Państwa Marathów

  • XVI/XVII w. - Marathowie są grupą hinduistycznych plemion posługujących się językiem marathi kontynuującym tradycje prakrytu. Zamieszkują wyżynny Dekan na południu państwa Wielkiego Mogoła oraz niektóre obszary pod władzą sułtanatów Golkonda i Bidżapur. Nie poddają się islamizacji, co prowadzi do konfliktów z muzułmańskimi władcami z północy i zachodu. Z drugiej strony walka z naporem islamu konsoliduje ich plemiona w oporze wobec obcej religii. Wkrótce Marathowie stają się główną siłą Indii sprzeciwiającą się ekspansji muzułmanów i to oni spowodują ostatecznie, że pomimo mogolskich wysiłków islam, który zdominował niziny na północy, nie stanie się powszechnym wyznaniem ludów Półwyspu Indyjskiego.

  • Połowa XVII w. - Na południe od rzeki Narmada Śiwadżi zakłada pierwsze państwo Marathów. Ideologiczną podstawą państwa staje się doktryna wisznuicka w wersji zreformowanej, jaką głoszą dwaj mistycy-myśliciele: Tuka Ram (1608-1649) i Ram Das (1608-1681).

  • 1674 r. - Śiwadżi koronuje się na władcę państwa Marathów w Satara. Opanowuje centralne Indie i zdobywa wpływy w Hindustanie a nawet w Pendżabie i Bengalu. Będzie rządził do 1707 r. Marathowie stają się głównym przeciwnikiem islamu i są obrońcami hinduizmu, który dzięki nim odżywa w Indiach. Gdyby Marathowie ulegli Wielkim Mogołom, Indie stałyby się prawdopodobnie w pełni muzułmańskie.

Symbolem Marathów jest flaga z dominującą barwą brązową, czym odróżnia się od zielonej flagi muzułmanów.

  • 1708 r. - Śahu popierany przez Wielkiego Mogoła zostaje koronowany na króla Marathów.

Dochodzi jednak do rozłamu i powstaną wkrótce dwa marackie państwa, walczące o prymat.

  • 1713 - 1720 r. - Peszwa (główny minister władcy) Baladźi Wiśwanath odbudowuje potęgę Marathów dzięki reformom ekonomicznym. Jednocząc rozbite państwo, czyni z Śahu pana wszystkich Marathów i przywraca dawne znaczenie stolicy w mieście Satara. Co prawda powstają też lokalne ośrodki władzy, uznają jednak zwierzchność Śahu, jak na przykład Nagpur w centrum Dekanu. Z czasem Nagpur przekształci się w duże miasto i ważne centrum handlowo-rzemieślnicze.

  • 1720 r. - Peszwa Badźi Rao I przejmuje rządy w państwie, zakłada własną dynastię peszwów i przenosi stolicę do miasta Puna. Dynastia królewska z miasta Satara jest odtąd zaledwie symbolem jedności kraju, pozostając zaledwie nominalnymi władcami Marathów.

Z czasem Badźi dzieli państwo na zależne od niego księstwa rządzone przez dowódców wojskowych obdarowywanych ziemią za zasługi dla państwa. To od nich wywodzą się późniejsze lokalne dynastie, jak na przykład Holkar, Sindhia, Gaekwad, Bhonsl. W ten sposób państwo Marathów przekształca się w federację.

  • 1721 r. - Wojna z Portugalią.

  • 1724 r. - Początek ekspansji na północ pod wodzą Badźi Rao.

  • Od 1727 r. - Powtarzają się wojny z Hajderabadem.

  • 1728 r. - Badźi Rao I podbija południowe części państwa Wielkiego Mogoła, a w 1736 r. dokonuje nawet najazdu na Delhi.

  • 1731 - 1755 r. - Okres ciągłych wojen z Portugalczykami, dążącymi do osłabienia Marathów, których uznali za realne zagrożenie dla swoich posiadłości.

  • 1737 - 1738 r. - Marathowie podbijają prowincję Malwa należącą do Wielkiego Mogoła. Tym samym otwierają sobie drogę na wschód w kierunku Orissy i Bengalu.

  • 1740 r. - Śmierć Badźi Rao I oznacza koniec pewnej epoki w dziejach Marathów.

Odtąd postępuje powolny proces decentralizacji państwa i osłabiania władzy centralnej.

  • 1742 - 1745 r. - Najazdy Marathów na Bengal.

  • 1751 r. - Wódz Raghudźi zdobywa Orissę należącą do Wielkiego Mogoła.

  • 1749 r. - Śmierć króla Śahu powoduje wzrost tendencji odśrodkowych, a potem rozpad terytorium Marathów na wiele słabo powiązanych ze sobą księstw.

  • 1755 r. - Władcy Marathów zdobywają Ahmadabad i opanowują Gudżarat, co otwiera im drogę do zachodniej części Indii.

  • 1758 - 1760 r. - Władcy Marathów podbijają dużą część księstwa Hajderabad i stają się główną siłą środkowych Indii, chociaż stanowią tylko federację, nie tworząc jednolitego organizmu politycznego. Ich sukces wynika bardziej ze słabości innych państw niż z organizacji samych Marathów.

  • 1759 - 1761 r. - Najazd Afganów zakończony straszliwą klęską 300-tysięcznej armii Marathów w bitwie pod Panipat. Ta porażka ostatecznie łamie potęgę marackich książąt, aczkolwiek wciąż odgrywają oni znaczącą rolę w dziejach Indii.

  • 1761 - 1772 r. - Peszwa Madhu Rao, ostatni silny władca Marathów zdolny jeszcze do kierowania federacją coraz bardziej niezależnych księstw

  • 1778 - 1782 r. - Walki o władzę w państwie Marathów. Brytyjczycy powiększają swoje wpływy.

  • 1796 r. - Władzę obejmuje Badźi Rao II i doprowadza do formalnego zjednoczenia Marathów.

Mimo pozornej siły państwa, kraj nie jest zdolny skutecznie opierać się ekspansji Brytyjczyków i w 1802 r. Badźi podpisuje układ z Kompanią Wschodnioindyjską pozostawiający mu zaledwie szczątkową władzę sprawowaną pod brytyjską kontrolą.

  • 1803 - 1818 r. - Wyniszczające wojny z Brytyjczykami. W 1803 r. Wielka Brytania zajmuje Delhi, Agrę, terytoria podlegające księstwu Gawalior oraz Orissę, należącą do księstwa Nagpur. Do 1805 r. Brytyjczycy podbijają księstwo Indor i uzależniają do siebie większość pozostałych państw Marathów.

  • 1804 - 1806 r. - Marathowie podejmują próbę zrzucenia władzy Wielkiej Brytanii. Powoduje to wojnę zakończoną klęską i uzależnieniem państwa od Brytyjczyków.

  • 1817 r. - Brytyjczycy zmuszają Badźi Rao II do zrzeczenia się przywództwa konfederacji Marathów, ponieważ wykazuje zbyt daleko posuniętą samodzielność.

  • 1818 - 1820 r. - Brytyjczycy zajmują ostatnie państwa Marathów (Gawalior i Nagpur) zachowując tylko ściśle kontrolowaną władzę lokalnych książąt.

  • 1947 r. - Po odzyskaniu niepodległości przez Indie Marathowie otrzymują autonomię w odrębnym stanie Maharasztra ze stolicą w Bombaju, a część ich terytorium wejdzie w skład stanu Madhya Pradesh zajmującego centrum północnego Dekanu.