Alaska i Aleuty

  • VI - X w. n.e. - W północnej części Alaski formują się plemiona eskimoskiej kultury Thule.

Archipelag Aleutów zamieszkują zaś rybackie i myśliwskie plemiona spokrewnione z ludami wschodniej Syberii.

  • X - XIII w. - Eskimosi Thule ekspandują na północne krańce Ameryki aż do Grenlandii.

Z czasem na Alasce wyodrębnia się grupa Eskimosów Pacyficznych, które utrzymują się głównie z połowu łososia oraz polowania na foki, łosia lub karibu. Inni Eskimosi żyją z polowania na foki, czasem wieloryby: Mackenzie (u ujścia tej rzeki), Copper (u ujścia Coppermine), Eskimosi Centralni (Ziemia Baffina), Labradorscy i Grenlandzcy. Wyjątek stanowią Cariboo na zachód od Zatoki Hudsona, którzy specjalizują się przede wszystkim w polowaniach na karibu. Dzięki dostępowi do drewna alaskańscy Eskimosi budują drewniane domy, czasem na palach, żeby zabezpieczyć się przed powodziami.

Centrum Alaski zajmują indiańscy myśliwi i zbieracze Athapask: Koyukon, Tanana, Tanaina, Kutchin, Tutchone.

Pokrewne Eskimosom i używające podobnych języków plemiona Unangan (Aleuci) na Aleutach polują na foki i wieloryby; największe zagęszczenie ludności unangańskiej jest na wyspie Unalaska. Unanganie budują obronne osady na szczytach niedostępnych skał, gdzie można wejść tylko jedną wąską i stromą ścieżką.

  • XVI - XVII w. - Myśliwskie wyprawy Kozaków z Syberii sporadycznie odwiedzają wybrzeża Alaski w poszukiwaniu skór fok, morsów i niedźwiedzi.

  • 1728 r. - Vitus Bering płynie z Ochocka (w 1727 r.), bada cieśninę między Czukotką i Alaską, dociera do Wyspy Świętego Wawrzyńca i wraca do Ochocka (1729).

  • 1732 r. - Rosjanin Fiodorow dopływa do Alaski. Jest odtąd uważany za jej odkrywcę.

  • 1740 r. - Ekspedycja Vitusa Beringa i Aleksieja Czirikowa wyrusza z Ochocka w kierunku Alaski. Statek Czirikowa Swiatoj Pawieł zatrzymuje się u wybrzeży jednej z wysp Archipelagu Aleuckiego (1740). Chcąc zjednać tubylców kapitan wysyła na brzeg łódź z dziesięcioma marynarzami i darami. Kiedy po dwóch dobach nie ma wieści o losach łodzi, Czirikow każe przeprowadzić zwiad, lecz czterej zwiadowcy również znikają, więc Rosjanie decydują się porzucić niebezpieczne wybrzeże.

W 1741 r. Bering przepływa wzdłuż Aleutów, Wysp Szumagina i Kodiak do Wyspy Kayak, skąd zawraca na zachód.

  • Po 1741 r. - Rosyjska eksploatacja Wysp Aleuckich powoduje gwałtowny spadek liczebności Aleutów między innymi przez masowe mordy. Na przykład kapitan Sołowiow ustawia kilkunastu Unangan jednego za drugim, żeby sprawdzić, ilu przebije jeden pocisk małej armaty (zabija dziewięciu). Odbywają się gwałty na miejscowych kobietach i palenie wiosek wraz z mieszkańcami. Już nie pomagają tradycyjne schronienia na niedostępnych górach. W dodatku choroby nieznane na Aleutach zabijają lokalnie nawet 80% mieszkańców. Tak zaczyna się kolonizacja.

  • 1763 r. - Rosyjski myśliwy poszukujący futer Stiepan Głotow dociera do wyspy Kodiak. Zastaje tam plemię Suqpiaq wykazujące daleko idące podobieństwa do mieszkańców Aleutów.

  • 1778 r. - J. Cook płynie wzdłuż południowych brzegów Alaski, przez Aleuty i Cieśninę Beringa na Morze Czukockie, skąd wraca obok Wyspy Świętego Wawrzyńca, Świętego Mateusza i Wysp Pribyłowa.

