Pohaj (Bohaj, Parhae, Palhe)

  • V w. - W Mandżurii nad Amurem żyją tunguskie plemiona Sumo i Mohe. Reprezentują rozwiniętą kulturę żelaza: znają żelazne pługi i narzędzia. Utrzymują się z rolnictwa.

  • V/VI w. - Mohe wypierają i wchłaniają resztki ludu Pujo.

  • Po 668 r. - Po zniszczeniu Kogurjo przez Chińczyków i Silla koreańscy uciekinierzy chronią się nad Amurem, w północnej części rozbitego Kogurjo. Dochodzi tam do wymieszania kultury koreańskiej z miejscową kulturą ludu Mohe. Wywodzący się z królewskiej rodziny Kogurjo generał Cożun, znany też jako Tae Czo-jang, ucieka z chińskiej niewoli. Nad Amurem organizuje nową armię złożoną z Koreańczyków i Mohe.

  • 698 - 719 r. - Cożun przyjmuje imię Ko Wang i ogłasza się królem nowego państwa Czin nad Amurem, Ussuri i Morzem Japońskim. Stolicą jest Tongczong w Mandżurii.

  • 713 r. - Państwo Czin zostaje oficjalnie uznane przez Chiny i przemianowane na Pohaj.

  • VIII - IX w. - Kolejni władcy z dynastii Cożuna rządzą Pohaj, które stopniowo staje się lokalną potęgą. Władcy Pohaj nie mają dobrych stosunków z Chinami i kilkakrotnie najeżdżają obszary chińskie. Utrzymują za to dobre relacje z Japonią i Wschodnim Kaganatem Tureckim.

Na tronie zasiadają w tym czasie: Mu Wang (719-737) i Mun Wang (737-794), a po krótkim okresie panowania dwóch innych pretendentów do tronu Kang Wang (794-809), Czong Wang (809-812), Hui Wang (812-817) i Kan Wang (817-818).

  • 732 r. - Łupieżczy najazd armii Pohaj na chiński Szantung. Rok później wojska Chin i Silla napadają w odwecie Pohaj, ale ponoszą klęskę. Po tych wydarzeniach następuje pewna stabilizacja wzajemnych stosunków i uspokojenie sytuacji na pograniczu.

  • 818 - 830 r. - Król Son Wang doprowadza Pohaj do szczytu powodzenia.

Kultura państwa znajduje się pod silnym wpływem Chin, arystokratyczna młodzież uczy się w Chinach, a rząd uznaje się za chińskiego wasala (płaci trybut). Warstwę rządzącą tworzą przede wszystkim Koreańczycy, a ludność to w większości tunguscy Mohe. Społeczeństwo jest podzielone na ściśle rozgraniczone warstwy. Arystokraci tworzą szereg klanów noszących nazwiska rodowe. Plebs nie ma nazwisk, a jedynie imiona.

Kraj nazywany jest królestwem pięciu miast, ponieważ ma pięć ośrodków: Szangczong (północna stolica), Tongczong (wschodnia stolica), Żongczong (środkowa stolica), Nanczong (południowa stolica) i Xiczong (zachodnia stolica).

Pohaj kwitnie pod rządami kolejnych monarchów Wang Ijin (830-857), Wang Konhwang (857-871) i Wang Hjonsok (871-893), lecz pod koniec IX w. stopniowo traci znaczenie w skutek coraz bardziej niestabilnej sytuacji związanej z osłabieniem dynastii Tang w Chinach.

  • IX/X w. - Za panowania króla Wang Wihae (893-906) Pohaj słabnie, ponieważ nie ma już oparcia w dynastii Tang. Kitanowie zyskują przewagę i coraz wyraźniej zmierzają do likwidacji politycznej siły Mohe.

  • 922 - 924 r. - Chociaż król Wang Inson (906-926) stawia zacięty opór, Kitanowie zajmują zachodnią mandżurską część Pohaj. Natomiast wschodnią częścią państwa rządzą Dżurdżenowie.

  • Do 934 r. - Kitanowie likwidują ostatnie resztki państwa Pohaj: terytoria na południe od rzeki Amnok (Yalu) zostają włączone do Korjo. Większość koreańskiej ludności Pohaj przenosi się na Półwysep Koreański.

Następca tronu Pohaj zostaje przyjęty w Korjo z honorami i uznany za członka rodziny królewskiej. W konsekwencji władcy Korjo uważają się za prawowiernych dziedziców Pohaj i próbują podbić terytoria południowej Mandżurii. Wszystkie wyprawy wojskowe Korjo nad Amur kończą się jednak niepowodzeniem.

  • Od połowy XX w. - Koreańscy historycy zaczynają uznawać Pohaj za jedno z państw koreańskich, bo jego twórcami byli uciekinierzy z rozbitego Kogurjo. We wcześniejszych opracowaniach Pohaj było opisywane jako kraj tunguski, ponieważ plemiona tunguskie stanowiły większą część ludności.