Kabylowie, Rostemidzi, Ibadyci, M’zaba i Tuggurt

  • 759 r. - Pers Ibn Rostem (Rustam) z sekty charydżytów organizuje swoje państwo ze stolicą w Tahert (Tihert, Tiaret - po berberyjsku stacja) w górach na wschód od Tlemcen. Zakłada dynastię Rostemidów wrogą wobec Idrysydów. Tylko formalnie jest zależny od odległego, bagdadzkiego kalifa. W rzeczywistości utrzymuje pełną niepodległość przy poparciu miejscowych plemion Kabylów zachęconych demokratyzmem sekty charydżytów, która odrzuciła przywództwo kalifa i cały aparat ucisku związany z Kalifatem.

Kabylowie (sami nazywają się Leqbayel) to plemiona berberyjskie posługujące się językiem berberyjskim z naleciałościami wymarłego języka fenickiego dawnych Kartagińczyków zamieszkujące północny Atlas od neolitu. Ten rejon staje się miejscem schronienia dla wszelkich heretyków i buntowników przeciw Kalifatowi.

Egzystencja państwa opiera się między innymi na handlu złotem, kością słoniową i niewolnikami. Centrum handlu jest miasto Uargla. Idrisi opisuje to miasto w XII w. jako duże i bardzo bogate. Drugim elementem powodzenia państwa jest rolnictwo, którego tradycje sięgają tu czasów Numidii i Kartaginy. Dynastia Rostemidów przetrwa kilkadziesiąt lat.

  • 909 - 912 r. - Fatymidzi niszczą państwo Rostemidów. Członkowie obalonej dynastii przenoszą się wtedy ze zniszczonego i obrabowanego Tahert do oazy Sedrata koło Uargla, gdzie powstaje nowe miasto jako stolica nowej dynastii Ibadytów (912). Sedrata staje się ważnym centrum handlu na szlaku transsaharyjskim.

  • X w. - Fatymidzi wypierają Ibadytów z oazy Sedrata. Uciekinierzy przenoszą się do doliny rzeki M’zaba Wadi.

  • Ok. 1011 r. - Powstaje pierwsze miasto Ibadytów nad M’zaba Wadi nazwane El Ateuf. Potem wyrastają jeszcze trzy inne miasta, wszystkie otoczone murami obronnymi.

  • 1053 r. - Powstaje czwarte miasto nad M’zaba Wadi - Ghardaia, która stanie się centrum kraju.

Po przybyciu Ibadytów w okolicy M‘zaba powstaje ponad 3000 głębokich studni wierconych dla nawodnienia pól. Kluczowa rola wody decyduje o ustanowieniu ostrych praw dotyczących używania i zachowywania zasobów wodnych.

Z drugiej strony w mitach i baśniach na całym świecie studnie są uznawane za bramę do mrocznego świata podziemi (analog jaskini) i otaczane bojaźnią, a czasem wręcz kultem.

  • XII - XIX w. - M’zaba zachowuje niepodległość dzięki izolacji od świata przez Saharę.

  • Druga połowa XII w. - Arabskie plemiona Banu Hilal i Banu Soleim zajmują niziny na południe od Tunisu i wypierają stamtąd Berberów Kutama, którzy przenoszą się w góry i z czasem ulegną arabizacji.

  • Od XII w. - Postępuje arabizacja Berberów północnej Afryki.

  • 1414 r. - W żyznej oazie Tuggurt (Tamasin) na południe od Konstantyny powstaje niewielki sułtanat. Dzięki względnej izolacji państewko przetrwa ponad 400 lat. Formalnie uznając zwierzchność zewnętrznych potęg, lecz w rzeczywistości pozostaje niezależne. Sułtanat słynie z wybornych daktyli.

Daktyle są podstawą życia w większości saharyjskich oaz. Nieprzypadkowo wielkość oazy określa się liczbą rosnących w niej palm daktylowych. Spośród ponad 100 odmian najwyżej ceniona jest palma deglat nour (palec światła).

  • 1631 r. - W oazie Guerrara powstaje pierwsze miasto poza doliną M’zaba Wadi.

  • 1690 r. - Osadnicy znad M’zaba budują drugie miasto poza doliną w oazie Berriane.

  • 1852 - 1854 r. - W Tuggurt panuje ostatni sułtan Sulajman IV. Zostaje usunięty przez Francuzów z Algierii.

  • 1857 r. - Upadek Kabylii (na południe od Algieru) zdobytej przez Francuzów. Kabylowie szybko zyskają opinię doskonałych urzędników chętnie zatrudnianych we francuskich strukturach kolonialnych.

  • 1882 - 1902 r. - Francja podbija saharyjskie oazy. Południowe granice francuskiej Algierii sięgają zatem daleko w głąb Sahary obejmując Ahaggar i Tassili.