  • 1784 r. - Syberyjscy myśliwi i handlarze skórami zakładają pierwszą stałą osadę rosyjską na wyspie Kodiak. Wywożą stąd futra upolowanych fok i morsów poszukiwane przede wszystkim w Chinach.

  • 1786 r. - Rosjanin G. Pribyłow odkrywa wulkaniczne Wyspy Pribyłowa na północ od Aleutów.

  • 1791 r. - A. Malaspina nawiązuje kontakt z ludem Tlingit w zatoce Yakutat w południowej Alasce i zbiera dane etnograficzne. Wielki lodowiec nad Yakutat zostaje nazwany potem nazwiskiem Malaspiny.

  • 1792 - 1793 r. - Grigorij Szelichow i Iwan Golikow oraz 20 rzemieślników i 10 rodzin zostają wysłani przez generał-gubernatora Irkucka, aby rozbudować rosyjską osadę na wyspie Kodiak.

  • 1794 r. - Na Kodiaku zaczyna działalność misja Cerkwi rosyjskiej, a rok później Rosjanie budują tam pierwszą w Ameryce świątynię prawosławną. W następnych latach powstanie sieć prawosławnych parafii rozsianych wzdłuż wybrzeży Alaski.

  • 1799 r. - Na życzenie cara Pawła I powstaje Kompania Rosyjsko-Amerykańska mająca służyć Rosjanom do eksploatacji Alaski. Szefem kompanii zostaje Aleksandr Baranow, który buduje Nowoarchangielsk, fort i osadę na południowym wybrzeżu Alaski odebranym Indianom Tlingit. Nowoarchangielsk staje się bazą dla myśliwskich wypraw i rosyjskiej ekspansji w Ameryce.

Kompania Rosyjsko-Amerykańska chce nawiązać współpracę z hiszpańskimi władzami Kalifornii, żeby zapewnić sobie stałe zaopatrzenie w żywność. Z drugiej zaś strony Rosjanie sami próbują ekspandować na południe. Zakładają osady na amerykańskim wybrzeżu w rejonie wyspy Vancouver (późniejsza Kolumbia Brytyjska), Gór Kaskadowych (w Oregonie) i w Kalifornii (Fort Ross istniejący w latach 1812-1841).

  • 1802 r. - Indianie Tlingit zdobywają Nowoarchangielsk; zabijają 24 Rosjan i 200 Aleutów, a pojmanych zamieniają w niewolników. Tylko nielicznym udaje się uciec.

  • 1804 r. - Kapitan Baranow wraca na okręcie wojennym Newa ze 150 Rosjanami i 700 Aleutami. Na jego rozkaz okręt ostrzeliwuje Indian Tlingit w Nowoarchangielsku, a następnie rosyjskie siły szturmują umocnienia, ale zostają odparte. Jednak zapasy prochu w forcie są ograniczone, więc Tlingit, nie mogąc się dłużej bronić, w końcu opuszczają Nowoarchangielsk. Baranow zaś nakazuje odbudować rosyjską osadę nazwaną później Sitką.

  • 1808 r. - Decyzją Baranowa Sitka staje się oficjalną stolicą rosyjskiej Alaski.

  • 1824, 1825 r. - Umowy rosyjsko-brytyjska i rosyjsko-amerykańska określają granice wpływów w Ameryce Północnej.

  • 1834 r. - Jan Weniaminow i Iwan Pankow opracowują prawosławny katechizm dla Aleutów.

  • 1839 r. - Kompania Rosyjsko-Amerykańska zawiera układ z Kompanią Zatoki Hudsona, żeby zmniejszyć napięcie między handlowymi rywalami, a nawet nawiązać współpracę i zintensyfikować transport rzeczny wewnątrz kontynentu.

  • 1848 r. - Sobór św. Michała Archanioła w Sitce staje się siedzibą prawosławnego biskupstwa Kuryli, Kamczatki i Aleutów.

  • Ok. 1860 r. - Wytępienie większości morskich ssaków wokół Alaski powoduje spadek zainteresowania Moskwy tymi obszarami, ponieważ Rosjanie widzą w Alasce przede wszystkim źródło skór i futer.

  • 1867 r. - Rosja przeżywająca finansowe kłopoty po przegranej wojnie krymskiej potrzebuje pieniędzy. W tej sytuacji amerykański minister spraw zagranicznych William H. Seward za 7,2 miliona dolarów kupuje od Rosji dla Stanów Zjednoczonych Alaskę razem z Wyspą Świętego Wawrzyńca (Saint Lawrence), Wyspą Świętego Mateusza (Saint Matthew) i Wyspami Pribyłowa (Pribilof Islands) oraz Aleuty (do wyspy Attu włącznie) i ok. 23 700 km2 Morza Beringa.

