Współczesne spojrzenie na Jezusa
Analiza działalności Jezusa dość jednoznacznie wskazuje na psychiczne problemy, chociaż należy pamiętać, że kryteria psychologiczne z XXI w. niekoniecznie muszą odpowiadać temu, co uznawano za normalne dwadzieścia wieków wcześniej. Z drugiej strony jednak wiadomo, że przynajmniej niektórzy ludzie, którzy go znali również mieli wątpliwości co do stanu jego psychiki. Inni zaś w tym samym czasie widzieli w nim proroka. Co ciekawe, tak jest też dzisiaj. Zwolennicy „twardej” nauki zgodzą się raczej z opinią psychiatrów rozpoznających u Jezusa paranoję lub schizofrenię, a wyznawcy chrześcijaństwa uznają go za mesjasza lub Boga.
Niektórzy wskazują jednak na niepewność naszych ocen, które z pozoru wydają się obiektywne, a w rzeczywistości wynikają z nastawienia badacza, szczególnie w odniesieniu do takich zjawisk jak religia i przeżycia mistyczne 1, 2. Dlatego jednoznaczne oceny mogą okazać się zbyt jednostronne. W odniesieniu do działalności Jezusa można jedynie stwierdzić, że bez wątpienia świadomie dążył do poświęcenia życia w imię swoich ideałów. Tyle tylko, że według psychiatrów był to wynik zaburzeń psychicznych, a według wyznawców działanie podyktowane wolą niebios i dlatego wykraczające poza standardy ocen w kategoriach świata doczesnego.