 1862) oraz kasy zabezpieczające przed skutkami utraty pracy i choroby (w Pradze w 1863 r.).
1869 r. - Powstaje nekropolia zasłużonych Czechów na Wyszehradzie.
Postępuje odrodzenie czeskiej kultury: Teatr Narodowy (Praga, 1868), Muzeum Narodowe (1884-1891), wystawa etnograficzna (1895), twórczość B. Smetany i A. Muchy.
1874 r. - Czeskie Stronnictwo Narodowe rozpada się na staroczechów postulujących autonomię w ramach Cesarstwa Austriackiego i młodoczechów żądających pełnej niepodległości.
1878 r. - Powstaje czeska Partia Socjaldemokratyczna.
1880 - 1900 r. - Czesi uzyskują prawo używania narodowego języka w miejscowych urzędach (1880), co spotyka się z protestami Niemców i propozycją podziału Czech na część niemiecką i czeską (1897, 1898). Na to jednak Czesi nie godzą się i czeski parlament zostaje rozwiązany (1900). W niemieckiej dotąd Pradze stopniowo odżywa język czeski.
1880 - 1919 r. - Milian R. Štefanik, słowacki astronom i działacz niepodległościowy (zginie w wypadku lotniczym).
1905 r. - W Czechach na południe od Pragi zaczyna się europejska kariera północnoamerykańskiego piżmaka (Ondatra zibethica). Kilka zwierząt ucieka z fermy hodowlanej i gatunek szybko rozprzestrzenia się w Europie jako dzikie zwierzę futerkowe.
1918 r. - Rozpad Austro-Węgier (abdykacja Karola I, 1916-1918). 28 X Czesi i Słowacy ogłaszają niepodległość. Pod naciskiem zachodnich mocarstw proklamują federacyjną republikę (30 V) ze stolicą w Pradze, chociaż przez tysiąc lat dotychczasowej historii nie tworzyli jednego państwa. Decyduje jednak bliskość kulturowa, a zwłaszcza podobieństwo języków.
Pojawiają się projekty powołania na tron Czechosłowacji cara Rosji, które jednak upadną, kiedy okaże się, że został zamordowany przez bolszewików.
Prezydentem (do 1935 r.) jest Tomaš Garrigue Masaryk (1850-1937), a ministrem spraw zagranicznych (od 1921 r. premierem) Edvard Beneš (1884-1948). Preschburg (Pozsony), zamieszkany głównie przez Niemców i Węgrów, Słowacy nazywają Bratysławą (Bratislava od ostatniego władcy Wielkich Moraw) i czynią stolicą Słowacji jako państwa w federacji z Czechami, choć katolicki ksiądz Andrej Hlinka (1864-1938) domaga się odrębnego państwa słowackiego.
Unicka Ruś Zakarpacka (Użhorod), zamieszkana przez bliskich Ukraińcom Rusinów, zostaje włączona do Słowacji. Natomiast na mocy układu z Trianon (4 VI 1920) Słowacji przypadną ziemie z liczną mniejszością węgierską, co stanie się wkrótce zarzewiem sporów i powodem do dyskryminacji Węgrów (na ich czele staje János Esterházy).
Wojna z Polską o Śląsk Cieszyński (1919) daje Czechom Zaolzie (na zachód od Olzy).
Dobra Habsburgów i innych rodów niemieckich zostają skonfiskowane, a rząd ogłasza świeckość państwa. Do 1920 r. walczy z próbami rewolucji komunistycznej. Dla uspokojenia mas rząd wykupuje i oddaje chłopom ziemię folwarków o powierzchni ponad 100 hektarów (1919). Wkrótce zostanie wprowadzona czeska waluta pod nazwą korony.
1921 - 1924 r. - Czechosłowacja podpisuje pakt wojskowy z Francją, mający zneutralizować imperialistyczne zapędy Niemiec i ZSRS.
1930 - 1934 r. - Wielki kryzys gospodarczy.