Jest to wydarzenie brzemienne w skutki. Gdyby Rosjanie zatrzymali Alaskę, stałaby się możliwa ich dalsza wędrówka w głąb kontynentu i na południe wzdłuż wybrzeży. Jednak sprzedaż zablokowała możliwość rosyjskiej ekspansji w Ameryce. Dla mieszkańców Alaski zaś dzień 18 października jest świętem, kiedy celebrują rocznicę przejścia pod władzę USA.

  • 1872, 1880 r. - Odkrycie złota koło miasta Sitka i w Juneau. Gdyby złoto znaleziono kilka lat wcześniej, Rosjanie prawdopodobnie nie sprzedaliby Alaski, lecz teraz mogą już tylko żałować. Zaczyna się gorączka złota, która okazuje się kolejnym nieszczęściem dla mieszkańców Alaski, ponieważ wśród przybywających z różnych krajów poszukiwaczy co pewien czas wybuchają epidemie. Dla miejscowej ludności odra, grypa i inne choroby przywleczone z Europy czy Azji są na ogół śmiertelne.

  • 1879 r. - Amerykanin George W. De Long bezskutecznie próbuje zdobyć Biegun Północny, idąc z Cieśniny Beringa.

  • 1889 r. - Koło góry Fairweather na Alasce amerykański poszukiwacz złota fotografuje zdumiewający miraż przypominający zabudowania. Stanie się to podstawą do fantastycznych opowieści o mieście rzekomo ukrytym gdzieś w dzikim kraju. Przez wiele lat wędrowcy będą potem poszukiwali mitycznego miasta, ale oczywiście niczego nie znajdą.

  • Od 1890 r. - Protestanccy misjonarze działają wśród Eskimosów na Alasce.

  • 1891 r. - Renifer (Rangifer tarrandus) zostaje sprowadzony na Alaskę, aby zastąpić miejscowego karibu eksploatowanego przez Eskimosów i Indian. Populacja renifera bardzo szybko rośnie, wyjada większość dostępnych roślin (zwłaszcza porostów) i równie szybko się załamuje wyniszczona głodem (1896). Pozostaje mała grupa reniferów rozmnażająca się odpowiednio do możliwości (ekologicznej „pojemności”) ubogiego alaskańskiego środowiska. Jest to przykład nieprzewidzianych skutków introdukcji obcego gatunku do nowego kraju, ale także pokaz zdolności adaptacyjnych organizmów w nowym środowisku.

  • 1896 r. - Odkrycie złota w strumieniu Bonanza Creek, a potem w Eldorado Creek (dopływy rzeki Klondike) zaczyna największą gorączkę złota w historii Kanady i Alaski. W 1897 r. po bogactwo wyrusza ok. 100 tysięcy mężczyzn, z czego nad Jukon dociera ok. 40 tysięcy, jakiekolwiek złoto znajduje kilka tysięcy, a bogactwo zaledwie parę osób.

Mimo błota i komarów latem a mrozów zimą, poszukiwacze przenoszą na plecach lub psich zaprzęgach kilkaset kilogramów ekwipunku. Robią to etapami: w kilku nawrotach transportują cały sprzęt na dystansie 20-40 km, a potem powtarzają operację, aby przebyć kolejne kilkadziesiąt kilometrów, potem następne i tak dalej. Aby więc przewieźć cały sprzęt na odległość 200-300 km, zazwyczaj muszą przebyć kilka tysięcy km.

Przy ujściu Klondike do Jukonu powstaje osada prymitywnych drewnianych domów Dawson, która po kilku latach będzie miała już ponad 30 tysięcy mieszkańców. Dawson niemal natychmiast staje się miejscem ucieczki dla przestępców i awanturników oraz centrum hazardu i zbrodni. Z drugiej strony powstają tu saloony, hotele, banki, kościoły i miejscowa gazeta jak w każdym kanadyjskim mieście.

  • 1897 r. - Amerykański poszukiwacz złota W. Dickey odkrywa Denali najwyższy szczyt Alaski i całej Ameryki Północnej (6194 m). Nazywa górę McKinley od nazwiska senatora i późniejszego prezydenta USA.

