Polityka i władza

Już na najwcześniejszych etapach ewolucji człowiekowatych kształtuje się polityka (pojęcie wprowadzone przez Arystotelesa) jako odrębna dziedzina życia społecznego. Polityka jest sztuką zarządzania społeczeństwem w ten sposób, żeby zachować społeczną równowagę w kategoriach sprawiedliwości, uczciwości i równego traktowania przez prawo.

Sprawiedliwość to równowaga między pracodawcami i pracownikami (ograniczanie nadmiernej dysproporcji finansowej i prawnej).

Uczciwość to równowaga między wykonaną pracą i zyskami z tej pracy, lub właściwa, czyli uznana za prawidłową proporcja zarobków do wykonanej pracy.

Równouprawnienie oznacza równowagę między aspiracjami i potencjalnymi możliwościami ich realizacji (równy dostęp do edukacji i równe prawo do prowadzenia swobodnej działalności).

Zachwianie równowagi w którejkolwiek dziedzinie prędzej czy później prowadzi do społecznego niezadowolenia, a w skrajnych przypadkach do zamieszek, rewolucji i przewrotu politycznego lub wojny.

Celem działań politycznych jest zdobycie i utrzymanie władzy, co oznacza zarządzanie społeczeństwem, a w dalszej perspektywie rozmaite korzyści z posiadania władzy. Początkowo główną korzyścią jest sukces rozrodczy: osobniki dominujące w grupie mają bowiem dostęp do najatrakcyjniejszych partnerów, co przekłada się na wartościowe i sprawne potomstwo (rozprzestrzenianie własnych genów w następnym pokoleniu). Z czasem pojawiają się dodatkowo korzyści materialne (dostęp do źródeł żywności, bogactwo, posiadane dobra), które umacniają społeczną pozycję osobników dominujących, ułatwiają zdobywanie wartościowych partnerów i mogą być przekazywane potomstwu (dziedziczenie własności). Ogromną korzyścią ze sprawowania władzy jest także prestiż, co z jednej strony oznacza zaspokojenie ambicji osobnika i daje mu poczucie własnej wartości, a z drugiej zapewnia mu wysoki status społeczny, czyli szacunek i ewentualnie poparcie innych członków grupy.