1933 r. - Praga nie popiera polskiego protestu przeciw Paktowi Czterech (zemści się to w roku 1938, kiedy Polacy zagarną Zaolzie), ponieważ liczy na współpracę ze Związkiem Sowieckim, która ma Czechosłowacji zapewnić bezpieczeństwo.
1935 r. - Antyniemiecki pakt wojskowy z ZSRS. Czechosłowacja staje się w pewnym sensie zakładnikiem Moskwy.
1935 - 1938 r. - Edvard Beneš jest drugim w historii prezydentem kraju.
1936 - 1938 r. - Powstaje (niedokończona) „czeska linia Maginota” - sieć potężnych bunkrów wzdłuż granicy z Niemcami.
1937 - 1938 r. - Niemcy sudeccy chcą oderwania Sudetów od Czechosłowacji, a w 1938 r. władze Niemiec otwarcie żądają przekazania im Sudetów. W tej sytuacji część wojskowych proponuje rozpoczęcie rozmów o utworzenia federacji z Polską, lecz Beneš odmawia. Na konferencji w Monachium (29-30 IX 1938 r.) Wielka Brytania, Francja i Włochy bez udziału przedstawicieli Czechosłowacji oddają czeskie Sudety Hitlerowi, licząc na utrzymanie pokoju w Europie. Gdyby Czesi podjęli walkę, umocniona granica na długo zatrzymałaby niemieckie wojska, a dobrze uzbrojona chociaż niezbyt liczna czeska armia zadałaby im duże straty. Tak się jednak nie stało z powodu decyzji mocarstw i Sudety wraz z linią umocnień bez walki przechodzą w ręce Niemiec.
Korzystając z agresywnej polityki Niemiec Polska zmierza do zaboru części terytorium Czechosłowacji i w tym celu polskie służby specjalne przysyłają kilkuset terrorystów mających zdestabilizować sytuację wewnątrz kraju. 2 października 1938 r. polskie oddziały zajmują Zaolzie w ponad 60% zamieszkane przez Polaków. W ciągu kilku miesięcy Polacy likwidują tam czeskie instytucje, zwłaszcza szkolnictwo.
1938 r. - Osłabienie państwa po utracie Sudetów przekłada się na rozluźnienie związków między członkami federacji, która teraz nazywa się Czecho-Słowacja.
1939 r. - Niemieckie oddziały wkraczają do Czechosłowacji, bez walki likwidując jej niepodległość. Emil Hacha zostaje zmuszony do podpisania kapitulacji, a Beneš ucieka do Londynu. 17 listopada powstaje czechosłowacki rząd na uchodźstwie w Paryżu przeniesiony potem do Londynu. Premierem rządu od 21 VII 1940 r. do 5 IV 1945 r. jest katolicki ksiądz Jan Šramek (1870-1956).
Hitler tworzy Protektorat Czech i Moraw jako część III Rzeszy.
Natomiast następcę Hlinki księdza Josefa Tiso (1887-1947) Hitler wzywa do Berlina, gdzie stawia mu ultimatum: albo stanie na czele wasalnego słowackiego państewka, albo cały kraj zajmą Węgrzy. Po powrocie do kraju Tiso ogłasza 15 marca powstanie Republiki Słowackiej i staje na czele katofaszystowskiego rządu sprzymierzonego z Hitlerem. Węgry zaś zajmują słowacką Ruś Zakarpacką (Użhorod) na wschodzie oraz część obszaru na południowy wschód od Bratysławy.
- 1939 - 1944 r. - Słowacja pod rządami Tiso jest wolna od bezpośrednich działań wojennych, chociaż na jej terenie zostają rozmieszczone wojska Hitlera. Większość ludności prowadzi spokojne, a na tle głodującej Europy wręcz dostatnie życie. Tylko dwie dywizje słowackich żołnierzy zostają wysłane na front jako sojusznicy Niemców.