  • 1898, 1902 r. - Kolejne odkrycia złota w Nome i koło Fairbanks (osada górnicza nad rzeką Chena założona w 1901 r. przez E. T. Barnetta) powodują, że mimo strasznych warunków i niebezpieczeństw tysiące ludzi znowu ruszają na poszukiwania. Kopią tunele lub głębokie rowy, a wydobyty piasek przepłukują wodą na metalowych misach, żeby oddzielić ciężkie grudki złota od lżejszej skały. Setki ludzi ginie w zawalonych tunelach, przysypanych przez osuwające się skały lub spadając w przepaść. Zdarzają się też zabójstwa, ale nie ma bezprawia, ponieważ społeczność poszukiwaczy stosuje surowe, intuicyjnie jednoznaczne prawo, które nakazuje karać śmiercią za śmierć, za rabunek czy oszustwo. Wyroki nie muszą być oficjalnie podejmowane czy ogłaszane, a wykonują je sami zainteresowani, co jest o tyle zrozumiałe, że każdy ma broń.

  • 1900 r. - Na południu Alaski dwaj poszukiwacze Clarence Warner i Jack Smith znany jako Tarantula odkrywają wielkie złoża bardzo czystej miedzi rodzimej. Wkrótce potem znany amerykański inwestor Stephen Birch postanawia eksploatować te złoża, ponieważ miedź jest niezbędna dla przemysłu, na przykład do produkcji łusek pocisków, oraz do elektryfikacji kraju.

Birch buduje linię kolejową przez bardzo trudny obszar gór i rzek, gdzie systematycznie zdarzają się powodzie oraz pojawiają się płynące góry lodowe zagrażające mostom i drogom. Kolej ma wywozić miedź wydobywaną w pięciu kopalniach, gdzie w bardzo trudnych warunkach pracują robotnicy poszukujący pracy lepiej płatnej niż w innych przedsiębiorstwach w USA. W szczytowym okresie pracuje tam ok. 600 robotników mieszkających w miasteczku Kennecott,, którym nie wolno pić alkoholu ani sprowadzać rodzin. Kopalnie działają do 1939 r., kiedy okaże się, że złoża zostały niemal wyczerpane, a kryzys gospodarczy zredukował zapotrzebowanie na miedź. Robotnicy będą jednak pracować do ostatniego momentu, ponieważ nikt ich ostrzeże o planach zamknięcia kopalni. Kto nie wyjedzie ostatnim pociągiem, zostanie porzucony, a niegdyś tętniące życiem Kennecott z dnia na dzień przekształci się w opustoszałe miasto duchów. W 1978 r. Kennecott zostanie uznane za zabytek i stanie się celem turystów.

  • 1906 r. - Amerykanie przenoszą stolicę Alaski do Juneau.

Amerykański lekarz i polarnik Frederick Albert Cook ogłasza, że jako pierwszy wspiął się na szczyt McKinley, lecz jego relacja jest niekompletna i mało wiarygodna, więc zostaje uznany za oszusta.

  • 1912 r - Potężna (VEI = 6) erupcja wulkanu Novarupta na Alasce jest słyszalna nawet w odległości 1000 km, a popiół wulkaniczny tworzy kilkucentymetrową warstwę w Kodiak oddalonym o 160 km. Pod ciężarem popiołu walą się tam dachy, lawiny popiołu schodzące z gór niszczą budynki i większość spośród ok. 500 mieszkańców Kodiaku cierpi na podrażnienia oczu i płuc.

  • 1914 r. - Budowa linii kolejowej łączącej Fairbanks z ważnym portem w Seward. Jako baza dla prowadzonej budowy powstaje nowa osada Anchorage (po angielsku nazwa oznacza kotwicowisko lub przystań).

  • 1918 r. - Pandemia hiszpanki dociera do Alaski. Przykładem losu niektórych małych społeczności jest eskimoska osada Taller Mission (późniejsza Brevig Mission). Listonosz przywleka grypę i w ciągu niewielu dni umierają 72 osoby spośród 80, jakie tam mieszkają.

Właśnie tu w latach 1951 i 1997 amerykański lekarz Johan Hultin będzie poszukiwał wirusa grypy zakonserwowanego w zwłokach ofiar pogrzebanych w wiecznej zmarzlinie. Zebrane próbki przekaże mikrobiologowi Jeffery’emu Taubenbergerowi, który odtworzy zabójczego wirusa dla celów badawczych.

