Społeczeństwa postindustrialne - struktury ponadpaństwowe
Rozwój technologii oraz tania przemysłowa produkcja nasycają rynek towarami. Dzięki mechanizacji i automatyzacji produkcji oraz spekulacjom finansowym kapitaliści gromadzą coraz większe zasoby finansowe. Coraz mniej ludzi jest potrzebnych do produkcji i handlu, ponieważ zastępują ich maszyny - dawni robotnicy tracą więc pracę. Większość ludzi przechodzi do usług, gdzie nie powstają nowe towary, lecz handluje się przede wszystkim rozrywką oraz wiedzą i szeroko rozumianą kulturą. Istotnym elementem życia społecznego na tym etapie jest możliwość szybkiej i taniej wymiany informacji w skali globalnej (na przykład za pośrednictwem internetu).
Państwa oparte na ideologii klasowej, religijnej i nacjonalistycznej, odwołujące się do tradycji i zamknięte w historycznie ukształtowanych granicach tracą zdolność trwania w coraz bardziej zglobalizowanym świecie. Ich miejsce zajmują państwa prawne, których podstawą jest przestrzeganie prawa w imię dobra wspólnego oraz uniwersalnych praw człowieka bez względu na płeć, przynależność klasową, religijną, rasową czy narodową.
Wojny toczą się przede wszystkim o rynki zbytu.
Postępuje zrównanie praw obu płci zarówno w sferze prawnej i ekonomicznej, jak również obyczajowej, co oznacza dopuszczalność rozmaitych form małżeństwa.
Społeczeństwa postindustrialne mają charakter asocjacji w tak dużym stopniu, że pojedynczy człowiek czuje się zagubiony nie tylko w wielomilionowych państwach i organizacjach, lecz nawet w rodzinach.
Typowe formy organizacji to w początkowym okresie państwa (często jeszcze narodowe), a później struktury ponadpaństwowe.
W społeczeństwach liczebnie przeważa klasa średnia obejmująca pracowników rozmaitych usług oraz tradycyjną inteligencję. Nadal istnieją burżuazja, robotnicy, rolnicy i kler.
- Indywidualny człowiek coraz bardziej czuje się samodzielną, samoświadomą osobą, członkiem ludzkości i obywatelem świata a nie jednego kraju, co znajduje wyraz w systemach etycznych i prawnych odrzucających tradycyjne podziały sankcjonowane przez religie oraz ideologie rasowe czy patriotyczne. Kształtują się nowe postawy społeczne jak indywidualizm, tolerancja, idea praw człowieka, a w jej ramach prawa mniejszości, prawa kobiet, dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami, prawo międzynarodowe, prawa humanitarne, multikulturowość oraz prawa zwierząt i prawa chroniące środowisko naturalne.
Mimo to jednostka praktycznie nie ma wpływu na decyzje odnoszące się do całego społeczeństwa, chociaż, podobnie jak w przypadku społeczeństw kapitalistycznych, formalnie obowiązują zasady demokracji pośredniej i obywatel ma prawo głosować podczas wyborów władz. Jednak w praktyce rządzą bogaci właściciele środków służących do komunikacji, w tym do propagandy szerzącej daną ideologię lub wykorzystującej społeczne emocje (populizm) aby skłonić obywateli do głosowania na określonych pretendentów do władzy.
- Obyczaje dominujących, czyli najbardziej rozwiniętych i najbogatszych, społeczeństw upowszechniają się na całej planecie, mimo protestów a nawet czynnego oporu zwolenników lokalnych tradycji odwołujących się do religii, nacjonalizmów czy historii.