Z drugiej strony jednak katolicki rząd Tiso jest zdecydowanie antysemicki i chętnie przyjmuje niemieckie ustawy skierowane przeciw Żydom. Nie pomaga nawet sprzeciw wysłannika Watykanu Giuseppe Burgio. Rząd Tiso płaci Niemcom po 500 marek od osoby za przejęcie prawie 58 tysięcy słowackich Żydów. Oficjalnie Tiso nie wie, co się z nimi stanie: większość z nich zostaje zamordowana w obozach w Sobiborze, Bełżcu, Majdanku czy Auschwitz. Jedynym posłem w słowackim parlamencie, który otwarcie sprzeciwia się wysyłaniu Żydów do Niemiec (1942) jest János Esterházy, przywódca słowackich Węgrów.
Ponad 30 tysięcy Żydów przeżywa wojnę na Słowacji dzięki fałszywym papierom. W Bratysławie I. Lichtenfeld organizuje żydowską samoobronę opartą między innymi na oryginalnym, śmiercionośnym stylu walki krav maga. Większość ciosów jest kierowanych na najwrażliwsze punkty na ciele przeciwnika - gardło, splot słoneczny, kość łonową, genitalia, oczy, głowę. W 1940 r. Lichtenfeld ucieka do Palestyny, a krav maga stanie się potem elementem wyszkolenia izraelskiego Mosadu.
1940 - 1942 r. - Toczą się rozmowy polsko-czechosłowackie na temat utworzenia federacji (wspólna deklaracja opublikowana w Londynie 3 VI 1942) przerwane 12 XI 1942 r. przez Beneša pod naciskiem ZSRS, ponieważ Stalin nie chce silnego państwa u swoich zachodnich granic.
27 V 1942 r. - Zamach na protektora Czech i Moraw, szefa tajnej policji R. Heydricha (umrze 4 VI) w Pradze. Niemcy w odwecie mordują ok. 6000 Czechów, w tym wszystkich mężczyzn w Lidicach i Lezakach.
Lato 1944 r. - Kiedy od wschodu nadciąga sowiecka armia, szef sztabu generalnego Słowacji Jan Golian (1906-1945) zaczyna przygotowywać powstanie w porozumieniu z Sowietami i rządem na uchodźstwie w Londynie. Latem pojawiają się sowieccy partyzanci, który jednak nie mając żadnego zaopatrzenia napadają i rabują ludność. Dlatego 9 sierpnia słowackie władze zarządzają przeciwko nim akcję zbrojną.
29 VIII 1944 r. - W Słowacji wybucha powstanie, na czele którego staje Jan Golian oraz przysłany z Londynu przez Związek Sowiecki Rudolf Viest (1890-1945). Powstańcy zajmują tylko środkową część Słowacji z centrum w Bańskiej Bystrzycy. Armia Czerwona zatrzymuje się na Przełęczy Dukielskiej. W wyniku walk ze słowackimi oddziałami wiernymi Tiso i armią niemiecką wojska Goliana zostają pokonane i rozbrojone, a Bańska Bystrzyca zdobyta (27 X). Golian i Viest poddają się i zostaną zamordowani w obozie koncentracyjnym we Flossenburgu. Nieliczne grupy słowackich partyzantów utrzymują się wyłącznie w górach. Łącznie zginęło do 14 tysięcy powstańców, 3600 było rannych, a 10 tysięcy trafiło do niewoli. Straty po stronie faszystowskiej to ok. 4200 zabitych żołnierzy Tiso i Niemców, 300 rannych i 5 tysięcy wziętych do niewoli. 30 października ksiądz Tiso odprawia w Bańskiej Bystrzycy uroczystą mszę dziękczynną za stłumienie buntu.
1945 r. - W Koszycach władzę obejmuje zależny od ZSRS komitet komunistyczny.
Niemcy zostają wysiedleni, zwłaszcza z Sudetów i Bratysławy, która staje się miastem słowackim. Armia czeska zajmuje Kłodzko i Racibórz (grozi wojna z Polską), lecz wycofuje się na rozkaz Stalina. Śląsk Cieszyński (Zaolzie) pozostaje czeski z granicą w Cieszynie (na początku XXI w. już tylko 8% ludności tego rejonu będą stanowić Polacy). Ruś Zakarpacka na wschód od rzeki Uż zostaje włączona do Ukrainy (40 tysięcy osób wywiezionych do stalinowskich obozów). Mniejszość węgierska na Słowacji zostaje poddana represjom, a jej przywódca J. Esterházy trafia do więzienia, gdzie umiera.