  • 1922 r. - Jedno z najdramatyczniejszych wydarzeń w dziejach Alaski. Gwałtowna erupcja lawy płynącej z prędkością 100-300 km/h zalewa powierzchnię około 150 km2 w dolinie zwanej odtąd Doliną Tysiąca Dymów, ponieważ gazy i para wodna uwalniają się z lawy przez kilka następnych dziesięcioleci.

  • 24 I 1925 r. - W mieście Nome na alaskańskim wybrzeżu Morza Beringa stwierdza się błonicę u dwanaściorga dzieci. Wkrótce wybucha epidemia, a lek na tę chorobę znajduje się w odległym o 1600 km Anchorage. Można go przewieźć pociągiem do miasta Nenana, lecz stamtąd pozostaje jeszcze ok. 1000 km do Nome. Nie ma dróg, rzeki są zmarznięte, panują temperatury rzędu -40oC, a wiatry o prędkości 100km/h uniemożliwiają użycie samolotu. W tej sytuacji władze Nome wysyłają do Nenana 20 psich zaprzęgów licząc, że przynajmniej część z nich powinna wrócić z lekiem w ciągu ok. 13 dni. Prowadzący jeden z zaprzęgów Gunnar Kaasen odbiera paczkę z lekiem w wiosce Bluf 1 lutego. Niestety, w drodze powrotnej po kilku godzinach Kaasen chwilowo traci wzrok w skutek śnieżnej ślepoty. Wtedy rolę przewodnika przejmuje pies rasy husky Balto i przez następnych 20 godzin mimo śnieżycy samodzielnie prowadzi zaprzęg do Nome. Cała 1000-kilometrowa podróż zajęła tylko 6 dni. Balto zaś zostaje uznany za bohatera, a w nowojorskim Central Parku staje jego pomnik.

  • 1931 r. - Należący do Kompanii Zatoki Hudsona statek Baychimo wiozący ładunek skór zostaje uwięziony w lodach na północ od Alaski. Załoga przechodzi po lodzie około pół mili do miasta Barrow.

Statek ma ciekawą historię. Zbudowano go w 1914 r. w Göteborgu dla armatora niemieckiego i pod nazwą Ångermanelfven pływał po Bałtyku. W 1918 r. przejęli go Brytyjczycy w ramach reparacji wojennych, przetransportowali do Kanady i w 1921 r. nazwali Baychimo. Opuszczony w 1931 r. krąży po arktycznych wodach jako statek-widmo, stając się przyczynkiem do opowieści o Latającym Holendrze. Ostatni raz jest widziany na Morzu Czukockim w 1969 r.

  • 1942 r. - Po zajęciu przez Japończyków dwóch wysp w archipelagu Aleutów Amerykanie budują bazę wojskową na Alasce i drogę Alaska Highway (ponad 2300 km) przez Kanadę do USA, aby sprawnie przerzucać wojska w razie zagrożenia.

  • 1944 r. - Na Wyspie Świętego zostają wprowadzone renifery jak źródło mięsa. Do roku 1965 ich liczba rośnie prawie 200-krotnie, a potem wymierają do lat 1980. Przyczyną jest brak odpowiedniej ilości roślin, którymi zwierzęta się żywiły.

  • 1945 - 1946 r. - Seria wojskowych wypraw Amerykanów do Arktyki.

W latach zimnej wojny na północnych brzegach Kanady powstanie 27 stacji radarowych ostrzegających przed ewentualnym sowieckim atakiem, bazy lotnicze i morskie od Alaski do Ziemi Baffina (budowa zakończona w 1957 r.) oraz 4 stacje na Grenlandii (budowa do 1961 r.). W latach 1990. zostaną w większości porzucone, a zastąpią je bazy i wyrzutnie rakiet (na przykład w Fort Greely na Alasce) w ramach tarczy antyrakietowej broniącej USA.

  • 1950 r. - Na ogromnych obszarach Alaski mieszka ok. 60 tysięcy ludzi, z czego tylko ok. 2000 to rdzenna ludność indiańska, eskimoska czy aleucka. Większość alaskańczyków mieszka w małych osadach, a tylko nieliczni w miastach.

