Wstęp

Pojęcie personalizmu wywodzi się z łacińskiego słowa "persona" oznaczającego osobę jako niezależną, rozumną istotę, świadomą własnej odrębności w stosunku do świata zewnętrznego czyli posiadającą swoją tożsamość. Według Encyklopedii bioetyki "osoba rozumna, samodzielna i samoodpowiedzialna, jest faktem pierwotnym i miarą rzeczy" (Muszala, s. 424). Osoba to aktywny podmiot, zdolny do samodzielnego działania na rzecz realizacji własnych ideałów i przyjmowania odpowiedzialności za to działanie. Co ciekawe, osoba ludzka może być pojmowana na wiele wzajemnie niewykluczających się sposobów (Gogacz, s. 11). W kategoriach naturalistycznych występuje jako fragment i wytwór przyrody lub szerzej materii. Z punktu widzenia psychologii osoba to proces złożony ze wszystkich przeżyć i emocji danej jednostki. Trzecie ujęcie akcentuje zaś duchowość człowieka czyli względnie stały element ludzkiej istoty niezależny od materialnego ciała i procesów psychologicznych. Jednak bez względu na definicję osoby, ona właśnie zawsze znajduje się w centrum zainteresowania personalizmu. Warto też odnotować, że elementy personalistyczne są obecne w niemal wszystkich prądach umysłowych, co oczywiście wynika z faktu, że człowiek tworzący te prądy jest osobą.