Ksiądz Tiso zostaje aresztowany i postawiony przed sądem za kolaborację z Niemcami, udział w zbrodniach wojennych i wydanie na śmierć tysięcy słowackich Żydów. Mimo protestów Watykanu Tiso zostaje skazany na śmierć i powieszony.
- 1946 r. - Prezydentem Czechosłowacji znów zostaje wybrany Edvard Beneš.
W 1947 r. chce przyjąć amerykański Plan Marshalla, na co nie godzą się okupujący kraj Sowieci. W lutym 1948 r. sowieccy agenci i czescy komuniści dokonują puczu w Pradze. Na ich czele staje stalinowiec Klemens Gottwald (rządzi do śmierci w 1953 r.) jako marionetkowy premier. Gottwald żąda od Beneša zaakceptowania nowego rządu złożonego z komunistów, lecz prezydent odmawia, a 7 czerwca podaje się do dymisji i odchodzi z polityki (umiera trzy miesiące później). Ostatni niekomunista w rządzie Jan Masaryk zostaje zamordowany. Wybuchają walki między zwolennikami wolnych Czech i stanowiącymi mniejszość komunistami, lecz z „braterską pomocą” wkracza armia sowiecka i krwawo łamie opór Czechów. Fabryki i pola zostają znacjonalizowane, a kontrolę nad gospodarką przejmuje partia komunistyczna.
Terror dosięga rządzących. Przykładem jest pokazowy proces Rudolfa Slansky’ego w Pradze (1952): 14 czeskich komunistów oskarżono o antystalinowski spisek, podkreślając przy tym żydowskie pochodzenie 11 z nich: 11 osób zostaje powieszonych, a 3 otrzymują wyrok dożywotniego więzienia. Pogłębia się zależność od ZSRS, czego symbolem jest stojący w Pradze od 1955 r. największy na świecie posąg Stalina. Marionetkowa Socjalistyczna Republika Czechosłowacji (proklamowana w 1960 r.) należy do kierowanych przez Sowietów Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej i Układu Warszawskiego.
Kościół katolicki, szczególnie w Czechach, jest kontrolowany przez władze, a większość duchownych współpracuje z komunistami. Rząd zwalcza mniejszości na Słowacji: unickich Rusinów, Cyganów i Węgrów. Ludność zostaje poddana restrykcjom na wzór ZSRS: odebranie własności, pozbawienie paszportów, pełna inwigilacja, więzienie i mordowanie przeciwników politycznych. Granice zostają zamknięte, a ewentualne pozwolenie na wyjazd staje się nagrodą za lojalność wobec komunistycznych władz. Młodzi ludzie, zwłaszcza wykształceni, stają się więźniami we własnym kraju, a wyjeżdżający za granicę poza obóz sowiecki muszą pozostawiać kogoś z rodziny jako rodzaj zakładnika gwarantującego, że wrócą.
- 1968 - 1969 r. - Próba reform znana jako Praska Wiosna. Szef państwa, Słowak Alexander Dubček (1921-1970) planuje budować „komunizm z ludzką twarzą”: chce przeprowadzić wybory w partii, wolność słowa i reforma gospodarki. Dubček głosi hasło czterech S: Socjalizm! Sojusz! Suwerenność! Swoboda! Sojusz w tym haśle oznacza sojusz z ZSRS, co nie powinno dziwić, ponieważ Dubček jest komunistą urodzonym, wychowanym i wykształconym w ZSRS. Częściej i lepiej mówi po rosyjsku niż słowacku.
Mimo zdecydowanie promoskiewskiego charakteru zmian i uznania, że Moskwa rzekomo w „naturalny” sposób powinna przewodzić narodom słowiańskim, interwencyjne wojska ZSRS, Polski, Węgier i Bułgarii najeżdżają Czechosłowację (21 VIII 1968). Za radą polskiego generała Jaruzelskiego armia NRD nie wkracza do Czech, ponieważ kojarzyłoby się to z niemiecką aneksją Sudetów w 1938 r.