  • 1957 r. - Powstaje pierwszy szyb naftowy w Cook Inlet koło półwyspu Kenai.

Zaczyna się masowy napływ ludzi związany z rozwojem wydobycia ropy naftowej.

  • 8 VII 1958 r. - Ogromne osuwisko wywołane przez trzęsienie ziemi schodzi ze zbocza fiordu do Zatoki Lituya na południowym wybrzeżu Alaski niedaleko granicy z Kanadą. Skały i ziemia wypychają wodę, która między stromymi ścianami fiordu wznosi się ok. 530 m nad poziom oceanu. Jest to najwyższe odnotowane dotąd przez człowieka tsunami. Fala niszczy las i zrywa ziemię do gołej skały. Ginie niewiele osób, ponieważ obszar jest bezludny. Jeden ze świadków opowiada, że był na łodzi, która na fali wzniosła się wysoko ponad drzewa i szczęśliwie opadła na dno zatoki.

  • 1959 r. - Alaska zyskuje status samodzielnego stanu w ramach Stanów Zjednoczonych.

  • 1962 r. - Na Oceanie Arktycznym jest realizowany amerykański projekt COLDFEET, jedna z bardziej spektakularnych operacji zimnej wojny. Kiedy w maju pokrywa lodowa na powierzchni oceanu niespodziewanie zaczyna się kruszyć, Sowieci muszą opuścić stację nasłuchową, która śledziła ruchy amerykańskich okrętów podwodnych pływających pod lodem. Spieszą się, żeby odlecieć, zanim poruszające się masy lodu zniszczą pas startowy dla samolotu. Porzucają więc cały sprzęt i dokumentację działalności sądząc, że i tak nikt nie może ich przejąć. Tymczasem Amerykanie w tajemnicy zrzucają dwóch spadochroniarzy, żeby zabrali materiały znalezione w stacji. Podczepiają je potem do balonu, który zostaje przechwycony przez przelatujący górą samolot wyposażony w odpowiedni zaczep. W ten sam sposób bez lądowania samolot zabiera też obu ludzi. Amerykanie będą stosowali tę metodę przez kilka następnych dziesięcioleci, a nawet pojawi się ona w jednym z filmów o Jamesie Bondzie.

  • 27 III 1964 r. - Alaskę nawiedza jedno z najsilniejszych odnotowanych w historii trzęsień ziemi: 8-9,2 w skali Richtera. Na szczęście kataklizm dotyka tereny niezaludnione. Do Kodiak dociera tsunami, które niszczy kilka nadbrzeżnych osad.

  • 1968 r. - Odkrycie ropy naftowej na Alasce koło Prudhoe Bay. Za kilka lat złoża na Alasce okażą się istotnym elementem energetycznej niezależności USA, kiedy OPEC zacznie gwałtownie podnosić ceny ropy.

  • 1968 r. - Brytyjska ekspedycja po raz pierwszy przechodzi pieszo całą Arktykę z Alaski przez biegun do Svalbardu.

  • 1972 r. - W North Slope Borough Eskimosi otrzymują autonomię i samorząd.

  • 1972 r. - W październiku „znika” samolot Cesna lecący z Anchorage do Juneau. Mimo zakrojonych na wielką skalę poszukiwań nie udaje się odnaleźć śladów katastrofy. Zdarzenie zwraca uwagę opinii publicznej na tak zwany Trójkąt Alaskański (analogia do Trójkąta Bermudzkiego) między Anchorage, Juneau i Barrow, gdzie zaginęły tysiące wędrowców. Ludzie nastawieni krytycznie do tezy o rzekomo przeklętym miejscu zwracają jednak uwagę, że chodzi o wielki obszar zimnych pustyń, niebezpiecznych gór i lasów, gdzie łatwo zginąć.

  • 1975 r. - Powstaje rurociąg (1280 km) do pompowania ropy z północy Alaski na południowy brzeg, zazwyczaj do miasta Anchorage, gdzie ją odbierają tankowce, aby przewieźć dalej, przede wszystkim do Stanów Zjednoczonych.

Anchorage jest ważnym portem morskim i lotniczym oraz centrum gospodarczym Alaski. Wyrasta na duże miasto z typowymi dla Ameryki Północnej wieżowcami, które stoją u stóp wysokich, ośnieżonych gór.

  • 1975 - 1985 r. - Amerykański inżynier T. Y. Lin opracowuje projekt mostu przez Cieśninę Beringa. Jest to najpoważniejszy z dotychczasowych projektów połączenia drogowego między Alaską i Syberią. Wcześniej podobne idee głosili między innymi gubernator stanu Colorado William Gilpin (1849), szef Kolei Pacyfiku E. H. Hariman (1905) i sam Lin w roku 1958. Z drugiej strony o budowie mostu mówił też Rosjanin P. Borysow (1960). Realizacja projektu jest jednak niemożliwa zarówno ze względu na klimat, jak też na zimną wojnę.

  • 1977 r. - Kongres Eskimosów w Fairbanks na Alasce żąda od USA, Kanady, Danii i ONZ ochrony Arktyki oraz wprowadzenia bezwzględnego zakazu działalności militarnej w tym rejonie.

  • 1980 r. - Alaska zostaje uznana za rezerwat przyrody Gates of the Arctic: wzięto pod ochronę ponad 1/3 jej terytorium. Jest to jeden z największych parków narodowych w Stanach Zjednoczonych.

Na Aleutach zaś działa archeolog-amator i awanturnik w jednej osobie Ted Bank, który wyszukuje i nanosi na mapy dziesiątki jaskiń z mumiami Unangan. Jakby potwierdzając aleuckie legendy o klątwie prześladującej tych, którzy zakłócają spokój zmarłych, Bank za kilka lat popełni samobójstwo.

  • 1989 r. - Katastrofa tankowca Exxon Valdez na południe od Alaski spowodowana przez zaniedbania i chęć zysku - firma naftowa oszczędzała nie stosując wymaganych zabezpieczeń i zmuszając marynarzy do zbyt długiej pracy. Rozlana ropa zanieczyszcza 1900 km wybrzeża i zabija tysiące zwierząt. Właściciele statku próbują jednak bagatelizować skutki, chcą zrzucić winę na kapitana statku, a wreszcie chcą uniknąć kosztów oczyszczania wybrzeży. Procesy o odszkodowania dla ludzi, którzy ucierpieli w wypadku lub stracili zarobki ciągną się potem przez niemal 20 lat, co wynika przede wszystkim z wpływów nafciarzy w prawniczych i politycznych sferach Stanów Zjednoczonych.

  • Początek XXI w. - Na Aleutach żyje jeszcze tylko 100-150 osób posługujących się miejscowym językiem. Reszta ludności mówi już po angielsku.

Pokrewna grupa ludności zamieszkująca wschodnią Kamczatkę zanika jeszcze szybciej, a jej ostatnia przedstawicielka umiera w 2021 r.

  • 2004 r. - Podczas wyjątkowo gorącego i suchego lata dochodzi do ponad 700 pożarów, które niszczą 2,6 miliona ha na Alasce. Ponad 420 pożarów było wynikiem celowych podpaleń.

  • Od 2015 r. - Powstaje seria fabularyzowanych filmów dokumentalnych Alaska Haunting o zjawiskach paranormalnych zaobserwowanych w tym kraju. Jeden z odcinków opowiada o przygodzie rodziny Fowlerów, która w 2009 r. wprowadziła się do domu w North Pole niedaleko Fairbanks. Wkrótce zaczęli słyszeć ducha i odkryli, że w 1997 r. pewien chłopak niechcący zastrzelił się w tym domu, a jego matka i siostra wyprowadziły się do innej miejscowości. Według relacji filmowej duch był nieszkodliwy i chciał tylko uspokoić matkę.

Dużo gorsza była zjawa w domu z drewnianych bali w Wasilla, miasteczku na północny wschód od Anchorage. W 2013 r. zamieszkała w nim Tammy Blawat z córką i wnukiem. Zaczęli cierpieć na dziwne bóle, na ciele pojawiały się ślady czyichś dłoni a nawet ugryzienia. Okazało się, że dwa lata wcześniej budynek został przeniesiony z uliczki słynącej z przestępstw, więc kobiety uznały, że dom jest nawiedzony przez ducha zbrodniarza.

  • 2022 r. - Seria wyjątkowo rozległych pożarów niszczy alaskańskie lasy.

Podobne katastrofy związane z globalnym ociepleniem, wysokimi temperaturami i suszą nawiedzają Alaskę od wielu lat, czego przykładem mogą być wielkie pożary lasu w 1999 i 2019 r.