Ruch reformatorski zostaje krwawo stłumiony, a antykomunistyczni aktywiści poddani represjom, pozbawiani pracy, bici, więzieni i mordowani „przez nieznanych sprawców”. Dubček rzekomo wypada z okna, a według innej wersji popełnia samobójstwo: w Pradze mówi się, że wyskoczył zamykając za sobą okno. Dopiero pół wieku później po obaleniu komunizmu oficjalne śledztwo wykaże, że Dubček został zamordowany.
Symbolem walki z komunizmem staje się czeski student Jan Palach (1948-1969), który 16 stycznia 1969 r. dokonuje samospalenia na ulicy w Pradze na znak sprzeciwu wobec komunistycznego reżimu i napaści sąsiadów na Czechosłowację. Mimo że komuniści ukrywają samobójstwo Palacha, kolejni Czesi protestują przeciw sowieckiej okupacji samospaleniem: Josef Hlavaty (20 stycznia 1969 r.), Jan Zajic (25 lutego 1969 r.) i Evžen Plocek (4 kwietnia 1969 r.).
1974 r. - Uruchomienie metra w Pradze.
Od 1975 r. - Brak wolnego rynku i konkurencji doprowadza do jawnego kryzysu gospodarki, ale ideologiczne ograniczenia narzucone przez komunistów uniemożliwiają wprowadzenie koniecznych reform.
1988 - 1989 r. - W Czechosłowacji działa szereg antykomunistycznych organizacji, w tym ruch Karta 77. Powtarzają się antyrządowe demonstracje, podczas których kilkaset osób zostaje rannych i uwięzionych. Wśród aresztowanych jest też znany czeski dramaturg Vaclav Havel.
1989 r. - W listopadzie, pod naciskiem kolejnych demonstracji, polityki Gorbaczowa, który dopuszcza zjednoczenie Niemiec i częściowo wzorując się na Polsce, gdzie po wyborach odrzucono komunizm dokonuje się czeska „aksamitna rewolucja” - pokojowe oddanie władzy przez komunistów. Powstaje rząd koalicyjny, a w grudniu 1989 r. Havel zostaje wybrany na prezydenta. Następuje demokratyzacja państwa, zniesienie centralnego sterowania gospodarką i masowa prywatyzacja. Coraz wyraźniejszy jest odwrót od niewydolnej komunistycznej gospodarki.
15 II 1991 r. - Podczas spotkania na zamku w węgierskim Wyszehradzie przywódcy Węgier, Czechosłowacji i Polski tworzą Grupę Wyszehradzką obejmującą te trzy państwa, aby wzajemnie się wspomagały w drodze do NATO i zjednoczonej Europy oraz broniły przed ekspansjonizmem Rosji.
1993 r. - Czechosłowacja rozpada się na Czechy (10 milionów mieszkańców) z prezydentem V. Havlem (dwie kadencje do 2003 r.) i Słowację (ponad 5 milionów mieszkańców).
Czechy przyjmują godło państwowe obejmujące kraje tradycyjnie zaliczane do Korony Czeskiej: czeski lew, morawski orzeł i śląski czarny orzeł z półksiężycem.
Ponad połowa Czechów i ponad jedna trzecia Słowaków jest bezwyznaniowa, chociaż Słowacja ma wciąż bardzo mocne tradycje katolickie.
Od 1999 r. - Czechy i Słowacja coraz bardziej wiążą się z krajami Zachodu. Mimo protestów Rosji oba państwa wstępują do NATO (Czechy w 1999 r. a Słowacja w 2002 r.) i Unii Europejskiej (2004). Słowacja zaś wkrótce przyjmuje euro jako oficjalną walutę (2009).
Ok. 2000 r. - Zaczyna się odrodzenie kultury Rusinów i ich unickiego kościoła we wschodniej Słowacji.
2002 r. - Wielka powódź zalewa niemal połowę Czech, w tym także Pragę.
2020 r. - Pandemia Covid-19.